Η φορολόγηση της μεταβίβασης του πλούτου δίχαζε ανέκαθεν αριστερούς και δεξιούς. Πεδίο σκληρών ιδεολογικών και πολιτικών συγκρούσεων στην σύγχρονη ιστορία. Να φορολογούνται με υψηλούς συντελεστές οι κληρονομιές των πλουσίων προς τα παιδιά τους, ώστε μέρος από τον πλούτο αυτόν να επιστρέφει στην κοινωνία; Και αν ναι, πόσο, ώστε να περιορίζονται οι ανισότητες χωρίς αυτό να αποτελεί υφαρπαγή και δέσμευση ιδιωτικών περιουσιών από το κράτος;
Εύκολες απαντήσεις δεν υπάρχουν. Πολύ περισσότερο όταν οι αποφάσεις πρέπει να εφαρμοστούν στην πράξη, αφού εκτός από «ταξικές» αποχρώσεις, οι οικονομικές παρενέργειες προσθέτουν νέα επίπεδα δυσκολίας στη λύση της εξίσωσης. Ολα αυτά, βεβαίως, μοιάζουν ακόμη πιο περίπλοκα στην Ελλάδα. Η χώρα μας διαθέτει ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό ιδιοκτητών ακινήτων (από τα υψηλότερα στην Ευρώπη), αλλά και εκτεταμένη παραοικονομία και φοροδιαφυγή που συντελείται, κυρίως, από ένα μεγάλο αριθμό μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και επαγγελματιών και διοχετεύεται με διάφορους τρόπους είτε στην αγορά ακινήτων, είτε σε λογαριασμούς και σε θυρίδες.
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα αυτά μπορεί να ερμηνεύσει κανείς την πρωθυπουργική εξαγγελία για κατάργηση του φόρου στις μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων (ακινήτων και μετρητών) αξίας έως 800.000 ευρώ από τους γονείς και τους παππούδες προς τα παιδιά. Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν τους λόγους λήψης της απόφασης σημειώνουν ότι με το μέτρο αυτό δίνεται η δυνατότητα σε γονείς που έχουν ολοκληρώσει την επαγγελματική πορεία τους να δώσουν, τώρα, εγκαίρως στα παιδιά τους τα κεφάλαια που τους είναι απαραίτητα για να επενδύσουν, όσο είναι οι ίδιοι νέοι, αντί να περιμένουν την ώρα της κληρονομιάς. Για ποιον λόγο περιουσιακά στοιχεία και κεφάλαια να παραμένουν σε αδράνεια, όταν μπορούν να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις που έχει ανάγκη σήμερα η χώρα από νέους ανθρώπους οι οποίοι, σε διαφορετική περίπτωση, θα περίμεναν πολλά χρόνια μέχρι να αποκτήσουν τις περιουσίες που τους ανήκουν.
Από την άλλη πλευρά, το συγκεκριμένο μέτρο μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για πολλούς φορολογούμενους να εμφανίσουν τον αδήλωτο πλούτο τους. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα επιβαρυνθούν με τους φόρους και τα πρόστιμα που συνεπάγεται ο έλεγχος του Πόθεν Εσχες. Από την 1η Οκτωβρίου – όπως ανακοινώθηκε- η μεταβίβαση ακινήτων και μετρητών από τους παππούδες και τους γονείς προς τα παιδιά θα απαλλάσσεται από τον φόρο για αξία έως 800.000 ευρώ. Ωστόσο, η περιουσία αυτή δεν νομιμοποιείται, αν δεν καταβληθούν οι φόροι και οι προσαυξήσεις που προβλέπει η νομοθεσία για τα αδήλωτα προς την Εφορία εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία.
Η ροή του χρήματος
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως λένε όσοι γνωρίζουν το παρασκήνιο, βαρύνοντα ρόλο για τη φοροαπαλλαγή αυτή έπαιξε και η ανάγκη να αντιμετωπιστεί μία ακόμη ελληνική ιδιαιτερότητα.
Το «ελληνικό δαιμόνιο» αξιοποιεί τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς μεταξύ γονιών και παιδιών ως μέσο για να περνούν χρήματα από τους πρώτους στους δεύτερους ή να αποκρύπτεται εκατέρωθεν από την Εφορία η προέλευση εισοδημάτων. Σε αυτά τα εκατομμύρια των λογαριασμών που υπάρχουν στις ελληνικές τράπεζες «χάνεται η μπάλα» για την Εφορία όταν επιχειρεί να ελέγξει το Πόθεν Εσχες, εξηγούν αρμόδια στελέχη. Ποια ποσά έχουν προέλθει από τους γονείς και ποια από τα παιδιά τους; Για αυτό και στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι η κατάργηση του φόρου στις μεταβιβάσεις χρηματικών ποσών έως 800.000 ευρώ μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο για το μεγάλο ξεκαθάρισμα στους κοινούς λογαριασμούς των τραπεζών.
Αν σε όλα αυτά, προστεθεί και η ανάγκη της κυβέρνησης να βγάλει από το “μανίκι” της στη ΔΕΘ μία παροχή – έκπληξη, με μεγάλο θετικό αντίκτυπο στους φορολογούμενους αλλά μικρό κόστος για τον προϋπολογισμό, προκειμένου να αλλάξει το πολιτικό κλίμα, τότε συμπληρώνει κανείς το παζλ για τους λόγους που οδήγησαν στην συγκεκριμένη εξαγγελία του Πρωθυπουργού από τη Θεσσαλονίκη