Οτι αρέσκονται στον εντυπωσιασμό και στις φανφάρες οι σύγχρονοι πολιτικοί της Γαλλίας, συμβάλλοντας, έτσι, στη μετατροπή της πολιτικής σε σίριαλ, υποστηρίζει η Σολέν ντε Ρουαγιέ, πολιτική συντάκτρια της Le Monde και συγγραφέας του βιβλίου «Le dernier secret» («Το τελευταίο μυστικό») στο οποίο αποκαλύπτει την κρυφή σχέση του Φρανσουά Μιτεράν με μία νεαρή φοιτήτρια κατά είκοσι χρόνια μικρότερή του.
Στο άρθρο της η γαλλίδα δημοσιογράφος υπενθυμίζει ότι μετά την εντυπωσιακή επικράτηση της Βαλερί Πεκρές στις εσωκομματικές εκλογές του συντηρητικού κόμματος των Ρεπουμπλικανών (LR) και τη μετέπειτα βελτίωση των ποσοστών του στις δημοσκοπήσεις, περισσότερο σασπένς ενόψει των προεδρικών εκλογών του ερχόμενου Απριλίου δημιούργησε η αριστερή Κριστιάν Τομπιρά, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης του Φρανσουά Ολάντ, ανακοινώνοντας αναπάντεχα πως εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το προεδρικό χρίσμα της κατακερματισμένης και βαθιά διχασμένης Αριστεράς των ήδη επτά υποψηφίων.
Νωρίτερα, εντύπωση επιδίωξαν να προκαλέσουν η Αν Ινταλγκό και ο Αρνό Μοντεμπούρ. Στις 8 Δεκεμβρίου, η σοσιαλίστρια δήμαρχος του Παρισιού ενώ κατευθυνόταν σιδηροδρομικώς προς τη Λα Ροσέλ, αποβιβάστηκε στο Πουατιέ και επέστρεψε στο Παρίσι για να εμφανιστεί στην τηλεόραση και να προτείνει τη διεξαγωγή προκριματικών εκλογών για την ανάδειξη κοινής υποψηφιότητας από τις δυνάμεις της Αριστεράς. Ο πρώην υπουργός Οικονομίας του Ολάντ από την πλευρά του επέλεξε να κινηματογραφηθεί, απευθύνοντας έκκληση για ενότητα στους συνυποψηφίους του.
Η κριτική της Σολέν ντε Ρουαγιέ είναι αμείλικτη. Η καταφυγή στον εντυπωσιασμό αντισταθμίζει καταρχάς τις όποιες αδυναμίες των όποιων υποψηφίων αλλά και την ανυπαρξία πραγματικά νέων ιδεών και συνθημάτων ικανών να προκαλούν την προσοχή των ψηφοφόρων, αρκετοί εκ των οποίων δηλώνουν, μάλιστα, κουρασμένοι από τη δημοκρατία.
Συγχρόνως, όμως, επιβεβαιώνει πως «εξελίσσεται ήδη μία διαδικασία “Netflix-ικοποίησης” της πολιτικής ζωής, υπό την πίεση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των ενημερωτικών δικτύων και μιας απίστευτης επιτάχυνσης του μιντιακού χρόνου. Οι τρόποι ανάδειξης των υποψηφίων, η αστάθεια του εκλογικού σώματος και ο πολλαπλασιασμός των δημοσκοπήσεων ενισχύουν το φαινόμενο της μετατροπής της πολιτικής σε σίριαλ, με τις απόψεις να ανατρέπονται ή να υποχωρούν απότομα και γρήγορα», υποστηρίζει η γαλλίδα δημοσιογράφος.
Σύμφωνα με τον Ραφαέλ Λιορκά, επιστημονικό συνεργάτη του ιδρύματος Fondation Jean-Jaurès, το σίριαλ αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για τους περισσότερους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής. Η πολιτιστική ηγεμονία του Netflix, οι σειρές του οποίου διαποτίζουν τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων, επιδρά και στη σύνθεση των σύγχρονων πολιτικών αφηγημάτων.
Ο γάλλος ειδικός θεωρεί ότι τα βασικά συστατικά μιας αποτελεσματικής προεκλογικής εκστρατείας, στο πλαίσιο ενός κατακερματισμένου μιντιακού τοπίου, είναι τα εξής τρία: ο χαρακτήρας, ο ρυθμός και το στοιχείο της έκπληξης, το οποίο έχει καταστεί πιο σημαντικό και από τη συνέπεια και από τη συνοχή για την προσέλκυση της προσοχής των ψηφοφόρων/τηλεθεατών.
Προς το παρόν υποψήφιοι της Αριστεράς, όπως ο πράσινος Γιανίκ Ζαντό, η σοσιαλίστρια Αν Ινταλγκό και ο ακροαριστερός Ζαν – Λικ Μελανσόν, αδυνατούν να κινήσουν ικανοποιητικά το ενδιαφέρον τους. Αντιθέτως πολύ καλύτερα τα πήγε η πρώην υπουργός Κριστιάν Τομπιρά, μια εγνωσμένου κύρους ισχυρή προσωπικότητα που κατάφερε να δημιουργήσει προσδοκίες και να επιβάλει, κατ’ επέκταση, τον ρυθμό της, εκπλήσσοντας, συγχρόνως, την κοινή γνώμη. Αλλά για τον Ραφαέλ Λιορκά αυτός που παίζει στα δάχτυλα τους κώδικες του Netflix είναι ο ακροδεξιός Ερίκ Ζεμούρ με τις απότομες αλλαγές ρυθμού, με τις αλλεπάλληλες προκλήσεις του, με τις συγκρουσιακές και τις πιο διαλλακτικές στιγμές του.
«Για να κεντρίσει κανείς την προσοχή σε ένα πλαίσιο απολιτικοποίησης, πρέπει να ξέρει πώς να επιβάλλει ένα storytelling, πώς να προκαλεί ηλεκτροσόκ», σημείωσε από την πλευρά του ο Ζερόμ Φουρκέ από το Institut Français d’Opinion Publique (IFOP) ο οποίος επίσης πιστεύει πως «η πολιτική γραμματική» βρίσκεται πλέον «υπό την επίδραση των τηλεοπτικών σειρών γενικά και του Netflix ειδικότερα».
Αναγνωρίζοντας αυτή τη νέα πραγματικότητα, σύμβουλος του Ελιζέ σημείωσε πως, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη αυτούς τους νέους κώδικες του Netflix και των τηλεοπτικών σειρών, «εναπόκειται σε εμάς να υπαγορεύσουμε το σενάριο και να κάνουμε τους ανθρώπους να το παρακολουθήσουν».
Σε συνέντευξή του στο Le Point ο Εντουάρ Φιλίπ, πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας, παραδέχτηκε πως στην αρχή της πανδημίας, εμπνεύστηκε από ένα επεισόδιο της αμερικανικής πολιτικής τηλεοπτικής σειράς «The West Wing» σχετικά με τη διαχείριση ενός πυρηνικού ατυχήματος.
Μυθοπλασία και πραγματικότητα συγχέονται ολοένα περισσότερο, οπότε το χαστούκι που δέχτηκε τον περασμένο Ιούνιο o Εμανουέλ Μακρόν θύμισε σε όλους το χαστούκι που δέχεται η «Αμελί Ντοροντέ», η κεντρώα πρόεδρος του σίριαλ «Baron Noir», χαρακτήρας εμπνευσμένος από τον νυν επίσης κεντρώο πραγματικό πρόεδρο της Γαλλίας. Αλλά και ο Αρνό Μοντεμπούρ, απευθυνόμενος μέσω του Twitter στους υπόλοιπους υποψήφιους της Αριστεράς για την προεδρία, τον «Φιλίπ Ρικβάρτ» είχε κατά νου, τον σοσιαλιστή πρωταγωνιστή της ίδιας σειράς, που φιλοδοξεί και καταφέρνει τελικά να κερδίσει την προεδρία της Γαλλίας.
Αυτή η «Νetflix-ικοποίηση» της πολιτικής θα μπορούσε να είναι «η σύγχρονη εκδοχή της κοινωνίας του θεάματος», σύμφωνα, τουλάχιστον, με ανώτερο σύμβουλο της γαλλικής κυβέρνησης. Σε αυτό το πλαίσιο, το σενάριο του τελευταίου επεισοδίου για τις προεδρικές εκλογές του 2022 σίγουρα δεν έχει ακόμη γραφτεί, καταλήγει η Σολέν ντε Ρουαγιέ.