«Πρέπει να είσαι σε θέση να σηκώνεσαι κάθε φορά που σε ρίχνουν κάτω», λέει η κάποτε περιφρονημένη από την επιστημονική κοινότητα Κάταλιν Κάρικο | CreativeProtagon
Θέματα

«Η Κυρία mRNA» για την Ομικρον: ας μη βιαζόμαστε

Η Κάταλιν Κάρικο, η βιοχημικός που υπέστη μια σειρά από απορρίψεις και αποτυχίες πριν οι πρωτοποριακές έρευνές της στο αγγελιαφόρο RNA οδηγήσουν στην ανάπτυξη των εμβολίων κατά του κορονοϊού των Pfizer/BioNTech και της Moderna, εξηγεί γιατί είναι νωρίς να αποφανθούμε για τη συμπεριφορά της νέας «νοτιοαφρικανικής» μετάλλαξης
Protagon Team

Τη ρώτησαν πώς αντιδρά το εμβόλιο που εκείνη ανέπτυξε κατά του κορονοϊού στην παραλλαγή Ομικρον και απάντησε με απόλυτη ειλικρίνεια. «Γνωρίζω μόνο ό,τι έχω διαβάσει, έρχομαι από το Μόναχο, ταξίδεψα μέσω αεροδρομίων πριν φτάσω στο Μιλάνο, δεν διαθέτω περισσότερες πληροφορίες από αυτές που είναι διαθέσιμες σε όλους. Χρειάζονται στοιχεία», είπε η Κάταλιν Κάρικο, η πρωτοπόρος επιστήμονας του mRNA, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι προς το παρόν δεν είναι απαισιόδοξη.

Η γεννημένη, μεγαλωμένη και σπουδαγμένη στην Ουγγαρία βιοχημικός που μετανάστευσε στις ΗΠΑ το 1985, μαζί με τον σύζυγό της και τη δίχρονη κόρη τους, υπέστη μια σειρά από απορρίψεις και αποτυχίες πριν οι πρωτοποριακές έρευνές της στο αγγελιαφόρο RNA οδηγήσουν στην ανάπτυξη των εμβολίων κατά του κορονοϊού των Pfizer/BioNTech (στην οποία τώρα εργάζεται) και της Moderna.

Την περασμένη Δευτέρα η 66χρονη επιστήμονας βρέθηκε στο Μιλάνο για την ανακήρυξή της σε επίτιμη διδάκτορα του ιδιωτικού πανεπιστημίου Humanitas που ειδικεύεται αποκλειστικά στις ιατρικές επιστήμες. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η Κάταλιν Κάρικο συγκινήθηκε, αλλά συγκίνησε και η ίδια το ακροατήριό της, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων: «δεν ξεχνώ ποτέ ότι είμαι κόρη ενός κρεοπώλη».

Δεδομένου ότι δεν είχε επισκεφθεί ξανά την πρωτεύουσα της Λομβαρδίας ενθουσιάστηκε, τόσο πολύ, που θέλησε να μοιραστεί τις εντυπώσεις της με όλον τον κόσμο μέσω του Twitter. «Είμαι στο Μιλάνο, μια πανέμορφη πόλη, με θαυμάσια κτίρια παλιά και καινούργια, αξιαγάπητους ανθρώπους και πολλή μόδα. Ελαβα και ένα πολύ ιδιαίτερο δώρο: μια γνήσια τσάντα Valentino», ανέφερε στην ανάρτησή της.

Επιστρέφοντας, ωστόσο, στην πανδημία και συνομιλώντας με την Μάρα Τζέργκολετ  της Corriere della Sera, η Κάταλιν Κάρικο επανέλαβε πως για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την επικινδυνότητα της νέας παραλλαγής Ομικρον και την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων, «χρειαζόμαστε περισσότερα στοιχεία, αλλά και χρόνο. Ενα, δύο κρούσματα δεν προσφέρουν πολλά: χρειάζονται υψηλοί αριθμοί. Η αλήθεια είναι πως προς το παρόν δεν γνωρίζουμε», παραδέχτηκε.

«Ο ιός εξελίσσεται διαρκώς. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται ένα νέο εμβόλιο για κάθε παραλλαγή»

Πάντως, σχετικά με την επικινδυνότητα όλων των παραλλαγών, ανέφερε πως «όλοι κοιτάζουν τον αριθμό των κρουσμάτων που αυξάνεται. Αλλά γνωρίζουμε επίσης πόσες παραλλαγές έχουν εμφανιστεί έως σήμερα: άλλη μια νοτιοαφρικανική, μία ιαπωνική, η αγγλική, η ινδική, η λατινοαμερικανική, υπήρξε μία και στην Καλιφόρνια. Απλά ο ιός εξελίσσεται διαρκώς. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται ένα νέο εμβόλιο για κάθε παραλλαγή. Ενδέχεται να διαπιστώσουμε ότι έχει μειωθεί η αποτελεσματικότητα κατά της μόλυνσης, αλλά η προστασία από τη νόσο εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή».

Στις 22 του περασμένου Οκτωβρίου η Κάταλιν Κάρικο, αντιπρόεδρος Ερευνών πλέον στη BioNTech RNA Pharmaceuticals, τιμήθηκε στο Οβιέδο της Ισπανίας με το Βραβείο Πριγκίπισσας των Αστουριών για την Τεχνική και Επιστημονική Ερευνα (Photo by Burak Akbulut/Anadolu Agency via Getty Images)

Σχετικά με το ενδεχόμενο η αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων να είναι χαμηλή όσον αφορά την αντιμετώπιση της παραλλαγής Ομικρον, η Κάταλιν Κάρικο εμφανίστηκε αρνητική. «Αλλά, επαναλαμβάνω, βρισκόμαστε ακόμα στις δοκιμές. Ενα πράγμα είναι η αντίδραση στο εργαστήριο: όταν δημιουργείται ένας ψευδοϊός που φέρει στην επιφάνειά του αυτές τις παραλλαγές, συλλέγονται δείγματα από εμβολιασμένους και διαπιστώνεται εάν τα κύτταρα προσβάλλονται ή δεν προσβάλλονται (επειδή προστατεύονται από τα αντισώματα). Αλλο πράγμα είναι να το παρατηρούμε αυτό στην πραγματική ζωή. Και το κλειδί το κρατάει η Νότια Αφρική, που κατέχει το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων», εξήγησε.

Οσον αφορά το πόσος καιρός θα χρειαστεί ούτως ώστε να διαπιστωθεί εάν τα εμβόλια κατά του κορονοϊού είναι λιγότερο αποτελεσματικά κατά της παραλλαγής Ομικρον, «δεν το γνωρίζω -είπε- εξαρτάται από τη διασπορά που είναι ένας κρίσιμος παράγοντας. Συναφές είναι επίσης το κατά πόσο η νέα παραλλαγή θα καταφέρει να εξαλείψει τις υπόλοιπες, όπως συνέβη με τη Δέλτα», απάντησε.

Ερωτηθείσα εάν γνώριζε ότι η προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια, θα μειωνόταν με τον καιρό, η Κάταλιν Κάρικο επισήμανε στη συνομιλήτριά της: «Εσείς αναφέρεστε στην προστασία από τη μόλυνση. Αλλά το εμβόλιο εξακολουθεί να προστατεύει από τη νόσο, γιατί αποκτούμε κυτταρική ανοσία. Απλά, εάν τα αντισώματα δεν υπάρχουν πλέον στο αίμα – δηλαδή δεν υπάρχουν στην στοματική κοιλότητα – στην περίπτωση που κάποιος εισπνεύσει τον ιό, αυτός αρχίζει να πολλαπλασιάζεται εκεί (λόγω της ελάχιστης παρουσίας αίματος στη μύτη, η οποία, κατ’ επέκταση, δεν γνωρίζει με τι έρχεται σε επαφή). Μπορεί να έχει κάποιος πονόλαιμο, αλλά όταν ο ιός κατεβαίνει, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά».

«Η χρήση του mRNA βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο για πάρα πολλές ασθένειες»

Μιλώντας για όλους όσοι εναντιώνονται στα εμβόλια τεχνολογίας mRNA κατά του κορονοϊού, υποστηρίζοντας ότι εμφανίστηκαν ξαφνικά από το πουθενά, η Κάταλιν Κάρικο αναγνώρισε πως «έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας. Είναι εύκολο να επιρρίπτεται σε αυτούς η ευθύνη, να λέγεται πως είναι ανόητοι. Αλλά δεν βοηθά. Πρέπει να μάθουμε στους ανθρώπους τι είναι η μοριακή βιολογία, πώς αναπτύσσονται τα εμβόλια. Πριν από είκοσι χρόνια ιδρύθηκε η (γερμανική βιοφαρμακευτική εταιρεία) Curevac για την ανάπτυξη αντικαρκινικών εμβολίων τεχνολογίας mRNA. Η Moderna δοκίμαζε το mRNA κατά της γρίπης των πτηνών στη Γερμανία το 2017. Σίγουρα θα προτιμούσαμε να προχωρούσαμε βήμα βήμα, αλλά όταν τα νοσοκομεία του Μπρούκλιν γεμίζουν φορτηγά ψυγεία με σορούς επειδή δεν ξέρουν πού να τα βάλουν, πώς μπορείς να κινείσαι με ταχύτητα κρουαζιέρας; Η χρήση του mRNA βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο για πάρα πολλές ασθένειες», είπε η επιστήμονας που δεν σταμάτησε ποτέ να πιστεύει στο αγγελιαφόρο RNA, παρά τις πολλές δυσκολίες που αντιμετώπισε κατά τη διάρκεια της καριέρας της.

Επί του παρόντος η Κάταλιν Κάρικο εργάζεται για τη θεραπεία του μελανώματος. «Τον επόμενο χρόνο θα δούμε τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους», ανέφερε σχετικά. Ολοκληρώνοντας τη συζήτησή της με την ιταλίδα δημοσιογράφο, αποκάλυψε πως, κατά την επόμενη βράβευσή της, δεν θα παραλείψει να ευχαριστήσει όλους όσοι τη συμβούλευαν στο παρελθόν να εγκαταλείψει τo mRNA και να εστιάσει την προσοχή της σε άλλα ερευνητικά πεδία. «Εάν δεν είχαν κάνει τη ζωή μου τόσο δύσκολη, δεν θα ήμουν εδώ», είπε, συμπληρώνοντας πως για να γίνει κάποιος επιστήμονας, χρειάζεται καταρχάς «φαντασία. Πρέπει να πιστεύεις στον εαυτό σου. Και να είσαι σε θέση να σηκώνεσαι κάθε φορά που σε ρίχνουν κάτω».