Η Ανια Τέιλορ -Τζόι ως Μπεθ Χάρμον στο «Γκαμπί της Βασίλισσας» (Netflix) και, στην ένθετη φωτογραφία ο συγγραφέας του Γουόλτερ Τέβις | Netflix/CreativeProtagon
Θέματα

Γουόλτερ Τέβις: ο άνθρωπος πίσω από το «Γκαμπί της Βασίλισσας»

Οταν πέθανε, το 1984, η νεκρολογία του στους New York Times ήταν πέντε μόνον παράγραφοι χωρίς καμιά αναφορά στο τελευταίο βιβλίο του που συγκαταλέγεται, εδώ και αρκετούς μήνες, στη λίστα με τα bestsellers της νεοϋορκέζικης εφημερίδας. Οσο για την τηλεοπτική μεταφορά του, την έχουν ήδη παρακολουθήσει στο Netflix πάνω από 60 εκατ. νοικοκυριά
Protagon Team

Πώς γίνεται να έγραψε κάποιος μόλις έξι βιβλία – διερωτάται η Ελενα Εβια της καταλανικής εφημερίδας El Periodico – και τα τέσσερα από αυτά να αποτέλεσαν τη βάση τριών κορυφαίων κινηματογραφικών ταινιών και μίας τηλεοπτικής σειράς για την οποία σήμερα μιλάει ο κόσμος όλος;

Πώς είναι δυνατόν αυτός ο κάποιος, ο Γουόλτερ Τέβις (Walter Tevis -Τίβις σε παλαιότερες ελληνικές εκδόσεις των βιβλίων του), να παραμένει ουσιαστικά άγνωστος στις μάζες, παρότι στην περιορισμένη βιβλιογραφία του συγκαταλέγονται τα μυθιστορήματα «The Hustler» και «The Colour of Money» τα οποία μετέφεραν στη μεγάλη οθόνη, το πρώτο ο Ρόμπερτ Ρόσεν (1961) και το δεύτερο ο Μάρτιν Σκορσέζε (1986) με πρωταγωνιστή σε αμφότερες τις ταινίες τον Πολ Νιούμαν να υποδύεται έναν μοναχικό βιρτουόζο του μπιλιάρδου;

Πώς γίνεται λίγοι να γνωρίζουν πως το «The Man Who Fell on Earth» του Νίκολας Ρεγκ (1976) με πρωταγωνιστή τον Ντέιβιντ Μπάουι αλλά και το «The Queen’s Gambit» του Σκοτ Φρανκ που κάνει τώρα θραύση στο Netflix βασίζονται στα δικά του ομώνυμα μυθιστορήματα που κυκλοφόρησαν το 1963 και το 1983 αντίστοιχα;

Πάντως σε κάθε περίπτωση αποτελεί γεγονός πως ο Γουόλτερ Τέβις υπήρξε ένας εξαιρετικός συγγραφέας. Ειδικά όσον αφορά το «The Queen’s Gambit» σύμφωνα με τον αμερικανό επίσης συγγραφέα Τζόναθαν Λέθεμ αποτελεί την «πιο ολοκληρωμένη και σπαραξικάρδια δουλειά» του ενώ ο αυστραλός ηθοποιός Χιθ Λέτζερ αποπειράθηκε, πριν αφήσει την τελευταία του πνοή αναπάντεχα και τραγικά σε ηλικία 29 ετών, να συνθέσει μια κινηματογραφική βερσιόν του μυθιστορήματος.

Μεταξύ των δέκα αγαπημένων βιβλίων του ο Ντέιβιντ Μπάουι περιέλαβε και το «The Man who Fell on Earth». Το θεωρούσε ένα από τα πιο βαθυστόχαστα βιβλία επιστημονικής φαντασίας που έχουν γραφτεί ποτέ. Οταν, ωστόσο, κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα, το 1963, δεν ενθουσίασε ιδιαίτερα τους κριτικούς, παρότι πίσω από τον πρωταγωνιστή, έναν ανθρωπόμορφο εξωγήινο που προσπαθεί να σώσει τον λαό του από τον αφανισμό, ο Τέβις «είχε κρύψει τον δικό του εαυτό, την πολύπλοκη εφηβεία του, την μοναξιά του, στοιχεία τα οποία θα επιστρέψουν ως ψυχώσεις στο “Γκαμπί της Βασίλισσας”», μας πληροφορεί ο Μάσιμο Αρτσιντιάκονο της Corriere della Sera.

Το «The Queen’s Gambit» αποτελεί την «πιο ολοκληρωμένη και σπαραξικάρδια δουλειά» του Τέβις (Netflix)

Εξαιτίας της εκδοτικής αποτυχίας του δεύτερου μυθιστορήματός του, ο Τέβις εγκατέλειψε τη συγγραφή για 17 ολόκληρα χρόνια. Εχοντας βυθιστεί στο αλκοόλ, ξέχασε την επιτυχία του «The Hustler», του πρώτου του βιβλίου. Δεν ξέχασε, όμως, όλα όσα είχε περάσει έως τότε στη ζωή του.

Ο Τέβις γεννήθηκε την 28η Φεβρουαρίου του 1928 στο Σαν Φρανσίσκο αλλά σε ηλικία δέκα ετών εισήχθη σε ένα παιδιατρικό νοσοκομείο εξαιτίας μιας καρδιοπάθειας. Νοσηλεύτηκε εκεί επί ένα χρόνο, κατά τον οποίο η οικογένειά του ουσιαστικά τον εγκατέλειψε, μετακομίζοντας στο Λέξινγκτον του Κεντάκι.

Με το εξιτήριο στο χέρι, ο 11χρονος Τέβις αναγκάστηκε να διανύσει, μόνος του και σιδηροδρομικώς, περισσότερα από 3.000 χιλιόμετρα για να βρει τους γονείς του και τη μεγαλύτερη αδελφή του. Χρήματα για το εισιτήριο του τρένου με το οποίο ταξίδεψε του είχε δώσει ένας οικογενειακός φίλος, αποκάλυψε ο ίδιος το 1981 στην εφημερίδα San Francisco Examiner.

Στο Κεντάκι δυσκολεύτηκε ιδιαίτερα να συνηθίσει την πραγματικότητα της επαρχιακής Αμερικής. Ηταν ντροπαλός και μικροκαμωμένος, φορούσε στα δόντια του ένα περίεργο ορθοδοντικό μηχάνημα και σύντομα κατέληξε να αποτελεί αγαπημένο στόχο των νταήδων του σχολείου του αλλά και να αισθάνεται «ωσάν κάποιος από το Διάστημα». Κατέφυγε, οπότε, στα αγαπημένα του βιβλία (επιστημονικής φαντασίας) αλλά και στο σκάκι που είχε αρχίσει να παίζει από την ηλικία των επτά ετών.

Ο Ντέιβιντ Μπάουι στο «The Man Who Fell on Earth» (British Lion Film Corporation)

Στο λύκειο άλλαξε σχολείο τρεις φορές ενώ στη συνέχεια κατατάχθηκε, όντας μόλις 17 ετών και δίχως να έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του, στο Ναυτικό, υπηρετώντας, λίγο πριν από το τέλος του B΄ Παγκόσμιου Πολέμου, στο αντιτορπιλικό USS Hamilton. Είχε, όμως, ήδη προλάβει να παθιαστεί με το μπιλιάρδο, στα μυστικά του οποίου τον μύησε ο καλύτερός του φίλος στο σχολείο. Αρχισε να παίζει για λεφτά ενώ στο στρατό ενέδωσε και στο πόκερ, αρχίζοντας, συγχρόνως, να αναπτύσσει εξαρτήσεις. Αφότου απολύθηκε, ολοκλήρωσε τις λυκειακές του σπουδές, εγγράφηκε στο πανεπιστήμιο και βρήκε δουλειά σε ένα σφαιριστήριο. Κάποια στιγμή στη διάρκεια των σπουδών του έγραψε και εξέδωσε και μια μικρή ιστορία για το μπιλιάρδο η οποία επρόκειτο στη συνέχεια να αποτελέσει τη βάση του «The Hustler», του πρώτου του βιβλίου.

Πήρε, τελικά, το πτυχίο του, πήρε και το μεταπτυχιακό του στην αγγλική λογοτεχνία και άρχισε να διδάσκει σε σχολεία, αρχικά, και στη συνέχεια σε διάφορα πανεπιστήμια. Κάποια στιγμή παντρεύτηκε με μία συνάδελφό του με την οποία απέκτησε ένα γιο και μία κόρη και άρχισε να γράφει σύντομες ιστορίες για περιοδικά έως το 1959, χρονιά κατά την οποία εκδόθηκε το «The Hustler» και ο 31χρονος Τέβις άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός.

Ο Πολ Νιούμαν στην ταινία «The Hustler», το 1961 (Rossen Films)

Είναι προφανές, οπότε, ότι τόσο ο μοναχικός παίκτης μπιλιάρδου που υποδύθηκε στο «The Hustler» και στο «The Colour of Money» ο Πολ Νιούμαν όσο και ο Τόμας Τζερόμ Νιούτον, ο εξωγήινος του Μπάουι, και η Μπεθ Χάρμον, το ορφανό κορίτσι – διάνοια στο σκάκι χάρη στο οποίο απελευθέρωσε το ταλέντο της η Ανια Τέιλορ -Τζόι στο τωρινό «Γκαμπί της Βασίλισσας», αποτελούν αποσπάσματα, κεφάλαια της ζωής του Γουόλτερ Τέβις, «μία επαναλαμβανόμενη, μεταφερόμενη, κρυφή βιογραφία», σύμφωνα με τον δημοσιογράφο της Corriere, στην οποία ο συγγραφέας προσέθεσε και το παιχνίδι, ως σύμβολο του «αμερικανικού μυστικισμού» κύριο χαρακτηριστικό του οποίου είναι η ύπαρξη «νικητών και νικημένων».

«Υπάρχουν πολλά στοιχεία του πατέρα μου σε όλα αυτά τα βιβλία», επιβεβαίωσε και ο Γουίλιαμ Τέβις, γιος του συγγραφέα, μιλώντας στην Lexington Herald Leader, στοιχεία τα οποία στο «Γκαμπί της Βασίλισσας» αναδεικνύονται ξεκάθαρα, καθώς η πρωταγωνίστρια έχει περισσότερα κοινά στοιχεία με τον δημιουργό της παρά με τον θρυλικό Μπόμπι Φίσερ.

Η Μπεθ Χάρμον είναι μοναχική και ακοινώνητη όπως ήταν και ο Τέβις, η Μπεθ Χάρμον διαβάζει διαρκώς το σκακιστικό περιοδικό The Chess Review για το οποίο ο Τέβις εργάστηκε για κάποιο διάστημα, η Μπεθ Χάρμον είναι επιρρεπής στο αλκοόλ όπως ήταν και ο Τέβις, η Μπεθ Χάρμον έπαιρνε βαρβιτουρικά ως μικρό κορίτσι σε ένα ορφανοτροφείο, όπως και ο Τέβις όταν νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο λόγω της καρδιοπάθειας που τον ταλαιπωρούσε.

Η Μπεθ Χάρμον έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον δημιουργό της (Netflix)

Μετά την έκδοση και την επιτυχία που σημείωσε το «The Hustler» o Τέβις έλαβε 25.000 δολάρια για τη μεταφορά του μυθιστορήματός του στη μεγάλη οθόνη και με τα χρήματα αυτά μετακόμισε, μαζί με την οικογένειά του, στο Μεξικό, όπου  το έριξε στο ποτό αλλά και στη συγγραφή, συνθέτοντας το «The Man Who Fell on Earth».

Στη συνέχεια η οικογένεια μετακόμισε στο Οχάιο, όπου ο Τέβις άρχισε να διδάσκει στο πανεπιστήμιο το πρωί και να πίνει τα βράδια, έως το 1977, χρονιά κατά την οποία αποφάσισε να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του. Νοσηλεύτηκε σε μία ειδική κλινική και μετά άρχισε να συμμετέχει τακτικά σε συναντήσεις των Ανώνυμων Αλκοολικών, επιθυμώντας να μπορέσει κάποια στιγμή αρχίσει να γράφει ξανά. Αφότου ανέκτησε τη νηφαλιότητά του, πήρε διαζύγιο και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη όπου, όντως, έπεσε με τα μούτρα στο γράψιμο.

Μέσα σε τέσσερα χρόνια έγραψε διάφορα διηγήματα και τέσσερα μυθιστορήματα: τα επιστημονικής φαντασίας «Mockingbird» (1980) και «The Steps of The Sun» (1983), το «The Queen’s Gambit» (1983) και το «The Colour of Money» (1984), τη συνέχεια του «The Hustler», την οποία μετέτρεψε σε ταινία μέσα σε μία διετία ο Μάρτιν Σκορσέζε με τον Τομ Κρουζ στο πλευρό του Πολ Νιούμαν. Ο Τέβις, ωστόσο, δεν πρόλαβε να την δει, καθώς ήταν ήδη νεκρός. Εγκατέλειψε τα εγκόσμια τον Αύγουστο του 1984, τέσσερις ημέρες μετά την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου, σε ηλικία 56 ετών.

Τομ Κρουζ και Πολ Νιούμαν στο «Χρώμα του Χρήματος» («The Colour of Money») (Touchstone Pictures)

«H νεκρολογία του στους New York Times αποτελούνταν από μόνον πέντε παραγράφους», μας πληροφορεί η Chicago Tribune, επισημαίνοντας πως δεν υπήρχε καμία αναφορά στο «Γκαμπί της Βασίλισσας», το οποίο σήμερα συγκαταλέγεται, εδώ και αρκετούς μήνες, στη λίστα με τα bestsellers της νεοϋορκέζικης εφημερίδας. Οσον αφορά τη τηλεοπτική του μεταφορά, την έχουν ήδη παρακολουθήσει περισσότερα από 60 εκατομμύρια νοικοκυριά.