Τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα από τις κλινικές δοκιμές των εμβολίων για τον κορονοϊό είναι εξαιρετικά θετικά και σύντομα θα έχουμε ακόμη περισσότερα δεδομένα από την κλινική εμπειρία, καθώς Βρετανία (εδώ) και Καναδάς (εδώ) έχουν ξεκινήσει τους εμβολιασμούς στον γενικό πληθυσμό με το εμβόλιο της Pfizer.
Το ίδιο συμβαίνει και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία όμως έχουν εγκρίνει εμβόλιο της Κίνας (εδώ), που έχει παρασκευαστεί με πιο κλασική και δοκιμασμένη τεχνολογία, αλλά και πάλι θεωρείται καινοτόμο.
Τα περισσότερα εμβόλια στοχεύουν στο έμβολο που έχει ο κορονοϊός και χρησιμοποιεί ως κλειδί για να μπαίνει στα ανθρώπινα κύτταρα και να πολλαπλασιάζεται, αλλά παράλληλα και να τα καταστρέφει.
Η πρωτεΐνη-ακίδα είναι αυτή που στοχεύουν όλα τα εμβόλια του κορονοϊού, είτε έχουν εγκριθεί από κάποιες χώρες είτε είναι υποψήφια προς έγκριση.
Ωστόσο, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι μετά τη μόλυνση από τον Sars-Cov-2, ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει περισσότερα αντισώματα έναντι της πρωτεΐνης «Ν» και όχι της πρωτεΐνης-ακίδας.
Οσο και αν έχει διερευνηθεί τα προηγούμενα χρόνια, κανείς δεν γνωρίζει με ποιο ακριβώς μηχανισμό μας προστατεύουν τα αντισώματα της πρωτεΐνης Ν. Αυτό συμβαίνει διότι βρίσκεται μόνο μέσα στο σωματίδιο του ιού, τυλιγμένη γύρω από το RNA του, δηλαδή το γενετικό υλικό του.
Επομένως, τα αντισώματα της πρωτεΐνης Ν δεν μπορούν να μπλοκάρουν την είσοδο του ιού στα ανθρώπινα κύτταρα και ως εκ τούτου έχουν παραλειφθεί από τις περισσότερες μελέτες.
Νέος μηχανισμός
Σε πρόσφατη έρευνα που έχει κάνει το Εργαστήριο Μοριακή Βιολογίας (MRC) του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, όμως, αποκαλύφθηκε ένας νέος μηχανισμός για το πώς τα αντισώματα της πρωτεΐνης Ν μπορούν να προστατεύουν από την ιογενή λοίμωξη.
Οι επιστήμονες μελέτησαν έναν άλλο ιό που περιέχει πρωτεΐνη Ν. Πρόκειται για τον ιό της λεμφοκυτταρικής χοριομηνιγγίτιδας και βρήκαν έναν εκπληκτικό ρόλο για ένα ασυνήθιστο υποδοχέα αντισωμάτων που ονομάζεται TRIM21.
Και ενώ τα αντισώματα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα ότι λειτουργούν μόνο έξω από τα κύτταρα, το TRIM21 υπάρχει μόνο μέσα στα κύτταρα. Οι επιστήμονες επίσης γνωρίζουν ότι τα αντισώματα της Ν που εισέρχονται μέσα στο κύτταρα, αναγνωρίζονται από το ΤRIM21, το οποίο στη συνέχεια κόβει την Ν σε μικρά κομμάτια.
Μικροσκοπικά θραύσματα από τον τεμαχισμό της πρωτεΐνης Ν εμφανίζονται στη συνέχεια στην επιφάνεια μολυσμένων κυττάρων.
Ακολούθως, τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού μας αναγνωρίζουν αυτά τα θραύσματα ως εισβολέα που προκαλεί μόλυνση και επιτίθενται, με αποτέλεσμα να σκοτώνουν ολόκληρο το κύτταρο και φυσικά όποιον ιό βρίσκεται μέσα του, γράφει το The Conversation.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο ρόλος αυτός για τα αντισώματα των πρωτεϊνών Ν στην προστασία λοιμώξεων που προκαλούν οι ιοί είναι σημαντικός για τον κορονοϊό. Ωστόσο, αυτή είναι μία καλή αρχή για να ξεκινήσει έρευνα και όχι για να μπουν σε γραμμή παραγωγής εμβόλια νέας γενιάς, που θα αντικαταστήσουν τα mRNA που μόλις έχουν ξεκινήσει να πραγματοποιούνται σε ανθρώπους.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι εάν βάλουν την πρωτεΐνη Ν στα εμβόλια του κορονοϊού θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο, αφού είναι κοινή σχεδόν σε όλους τους κορονοϊούς και μάλιστα πολύ περισσότερο από την πρωτεΐνη-ακίδα.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι Pfizer-BioNTech και Moderna, δηλαδή οι δύο εταιρείες που έχουν διαθέσει στην αγορά τα δύο πρώτα εμβόλια mRNA για τον κορονοϊό, κάνουν αυτή τη στιγμή έρευνες σε εθελοντές που έχουν κάνει το εμβόλιό τους για αντισώματα που στοχεύουν την πρωτεΐνη Ν (εδώ).
Αυτό σημαίνει ότι εάν ανακαλυφθεί ένα εμβόλιο που έχει ως βάση του την πρωτεΐνη Ν, τότε θα μας προστατεύει όχι μόνο από τον συγκεκριμένο Sars-Cov-2, αλλά από σχεδόν όλους τους κορονοϊούς που υπάρχουν, αλλά και αυτούς που θα κάνουν την εμφάνισή τους στο μέλλον και θα απειλήσουν και πάλι την ανθρωπότητα.
Ακόμη ένας λόγος που είναι σημαντικό να υπάρχει ο παράγοντας πρωτεΐνη Ν στα εμβόλια του κορονοϊού, είναι ο χαμηλός αριθμός μεταλλάξεων στην αλληλουχία πρωτεϊνών της Ν.
Αρα, το εμβόλιο θα μπορεί να αναγνωρίζει τον ιό, ακόμη και αν αυτός έχει μεταλλαχθεί, αφού θα τον διακρίνει από τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη και όχι από το γενετικό υλικό του.