Σαν μεταχρονολογημένη επιταγή. Με εξαργύρωση στο δεύτερο εξάμηνο του 2021. Μια επιταγή που φέρει τη συσσωρευμένη επιθυμία του κόσμου να ταξιδέψει. Και που για να εξαργυρωθεί, χρειάζεται τρεις υπογραφές.
Η πρώτη υπογραφή αφορά στο πώς θα γίνουν οι μετακινήσεις πολιτών και το άνοιγμα των συνόρων.
Η δεύτερη υπογραφή έχει να κάνει με την προσαρμογή στη «νέα κανονικότητα» γύρω από την ασφάλεια και τις προτεραιότητες των ταξιδιωτών.
Και η τρίτη υπογραφή θα προέλθει από τη «μηχανή» του τουρισμού και το πώς αυτή θα πάρει μπροστά.
Θα μπουν και οι τρεις υπογραφές;
Είναι ανάγκη να μπουν. Και αυτό δείχνουν οι διεργασίες που γίνονται, εν αναμονή και της ανακοίνωσης του πλαισίου στο οποίο θα λειτουργήσει ο τουρισμός στη χώρα τη φετινή χρονιά. Και όχι μόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση μπαίνει στη ρότα των πιστοποιητικών εμβολιασμού, καθώς οι διαδικασίες εμβολιασμού προχωρούν με το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ να προηγούνται. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προανήγγειλε νομοθετική πρόταση για πανευρωπαϊκό ψηφιακό διαβατήριο εμβολιασμού μέσα στον Μάρτιο για ενδοκοινοτικά ταξίδια.
Αυτό θα διευκολύνει και τις αεροπορικές μετακινήσεις και θα κάνει τη διαδικασία ενός ταξιδιού αναψυχής πιο ομαλή. Οπως και οι διμερείς συμφωνίες μεταξύ κρατών, με σαφείς προϋποθέσεις εισόδου στη χώρα.
Αυτή θα είναι η «χρυσή τομή» ανάμεσα στις πολιτικές αποφάσεις, την επιστήμη και την οικονομία. Γιατί ο κόσμος έχει ανάγκη να ταξιδέψει ξανά. Και αυτή η ανάγκη έχει σημαντικό οικονομικό αντίκρισμα.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου της TUI Φριτς Γιούσεν, ο οποίος σε συνέχεια της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής, τόνισε ότι ο ταξιδιωτικός οργανισμός είναι σε στενό συντονισμό με την Ελλάδα, την Ισπανία και την Κύπρο. «Θα είναι δυνατά τα ταξίδια στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2021, με ασφάλεια και υπευθυνότητα». Για να προσθέσει ότι «προετοιμαζόμαστε εντατικά για την καλοκαιρινή περίοδο», καθώς «η επιθυμία για διακοπές υπήρξε έντονη καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας».
Η ζήτηση και οι κρατήσεις άρχισαν να αυξάνονται σε συνέχεια της παρουσίασης από τη βρετανική κυβέρνηση ενός χρονοδιαγράμματος για την άρση των περιορισμών από την Covid, ενώ και η Γερμανία προετοιμάζεται για επανεκκίνηση και τερματισμό του lockdown. «Ενα ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού μπορεί να βοηθήσει να αποκατασταθεί η ελευθερία στα ταξίδι. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Με ένα ενιαίο ευρωπαϊκό πιστοποιητικό, οι πολιτικοί μπορούν τώρα να δημιουργήσουν μια σημαντική βάση για τα καλοκαιρινά ταξίδια» κατέληξε ο κ. Γιούσεν.
Οι Tour Operators φέτος έχουν την πρόκληση να μεταδώσουν το αίσθημα ασφάλειας και καλής υγείας στους πελάτες τους.
Αυτή λοιπόν είναι η πρώτη υπογραφή που όπως φαίνεται δρομολογείται.
Ομως στη «νέα κανονικότητα» δρομολογούνται και μεγάλες αλλαγές στην τουριστική δραστηριότητα. Κάποιες θα είναι βραχυπρόθεσμες και κάποιες θα διατηρηθούν. «Οι ταξιδιώτες θα αποφασίζουν ακόμα πιο «τελευταία στιγμή», ενώ θα είναι λιγότερο θετικοί στο να προεξοφλούν τις κρατήσεις τους», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος του ταξιδιωτικού οργανισμού Der Touristik Ζόρεν Χάρμαν κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε η διοίκηση της Eurobank, με θέμα «Εκτιμήσεις & Παγκόσμιες Τάσεις στον Τουρισμό – Focus σε Ελλάδα και Κύπρο». Το δεύτερο στοιχείο, διαταράσσει την οικονομική αλυσίδα, όπως την ξέραμε, στη βάση των προκαταβολών προς τους ταξιδιωτικούς οργανισμούς και κατ’ επέκταση στα ξενοδοχεία. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της ζήτησης, χάρη στην «παραδειγματική διαχείριση» της υγειονομικής εικόνας το καλοκαίρι του 2020.
Ενας ακόμη καθοριστικός παράγοντας είναι η συνείδηση της βιωσιμότητας, ως έννοια και πράξη. Γιατί ο κόσμος ενδιαφέρεται πολύ πιο έντονα για τον αέρα που αναπνέει και τον πλανήτη στον οποίο κατοικεί. Και γιατί πλέον οι άνθρωποι υφίστανται τις συνέπειες της μη βιώσιμης ανάπτυξης.
Η επιθυμία υπάρχει. Το πώς θα αξιοποιηθεί και πού θα κατευθυνθεί είναι το ζητούμενο.
Αυτό επιβεβαιώνει η virtual εφέτος ITB, η διεθνής έκθεση τουρισμού του Βερολίνου που ξεκινά στις 9 Μαρτίου, με τον τίτλο «Rethink, regenerate, restart tourism for a better normal», σημειώνοντας ότι είναι η ευκαιρία του τουρισμού να αφήσει ένα καλύτερο αποτύπωμα.
Γιατί η επιθυμία υπάρχει. Το πώς θα αξιοποιηθεί και πού θα κατευθυνθεί είναι το ζητούμενο.
Τα πρώτα στατιστικά που παρουσιάζονται από Γερμανία, Κίνα και ΗΠΑ, καταδεικνύουν τη συσσωρευμένη επιθυμία των πολιτών να ταξιδέψουν, διαθέτοντας περισσότερα χρήματα για τον σκοπό αυτό.
Η προσωπική ασφάλεια είναι πολύ σημαντική στο ιδιωτικό ταξίδι, έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από τη διεύρυνση των ταξιδιωτικών επιλογών.
Οι διακοπές κοντά στη θάλασσα είναι δημοφιλείς για τους Γερμανούς και τους Αμερικανούς. Οι Κινέζοι από την άλλη προτιμούν τα city breaks. Αξιόλογη είναι και η διάθεση πολιτών να κάνουν διακοπές στη χώρα τους. Ενώ τα επαγγελματικά ταξίδια, σε αντίθεση με τα αναψυχής, παρουσιάζουν κάμψη για το 2021.
Στην έκθεση της Expedia «Traveler Sentiment & Influences» για το συναίσθημα των ταξιδιωτών και τις τάσεις που αναδεικνύονται τα στοιχεία είναι σαφή και ενδεικτικά.
Οι ταξιδιώτες ονειρεύονται να ταξιδέψουν ξανά για να ανανεωθούν και να αναζωογονηθούν από την κόπωση του εγκλεισμού, τον οποίο τους επέβαλε η πανδημία.
Μετά από αυτό το βίωμα όμως έχουν αυστηρές αξιώσεις στα πρακτικά. Θέλουν να περιορίσουν το υγειονομικό ρίσκο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ανέπαφες συναλλαγές και check-in, αποστάσεις, χρήση μάσκας, χώροι καθαροί, απολυμασμένοι και με μικρότερη πληρότητα.
Οπως και οτιδήποτε μπορεί να τους προβληματίσει στο οικονομικό σκέλος, σε σχέση με την κράτηση, αν τα σχέδιά τους ακυρωθούν.
Και, φυσικά, αυτό που προσδοκούν από τις επιχειρήσεις και τα brands τη τουριστικής αγοράς είναι να τους προσεγγίσουν με ελκυστικά και καθησυχαστικά μηνύματα και εικόνες για την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων, την ευελιξία της διαδικασίας και την οικονομική ασφάλεια.
Αυτά είναι τα στοιχεία που θα μετατρέψουν την επιθυμία για ταξίδι σε κράτηση, στον προορισμό και στη διαμονή που διαθέτουν τις πιο κατάλληλες συνθήκες και φροντίζουν να τις επικοινωνούν αποτελεσματικά – αξιοποιώντας τα ψηφιακά εργαλεία – ώστε να εμπνεύσουν τους δυνητικούς ταξιδιώτες και να τους καθησυχάσουν ταυτόχρονα.
Η προσαρμογή συνεπώς σε αυτά θα καταστήσει δυνατή τη δεύτερη υπογραφή.
Καθώς αναμένουμε τα ευρωπαϊκά ταξίδια να αρχίσουν να ανακάμπτουν από το τρίτο τρίμηνο του 2021, το οποίο παραδοσιακά αποτελεί την υψηλή σεζόν στην Ελλάδα, οι νεότερες ηλικίες των Millenials και Generation Z είναι εκείνες που εκτιμάται ότι θα προηγηθούν στις μετακινήσεις.
Με τη συνισταμένη του προγράμματος εμβολιασμών να ενισχύεται και τη δημοσιονομική πολιτική να λειτουργεί υποστηρικτικά, ο τουρισμός ως δραστηριότητα αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά, σημείωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ομίλου Eurobank, Τάσος Αναστασάτος – με τα ταξίδια στο εσωτερικό να προπορεύονται. Ενώ και τα επίγεια μέσα μετακίνησης – αυτοκίνητο, τρένο, λεωφορείο – φαίνεται να διατηρούν την ενισχυμένη δημοφιλία που κέρδισαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Από την άλλη, τα αεροπορικά ταξίδια αποτελούν επιλογή, με τους ταξιδιώτες να εκφράζουν την επιθυμία για μεγαλύτερο προσωπικό χώρο ώστε να τηρούνται οι κοινωνικές αποστάσεις.
Σε επίρρωση των παραπάνω, ήδη η αεροπορική εταιρία Emirates ανακοίνωσε μόλις ότι οι πελάτες μπορούν πλέον να κλείσουν μέχρι και τρεις άδειες θέσεις για τους ίδιους, ώστε να έχουν περισσότερο χώρο και ιδιωτικότητα στην οικονομική θέση. Ενώ, αντιλαμβανόμενη την επιθυμία των ταξιδιωτών να μην εκτίθενται σε περιττές μετακινήσεις, καθώς «οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες των επιβατών μας και να δημιουργούμε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάκαμψη μόλις οι υγειονομικές εξελίξεις το επιτρέψουν», όπως τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της Aegean Δημήτρης Γερογιάννης και η ελληνική αεροπορική εταιρία ενισχύει τη δραστηριότητά της στην περιφέρεια, αυξάνοντας τον αριθμό των δρομολογίων που θα εξυπηρετούνται απευθείας, σε περισσότερα από 100 τη φετινή τουριστική περίοδο. Πιο συγκεκριμένα, 33 νέα απευθείας δρομολόγια από το εξωτερικό ενισχύουν τις βάσεις της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο, τη Ρόδο, τα Χανιά και τις τρεις νέες βάσεις σε Κέρκυρα, Σαντορίνη και Μύκονο.
Η επιθυμία λοιπόν υπάρχει. Οι θεσμικές αποφάσεις είναι προ των πυλών. Οι αλλαγές είναι επίσης ξεκάθαρες και χρήζουν ενσωμάτωσης.
Και η μηχανή του τουρισμού; Θα πάρει μπροστά, μετά από τη βίαιη παύση;
Αυτή θα είναι η τρίτη υπογραφή για την επιταγή του καλοκαιριού.
Από την εμφάνιση της Covid έως σήμερα το χτύπημα στην τουριστική επιχειρηματικότητα ήταν βαρύ. Φέτος, η τελευταία καλείται σε επανεκκίνηση, με νέα δεδομένα. Κάποια όμως από αυτά είχαν ήδη μπει στο «τραπέζι» από πριν. Οπως η ψηφιοποίηση και η βιώσιμη κατεύθυνση, τόνισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος στη διαδικτυακή συζήτηση της Eurobank. Στον δημόσιο διάλογο είχε μπει και ο επαναπροσδιορισμός των προϊόντων, η επένδυση σε υποδομές και η διαχείριση προορισμών.
Το λειτουργικό όμως ίσως είναι το πιο καίριο σκέλος. Οι απώλειες στους τζίρους των επιχειρήσεων το 2020 έφθασαν στο 78% σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) για το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Πώς μπορείς να αντεπεξέλθεις σε αυτό; Την ώρα που και οι προκαταβολές των Tour Operators είναι ισχνές έως ανύπαρκτες; Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να κάνει κάποιος πλάνο φέτος με βάση τις προκαταβολές, τονίζουν παράγοντες του τουρισμού.
Και εξηγούν ότι οι προκαταβολές των Tour Operators παραδοσιακά αξιοποιούνταν κατά τη διάρκεια του χειμώνα για εργασίες ανακαίνισης των ξενοδοχειακών υποδομών. Κάτι που φέτος δεν συνέβη.
Οι ίδιοι τονίζουν ότι τα δημοσιονομικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση από το 2020, όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή (εν αναμονή της έβδομης κατά σειρά) έχουν βοηθήσει πολύ τη ρευστότητα των τουριστικών επιχειρήσεων. Ενώ επίκειται και το πρόγραμμα επιδότησης των παγίων δαπανών.
Παράλληλα, οι ενήμερες επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε σημαντικό δανεισμό από το εγγυοδοτικό πρόγραμμα. Σε αυτές αναφέρθηκε και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Κωνσταντίνος Βασιλείου, λέγοντας ότι η τράπεζα εξασφάλισε ρευστότητα με τα απαραίτητα κεφάλαια κίνησης για τους ενήμερους πελάτες της, με πακέτο μέτρων στήριξης 750 εκατομμυρίων ευρώ.
Αυτά, ως προς την εκκίνηση.
Το πώς θα συνεχίσει η «μηχανή» έχει να κάνει από το αν θα τηρηθούν και οι τρεις υπογραφές.
Για να εξαργυρωθεί η επιταγή του καλοκαιριού.