Πλησιάζει η 20ή επέτειος της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, συνεπώς είναι ιδανική η συγκυρία για να καταστούν ευπώλητα βιβλία που άμεσα ή έμμεσα την αφορούν. Ο εργαζόμενος στο CNN δημοσιογράφος Πίτερ Μπέργκεν έγραψε το νέο βιβλίο «Η άνοδος και η πτώση του Οσάμα μπιν Λάντεν» το οποίο κυκλοφορεί τώρα στις ΗΠΑ και πραγματεύεται τον βίο και την πολιτεία του σαουδάραβα τζιχαντιστή.
Βιογραφία είναι βασικά το έργο του Μπέργκεν, που εξετάζει την πορεία του αρχηγού της Αλ Κάιντα από τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του μέχρι την εκτέλεσή του από τους αμερικανούς κομάντος. Ο συγγραφέας είχε συναντήσει τον Μπιν Λάντεν το 1997 και είχε σχηματίσει εικόνα για το άτομό του. Τώρα αποφαίνεται ότι σε μία αλυσίδα γεγονότων οφείλεται η βαθμηδόν «ριζοσπαστικοποίησή» του.
«Ο Μπιν Λάντεν θα μπορούσε να είχε επιλέξει έναν διαφορετικό δρόμο σε διάφορα σημεία της ζωής του, αλλά η έλευση αμερικανικών στρατευμάτων στη Σαουδική Αραβία, το 1992, μετέτρεψε τον λανθάνοντα αντιαμερικανισμό του σε παθιασμένο μίσος για τις ΗΠΑ» γράφει ο Μπέργκεν. Ετσι εικάζει ότι οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου για τον ίδιο τον Μπιν Λάντεν θα σήμαιναν την απαρχή της εξόδου των αμερικανικών στρατευμάτων από την πατρίδα του και από όλη τη Μέση Ανατολή. «Αυτό δεν λειτούργησε», αφού η Ιστορία τον διέψευσε και ο ίδιος εξοντώθηκε στο Πακιστάν το 2011.
Για την ολοκλήρωση της δουλειάς του, ο Μπέργκεν χρησιμοποίησε υλικό που οι Αμερικανοί ανέκτησαν από το τελευταίο λημέρι του Μπιν Λάντεν, πήρε όμως και συνεντεύξεις από δώδεκα άτομα του «στενού κύκλου» του αρχιτζιχαντιστή.
Οσάμα, ο κοκέτης μεσήλικας
Από τα μικρά βγαίνουν τα συμπεράσματα για τα μεγάλα, έτσι δεν είναι; «Είδα την κρεβατοκάμαρα του Μπιν Λάντεν, εκεί όπου τον σκότωσαν. Στην εταζέρα του υπήρχε βαφή μαλλιών, επειδή ήθελε να φαίνεται νεότερος. Πέθανε 54 ετών, αλλά σίγουρα φαινόταν πολύ μεγαλύτερος. Ετσι χρησιμοποιούσε τη βαφή μαλλιών Just for Men»…
Μπιν Λάντεν, ο πατριάρχης
Στο τελευταίο άντρο του ο Μπιν Λάντεν είχε 27 άτομα μαζί του, μέλη της οικογενείας του αλλά και τους σωματοφύλακές του μαζί με τις δικές τους οικογένειες. Ποιος Δυτικός μπορεί εύκολα να φανταστεί ότι ένας φυγάς κουβαλάει μαζί του τρεις γυναίκες, δώδεκα παιδιά, ακόμη και εγγόνια; Ε, ο Μπιν Λάντεν το έκανε. Πίστευε στον ρόλο του αρχηγού της οικογενείας, τους ήθελε όλους γύρω του. Οι δύο μεγαλύτερες γυναίκες του Μπιν Λάντεν έπαιξαν σημαντικό ρόλο εκεί, λέει ο Μπέργκεν. Ηταν μορφωμένες, είχαν πτυχία. Στην παιδική ψυχολογία και στη Γραμματική του Κορανίου βέβαια, πάντως πτυχία. Τον βοήθησαν να αναλύσει περίπλοκα ζητήματα που αφορούσαν την Αλ Κάιντα.
Με καουμπόικο καπέλο
Οι παραδοξότητες ξεχείλιζαν από τον ψυχισμό του Μπιν Λάντεν. Τις βόλτες του, στον περίβολο του συγκροτήματος όπου κρυβόταν, τις έκανε με κάθε δυνατή προφύλαξη, αφού είχε μεγάλο σεβασμό στις ικανότητες της αμερικανικής κατασκοπείας. Ετσι βάδιζε στο προαύλιο φορώντας… καουμπόικο καπέλο, θέλοντας να εξασφαλίσει ότι δεν μπορεί να τον αναγνωρίσει κανείς, ούτε ο δορυφόρος που περνούσε πάνω από το κεφάλι του. Επίσης, δεν έφυγε ποτέ του από εκείνο το συγκρότημα όπου επιχείρησαν οι κομάντος. Μάλιστα, κάποια από τις γυναίκες των σωματοφυλάκων του αγνοούσε ότι μαζί τους ζούσε ο ίδιος ο Οσάμα μπιν Λάντεν. Τέτοια μέτρα «παραλλαγής» έπαιρνε!
Τον ξεπέρασαν οι Αραβες
Απέναντι στη λεγόμενη «αραβική άνοιξη» στάθηκε αμήχανος ο Μπιν Λάντεν, αφού τα αιτήματα των διαδηλωτών σε πολλές χώρες σχετίζονταν με δημοκρατικά δικαιώματα και όχι με την ισλαμική θεοκρατία που ο ίδιος ευαγγελιζόταν. Ο αρχηγός της Αλ Κάιντα δεν είχε τον τρόπο ούτε τον λόγο να απαντήσει στα ερωτήματα που του έθεσε ο αραβικός κόσμος, η ίδια η παργματικότητα. Τον ξεπερνούσαν. Οπως έγραψε όμως σε έναν ομοϊδεάτη του, από τα κορυφαία στελέχη της Αλ Κάιντα, «αυτή είναι ίσως η πιο σημαντική εξέλιξη στη Μέση Ανατολή εδώ και αιώνες».
- Ο Μπέργκεν αφιερώνει χρόνο και στις σχέσεις της Αλ Κάιντα με τους πάντα επίκαιρους και επίφοβους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν. Ηταν εγκάρδιες, αφού η πρώτη χρηματοδοτούσε και νουθετούσε τους δεύτερους. Είχαν συνεργαστεί και σε κοινές επιχειρήσεις. Αυτοί οι δεσμοί ουδέποτε ατόνησαν.