«Το 2020 θα είναι ένας χρόνος πολύ μακρύς. Και καθοριστικός. Οι προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Νοέμβριο στην Αμερική, μπορούν πράγματι να σημαδέψουν τη νέα δεκαετία που μόλις ξεκίνησε. Ο Ντόναλντ Τραμπ επέφερε ανισορροπίες σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες δύσκολα θα αντιμετωπιστούν εάν κερδίσει τις εκλογές. Πράγματι, η ιστορία του μέλλοντος θα γραφτεί από αυτές τις εκλογές». Αυτό υποστήριξε ο διάσημος αμερικανός φιλόσοφος Μάικλ Ουόλζερ (φωτογραφία κάτω αριστερά) και μοιάζει να έχει δίκιο.
Ο 84χρονος ομότιμος καθηγητής του Πρίνστον, συγγραφέας βιβλίων όπως το «Περί ανεκτικότητας», το «Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι» και το «Εξοδος και Επανάσταση» και επί χρόνια αρχισυντάκτης της πολιτικής και πολιτισμικής επιθεώρησης Dissent, θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς στοχαστές της φιλελεύθερης Αμερικής, αυτός που επί περισσότερο από μισό αιώνα προσπαθεί να πείσει την αμερικανική Αριστερά να ενεργοποιήσει τις δυνάμεις της με στόχο την ουσιαστική αλλαγή στη χώρα.
Εμπιστεύεται όμως τη «δημοκρατική κουλτούρα», η οποία στην Αμερική είναι βαθύτερα ριζωμένη από όσο είναι σε κάποιες χώρες της Ευρώπης. Είναι αδιαμφισβήτητο, ωστόσο, πως «οι προεδρικές εκλογές του 2020 αποτελούν την πιο σημαντική πρόκληση των τελευταίων δεκαετιών. Διακυβεύεται η ψυχή μιας ολόκληρης χώρας. Οι αξίες που θα μεταφέρουμε στο μέλλον και τα δημοκρατικά ιδεώδη».
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο Ουόλζερ δεν ανησυχεί για τον «ριζοσπαστικό σωβινισμό» που παρατηρείται στη σύγχρονη Αμερική, για το γεγονός πως κάποιοι αρνούνται να αναγνωρίσουν την «αξιοπρέπεια των άλλων». Και μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρει αναμφίβολα ο αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος «κανονικοποιεί το μίσος στο Twitter, ξεθάβοντας λέξεις –π.χ. “απέλαση” και “απαγόρευση”– τις οποίες θεωρούσαμε πως είχαμε θάψει πριν από έναν αιώνα. Αποτελούν τον προθάλαμο του φασισμού. Και στις ΗΠΑ η κουλτούρα της βίας υπήρχε ανέκαθεν. Αλλά ήταν περιθωριοποιημένη. Αυτός ο πρόεδρος συνέβαλε στην αναβίωση και στον εξευγενισμό της. Είναι απαραίτητο να ηττηθεί, αλλά δεν βλέπω κανέναν ικανό να τον κερδίσει», σημείωσε ο Ουόλζερ.
Οσον αφορά την παραπομπή του Τραμπ σε δίκη, o Ουόλζερ παρατήρησε πως θα είχε κάποιο νόημα εάν υπήρχαν μερικοί αξιοπρεπείς Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές. «Αλλά δεν υπάρχουν. Φοβούνται όλοι να μη χάσουν την εξουσία. Μετά τον θάνατο του Τζον ΜακKέιν δεν διαθέτουν κριτικές φωνές στους κόλπους τους, ενώ σήμερα μια δεξιά φωνή εναντίωσης θα ήταν πιο χρήσιμη από ποτέ άλλοτε».
Οσον αφορά τους Δημοκρατικούς, θα μπορούσαν να απαλλάξουν την Αμερική από τον Τραμπ, όχι όμως μέσω της παραπομπής του, αλλά παρουσιάζοντας συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις. Δεν μπορούν, ωστόσο, να το κάνουν, γιατί είναι «ανοργάνωτοι, ανίκανοι να ακολουθήσουν μια κοινή πορεία, ελάττωμα της Αριστεράς σε πολλές άλλες χώρες».
Οι Δημοκρατικοί αδυνατούν να αντιτάξουν μια συνεκτική πρόταση στον τραμπισμό. Γιατί κάποιοι πιστεύουν πως η ώρα μιας σοσιαλιστικής επανάστασης πλησιάζει και πιστεύουν πως θα επικρατήσουν λόγω της διαρκώς αυξανόμενης δυσφορίας των πολιτών. Αυτή η στάση, ωστόσο, κατά τον περασμένο αιώνα «άνοιξε τον δρόμο προς τον φασισμό και πιο πρόσφατα οδήγησε τη βρετανική Αριστερά στην ήττα».
Στις ΗΠΑ, όμως, υπάρχουν επίσης εκείνοι που πιστεύουν ότι το μόνο που χρειάζεται είναι απλώς «η επιστροφή στην κανονικότητα», ότι αρκεί να χάσει ο Τραμπ και τα πάντα θα βελτιωθούν, στάση εξίσου λανθασμένη, σύμφωνα με τον Γουόλτσερ, γιατί «συγκεκριμένες ορμές, στην περίπτωση που εκφραστούν, πρέπει να αντιμετωπίζονται».
Οντας ανέκαθεν αριστερός, ο Μάικλ Ουόλζερ σήμερα ενοχλείται από το γεγονός ότι ασπάζεται κεντρώες απόψεις. «Αλλά στην Αμερική χρειάζεται κάποιος που να ξέρει πώς να μιλήσει και στους λευκούς εργάτες που επλήγησαν από την παγκοσμιοποίηση και στις μειονότητες που γίνονται στόχος οργής. Ενα ενωτικό πρόσωπο», το οποίο υπάρχει στην Αμερική, αλλά δεν διεκδικεί το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών.
Πρόκειται για τον Σέροντ Μπράουν, γερουσιαστή του Οχάιο, ο οποίος είναι «ένας φιλελεύθερος που ξέρει πώς να μιλάει στις διαφορετικές ψυχές της Αμερικής, ένας τύπος νεαρού Μπάιντεν». Οσον αφορά τον πραγματικό Τζο Μπάιντεν, ηλικίας 77 ετών, που διεκδικεί το προεδρικό χρίσμα, «είναι πολύ μπερδεμένος, ασαφής. Δείχνει την ηλικία του και αυτό στην αμερικανική πολιτική δεν ήταν ποτέ κάτι το θετικό».
Ο Ουόλζερ, όμως, εξακολουθεί να ελπίζει σε ένα καλύτερο μέλλον για την Αμερική και όχι μόνο. Παραδέχεται ότι φοβάται, αλλά δεν είναι απαισιόδοξος και υπογραμμίζει πως «πρέπει να ανακαλύψουμε εκ νέου την τέχνη της πολιτικής διαμεσολάβησης, να αρχίσουμε να διαβάζουμε ξανά, να μελετάμε τα λάθη του παρελθόντος ούτως ώστε να μην τα επαναλαμβάνουμε». Και βασίζει τις ελπίδες του στους νέους.
«Εχοντας μεγαλώσει σε μια πιο ανοιχτή και πολυπολιτισμική κοινωνία, είναι λιγότερο επιρρεπείς στην πολιτική του μίσους του Ντόναλντ Τραμπ. Μου αρέσει ο περιβαλλοντικός ακτιβισμός τους. Αλλά δεν κατανοούν απόλυτα την ισχύ της ψήφου στο πλαίσιο της δημοκρατίας. Πρέπει να το προσέξουμε αυτό και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και να τους κάνουμε να καταλάβουν ότι δεν γίνεται να καθορίζει το μέλλον η δυσφορία των μεγαλύτερων σε ηλικία. Η συγγραφή της Ιστορίας είναι δικό τους καθήκον πλέον».