Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ) παρουσιάζουν την περιοδική έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΧΙΟΣ», στο Μουσείο Μαστίχας Χίου. Η έκθεση, που εντάσσεται στο επετειακό πρόγραμμα του ΕΙΜ «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21» και πραγματοποιείται στο πλαίσιο των Επετειακών Δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
H έκθεση στο Μουσείο Μαστίχας Χίου παρουσιάζει την πορεία προς την έναρξη της Επανάστασης, αλλά και την εξέλιξή της μέχρι τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, φωτίζοντας ειδικότερα τη συνεισφορά του ναυτικού σε αυτήν. Παράλληλα, αναδεικνύει πτυχές της τοπικής ιστορίας. Ξεχωριστή θέση στην έκθεση κατέχει η καταστροφή της Χίου, αλλά και η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη, γεγονότα δραματικά που ωστόσο έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του κινήματος του Φιλελληνισμού. Η έκθεση ολοκληρώνεται με αναφορές στην ενσωμάτωση της Χίου στο ελληνικό κράτος, μόλις το 1912.
Η Χίος εγγράφεται στην ιστορία του Αγώνα ήδη από τα χρόνια του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, μέσω της συμβολής σημαντικών λόγιων, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής και ο Αντώνιος Κορωνιός, ο οποίος μοιράστηκε τόσο το έργο όσο και την τύχη του Ρήγα Βελεστινλή. Η σφαγή των προυχόντων, η καταστροφή της Χίου, οι προσπάθειες να περιληφθεί το νησί στο νέο κράτος ήταν σταθμοί στη ιστορία του νησιού στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης. Σε όλες αυτές τις προσπάθειες, οι Χιώτες της διασποράς υποστήριζαν τον κοινό σκοπό, ίσως και χωρίς ανάλογη ανταπόκριση από τους επικεφαλής του Αγώνα στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Ανάμεσα στα κειμήλια της έκθεσης ξεχωρίζουν η νεκρική προτομή του Αδαμάντιου Κοραή, το φύλλο της Χάρτας του Ρήγα που περιλαμβάνει το νησί της Χίου, ο θηλυκωτήρας από τη ναυαρχίδα του Καπουδάν πασά Καρά Αλή, το ακρόπρωρο από το πλοίο της Μπουμπουλίνας, καθώς και άλλα κειμήλια με αναφορά σε ιστορικές οικογένειες της Χίου.
Τμήμα της έκθεσης σχετικό με τεκμήρια της ναυτικής ιστορίας της Επανάστασης θα αποτελέσει πυρήνα της έκθεσης «Εν πλω», την παρουσίαση της οποίας υποστηρίζει η Τράπεζα Πειραιώς. Η πλωτή έκθεση θα ταξιδέψει από τον Σεπτέμβριο σε επιλεγμένους ιστορικούς προορισμούς στο Αιγαίο, με ιστιοφόρο που παραχώρησε ειδικά για αυτόν τον σκοπό το Ίδρυμα Μαρία Τσάκος.
Η έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΧΙΟΣ», αποτέλεσμα συνεργασίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, αποτελεί «δορυφόρο» της κεντρικής επετειακής έκθεσης του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου στην Αθήνα, στην έδρα του, στο μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Στο πλαίσιο αυτό, έχει ήδη ανοίξει για το κοινό η έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΗΠΕΙΡΟΣ» (Μουσείο Αργυροτεχνίας, Ιωάννινα 29.5-29.11.2021), και η έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ» (Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης 11.5-29.11.2021)