Το δεδομένο και παραδεδεγμένο σε αυτήν την πανδημία είναι ότι ο κορονοϊός είναι πολύ πιο επιθετικός με την τρίτη ηλικία. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερος είναι κάποιος τόσο πιο σοβαρά κινδυνεύει να νοσήσει και τελικά να χάσει τη ζωή του.
Κάτι που επιβεβαιώνουν και τα επιδημιολογικά δεδομένα, καθώς το 53% αυτών που έχουν χάσει τη ζωή τους από Covid-19 είναι άνω των 80 ετών. Ανω των 60 ετών η πλειοψηφία είναι συντριπτική και φτάνει στο 92% στα νοσοκομεία της Βρετανίας, σύμφωνα με την Telegraph.
Ωστόσο, κάποιοι γιατροί ανησυχούν, καθώς οι περισσότεροι επικεντρώνονται στη μεγάλη ηλικία ως παράγοντα υψηλού κινδύνου και αδιαφορούν για τις υπόλοιπες κατηγορίες ασθενών. Αυτό είναι αρνητικό για δύο λόγους:
Ο πρώτος είναι ότι άτομα υγιή είναι πολύ περισσότερο φοβισμένα από ό,τι θα έπρεπε και ο δεύτερος ότι νέοι με υποκείμενα νοσήματα αισθάνονται ότι δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα, θέτοντας έτσι τον εαυτό τους σε κίνδυνο.
«Μπορεί η ηλικία να είναι ένας από τους πιο προφανείς παράγοντες, όμως είναι ανάγκη να ανακαλύψουμε και άλλα εργαλεία ταξινόμησης του κινδύνου. Ο πατέρας μου, για παράδειγμα, είναι 75 ετών και περπατάει πάνω από 10 χιλιόμετρα την ημέρα με τα σκυλιά του. Προφανώς έχει πολύ καλύτερη φυσική κατάσταση από εμένα. Και φυσικά η ηλικία του στα χρόνια της πανδημίας του κορονοϊού δεν πρόκειται να είναι ίδια με τη βιολογική, αλλά αρκετά μικρότερη» εξηγεί στην Telegraph ο Μάθιου Νάιτ, πνευμονολόγος στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS).
Προκειμένου να δουν πιο ξεκάθαρα τα στοιχεία και να αποκαλύψουν ακόμη μία, άγνωστη πτυχή του κορονοϊού, ομάδα ειδικών από τις ΗΠΑ δημιούργησε μία «αριθμομηχανή» που είναι διαθέσιμη online. Εκεί οι χρήστες μπορούν να εισάγουν διάφορα ιατρικά δεδομένα και να μάθουν τον κίνδυνο που διατρέχουν από την Covid-19. Πρόκειται δηλαδή για ένα κομπιουτεράκι υπολογισμού κινδύνου από τον κορονοϊό.
Πάντως, ο δρ Νάιτ σημειώνει ότι οι γιατροί αξιολογούν την αναπνευστική λειτουργία ενός ασθενούς και όχι τη βιολογική του ηλικία, για να μπορούν να συμπεράνουν το επίπεδο του κινδύνου. Εξετάζουν με σπιρόμετρο, ένα κοινό εργαλείο στο οποίο φυσάει κάποιος με δύναμη και ο πνευμονολόγος αξιολογεί πόσο καλή είναι η πνευμονική του λειτουργία και βλέπει επίσης εάν πχ ένας 24χρονος έχει πνευμόνια 34χρονου.
Ποιοι είναι τελικά οι παράγοντες που προσδιορίζουν την Covid ηλικία κάποιου; Η Telegraph εξετάζει έξι σημαντικούς:
Βιολογική ηλικία
Σύμφωνα με τον δρ Νάιτ, είναι λάθος να σκεφτόμαστε ότι η ηλικία δεν διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στον κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής νόσησης από Covid. «Ο κίνδυνος να χάσει τη ζωή του ένα άτομο νεαρής ηλικίας είναι πραγματικά πολύ μικρότερος σε σύγκριση με έναν ηλικιωμένο».
Το καλοκαίρι που μας πέρασε ήταν πιο πιθανό ένας 35χρονος να χάσει τη ζωή του σε τροχαίο, παρά από κορονοϊό. «Ωστόσο, αυτός ο κίνδυνος θανάτου από Covid από μία ηλικία και έπειτα, διπλασιάζεται κάθε πέντε χρόνια» συμπληρώνει ο σερ Ντέιβιντ Σπιγκελχάρτερ από το Κέντρο Αποδείξεων Κινδύνου του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ αναφέρει ότι άτομα ηλικίας από 64 έως 79 ετών είναι πέντε φορές πιο πιθανό να βρεθούν στο νοσοκομείο από ότι όσοι είναι από 18 έως 29 ετών και επίσης ο κίνδυνος θανάτου για την πρώτη ομάδα είναι 90% υψηλότερος.
«Η ηλικία συνδέεται με καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, παθήσεις των πνευμόνων κ.ά. και είναι δύσκολο να γίνει ο διαχωρισμός ηλικίας-υποκείμενων νοσημάτων στα θύματα του κορονοϊού», συμπληρώνει o καθηγητής στο Κέιμπριτζ Ραβίντρα Γκούπτα.
Βάρος
Από την ανάλυση μελετών που έκανε το βρετανικό ΕΣΥ φάνηκε ότι, αν κάποιος είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος, αυξάνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος νοσηλείας όταν μολυνθεί από κορονοϊό.
Και αυτό διότι το λίπος που βρίσκεται σε όργανα όπως το ήπαρ προκαλεί μεταβολική διαταραχή που φαίνεται να προκαλεί επικίνδυνη αλληλεπίδραση με τον κορονοϊό. Οι παχύσαρκοι ασθενείς είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής στο σώμα τους και πρωτεΐνες που να οδηγούν σε ταχύτερη πήξη του αίματός τους.
Σε έρευνα που έγινε σε 17.000 ασθενείς με Covid-19 που νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία της Βρετανίας, οι παχύσαρκοι είχαν 33% υψηλότερο κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους σε σχέση με αυτούς που είχαν φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος.
Σε έτερη μελέτη φάνηκε ότι το 73% των ασθενών με Covid-19 που νοσηλευόταν στην Εντατική ήταν είτε υπέρβαροι είτε παχύσαρκοι.
Διαβήτης
Ο διαβήτης είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου, πιθανότατα επειδή τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Το ένα τρίτο των αποβιωσάντων στα βρετανικά νοσοκομεία ήταν άτομα με διαβήτη. Πιο συγκεκριμένα, όταν οι ειδικοί μελέτησαν τα ιατρικά δεδομένα από 23.804 θανόντες σε όλη τη χώρα, ανακάλυψαν ότι 7.466 είχαν διαβήτη τύπου 2 και 365 διαβήτη τύπου 1.
Μάλιστα, κάποιοι γιατροί, σύμφωνα πάντα με την Telegraph, πιστεύουν ότι ο διαβήτης είναι τόσο σοβαρή πάθηση που μπορεί να διπλασιάζει τον κίνδυνο θνησιμότητας σε άτομα με Covid-19.
Ωστόσο και σε αυτήν την περίπτωση η ανάλυση δεν ήταν ξεκάθαρη, καθώς έδειξε ότι το 85% των ατόμων με διαβήτη τύπου 2 ήταν και υπέρβαρο, κάτι που κάνει ακόμη πιο δύσκολη τη στατιστική ανάλυση.
Προβλήματα στους νεφρούς
Η νεφρική νόσος μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο θανάτου από Covid, σύμφωνα με μελέτη σε ασθενείς από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Λονδίνου και του Μπέρμιγχαμ που έκανε το Imperial College του Λονδίνου.
Μάλιστα, η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι άτομα με σοβαρά νεφρολογικά προβλήματα έχουν μικρότερες πιθανότητες επιβίωσης σε σχέση όσους έχουν επιβαρυμένους πνεύμονες.
Για την ακρίβεια, οι ασθενείς με οξεία νεφρική ανεπάρκεια, την οποία πιθανότατα προκάλεσε ο κορονοϊός, που νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ είχαν θνητότητα 48%. Οι υπόλοιποι ασθενείς σε ΜΕΘ, χωρίς προβλήματα στους νεφρούς, είχαν θνητότητα 21%.
Μάλιστα, για όσους είχαν προϋπάρχουσα νεφρική νόσο, δηλαδή δεν τους την προκάλεσε ο κορονοϊός, η πιθανότητα ήταν 50%.
Καρκίνος
Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο είναι πιο ευαίσθητοι λόγω του εξασθενημένου ανοσοποιητικού συστήματος.
«Διάφορες αντικαρκινικές θεραπείες για τον καρκίνο, όπως η χημειοθεραπεία, καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα» λέει ο Φαν Τσανγκ, καθηγητής Πνευμονολογίας στο Imperial College του Λονδίνου.
«Η κατάσταση αυτή αυξάνει τις πιθανότητας μόλυνσης κάποιου σε σχέση με τους υγιείς. Επίσης, όταν ένας ασθενής έχει καρκίνο, τότε η πορεία του με τον κορονοϊό θα είναι δύσκολη στην αντιμετώπιση», διευκρινίζει ο δρ Τσανγκ.
Νόσοι της ψυχικής σφαίρας
Οσοι πάσχουν από ψυχικές παθήσεις είναι πιθανόν να έχουν λίγο πιο δύσκολη πορεία θεραπείας σε σύγκριση με τους υγιείς, χωρίς οι γιατροί να έχουν καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα γιατί συμβαίνει αυτό.
«Μπορεί είτε να οφείλεται σε κάποιον γενικό δείκτη φροντίδας του εαυτού τους ή σε κάποιο γενετικό παράγοντα, ο οποίος μας είναι άγνωστος μέχρι αυτή τη στιγμή» λέει ο Νάιτ.
Σε κάθε περίπτωση πάντως ο αριθμός είναι τόσο μικρός, που θα μπορούσε να δικαιολογήσει και το στατιστικό λάθος.