Μία παράξενη ιστορία γεμάτη κενά: η 20ετής παραχώρηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), από το 2026 έως το 2046, αρχικά κρίθηκε ότι έχει ως εύλογο τίμημα 484 εκατομμύρια ευρώ. Πέντε υπουργοί υπέγραψαν τον Σεπτέμβριο του 2017 σχετική απόφαση, έπειτα από διαπραγμάτευση του ΤΑΙΠΕΔ με την πλευρά του αεροδρομίου. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, αφού το θέμα είχε φτάσει στην Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, το τίμημα κρίθηκε πολύ χαμηλό σε σημείο που να θεωρείται «κρατική βοήθεια», και έτσι υπερδιπλασιάστηκε και έφτασε το 1,1 δισεκατομμύριο.
Η αντιπολίτευση έκανε λόγο για «σκάνδαλο ΣΥΡΙΖΑ», ενώ ο υπουργός Οικονομικών –ο οποίος επίσης είχε υπογράψει την απόφαση του 2017 για τα 484 εκατομμύρια- είπε ότι τα δεδομένα αλλάζουν, εννοώντας ότι η τουριστική άνθηση της χώρας ανέτρεψε τους αρχικούς υπολογισμούς. Το ΚΙΝΑΛ, αφού ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την τελική παραχώρηση του αεροδρομίου με 1,1 δισ. ευρώ, σε άτυπη ενημέρωση έκανε λόγο για «απόπειρα βλάβης του δημοσίου συμφέροντος» και απηύθυνε ανοικτά ερώτημα στη Δικαιοσύνη τι προτίθεται να πράξει.
Τα στοιχεία τα οποία, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, άλλαξαν αφορούσαν ανάμεσα σε άλλα την κίνηση του αεροδρομίου και τις προβολές της για το μέλλον. Αυτά τα στοιχεία ήταν του 2015. Όπως πληροφορήθηκε το Protagon από έγκυρες πηγές, τα στοιχεία του 2015 ανατράπηκαν γρήγορα σε βαθμό που να μην έπρεπε να θεωρούνται αξιόπιστα για μελέτες κατασκευής υποδομών στο επόμενο χρονικό διάστημα. Πόσω μάλλον για να εκτιμηθεί η αξία μιας εικοσαετούς παραχώρησης του ταχύτατα αναπτυσσόμενου διεθνούς αερολιμένα.
Δεν έπρεπε αλλά αυτά ήταν που χρησιμοποιούνταν καθ’ όλη τη διάρκεια της αρχικής διαπραγμάτευσης του 2016-2017 η οποία κατέληξε στα 484 εκατομμύρια έως στην υπογραφή της απόφασης από τους πέντε υπουργούς. Ηταν γνωστό ότι η εικόνα για την μελλοντική κίνηση του αεροδρομίου είχε αλλάξει, ωστόσο η διαπραγμάτευση συνέχιζε να γίνεται με βάση στοιχεία που «υποτιμούσαν» κραυγαλέα την αξία της 20ετούς παραχώρησης.
Σε αυτήν ακριβώς την περίπτωση, το δημόσιο συμφέρον θα μπορούσε να έχει προστατευθεί τουλάχιστον δύο φορές, εάν υποθέσει κανείς ότι οι υπουργοί απλώς υπέγραψαν χωρίς να εξετάσουν επί της ουσίας την απόφαση του Σεπτεμβρίου 2017 για τα 484 εκατομμύρια. Συγκεκριμένα, στο ΔΣ του Αεροδρομίου τέσσερα από τα εννέα μέλη εκπροσωπούν το ελληνικό Δημόσιο και τα συμφέροντά του, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ από τη “φύση” του οφείλει να προσπαθεί να φέρνει όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα στα κρατικά ταμεία.
Αρα, και πάλι, κάποιοι από τους υπουργούς που υπέγραψαν θα έπρεπε να γνωρίζουν αφού στα διοικητικά συμβούλια τόσο του ΤΑΙΠΕΔ όσο και του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών βρίσκονταν οικεία τους πρόσωπα. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων που κατέληξαν στα 484 εκατομμύρια, μέλη του ΔΣ του Αεροδρομίου ήταν άτομα που είχαν θητεύσει σε γραφεία υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στο Μαξίμου. Όσο για το ΤΑΙΠΕΔ, μεγάλο μέρος των διαπραγματεύσεων έγινε επί προεδρίας Στέργιου Πιτσιόρλα, ο οποίος μάλιστα μετά υπουργοποιήθηκε, αφήνοντας πίσω του πρόσωπα εμπιστοσύνης.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα, το Protagon εντόπισε offshore στα Panama Papers συνδεόμενη με στέλεχος υψηλά ιστάμενο στη διοικητική ιεραρχία του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, η οποία παρέμενε ενεργή καθ’ όλη της διάρκεια της διαπραγμάτευσης. Η ύπαρξη της συγκεκριμένης offshore και η λειτουργία της μπορεί να μην σχετίζεται με την διαπραγμάτευση. Ωστόσο δεν παύει να εγείρει ένα θέμα που πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.
Σε μηνύματα που περιλαμβάνονται στη διαρροή των Panama Papers από τα τέλη του 2016, ενώ δηλαδή το πρώτο σχέδιο συμφωνίας για την παραχώρηση έναντι 484 εκατομμυρίων ευρώ είχε μπει στην τελική ευθεία, φαίνεται ότι ζητείται επειγόντως από τον ενδιαφερόμενο η λύση της offshore. Τα αιτήματα, με τη μορφή του επείγοντος, συνεχίστηκαν έως και τον Μάιο του 2017, οπότε ολοκληρώθηκε η διαδικασία και η offshore έπαψε να υπάρχει. Τον ίδιο μήνα υπογράφηκε και η αποδοχή της προσφοράς των 484 εκατομμυρίων.