Ασθενής με καρκίνο του προστάτη ενημερώνεται από τον γιατρό του για τις νέες θεραπευτικές επιλογές | Shutterstock
Θέματα

Ανοσοθεραπεία και υπέρηχοι αντιμετωπίζουν τον καρκίνο του προστάτη

Αποτελεσματική φέρεται να είναι αγωγή, η οποία εκπαιδεύει το ίδιο το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να αποκτήσει τη «δύναμη» και να καταπολεμήσει την κακοήθεια σε προχωρημένο στάδιο. Την ίδια στιγμή, νέα μέθοδος για αφαίρεση του όγκου χωρίς χειρουργείο παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ
Γιάννης Δεβετζόγλου

Σε άτομα που ο καρκίνος του προστάτη είναι σε προχωρημένο στάδιο και έχουν σταματήσει να ανταποκρίνονται σε οποιαδήποτε διαθέσιμη αγωγή, μία ανοσοθεραπεία που έχει έγκριση για άλλους τύπους καρκίνου, φαίνεται να βελτιώνει ή τουλάχιστον να σταθεροποιεί την κατάσταση της υγείας τους.

Στο πλαίσιο των κλινικών μελετών οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι μόνο ένας στους 20 άνδρες με προχωρημένου σταδίου καρκίνο του προστάτη ανταποκρινόταν στη θεραπεία με πεμπρολιζουμάμπη. To σημαντικό όμως είναι ότι υπάρχει μία υποκατηγορία ασθενών που για κάποιο λόγο ανταποκρίθηκε, άρα κάποιοι σοβαρά ασθενείς, αυτοί που ονομάζονται «τελικού σταδίου», έχουν τελικά ελπίδες να ζήσουν.

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι ειδικοί στην επιστημονική επιθεώρηση Clinical Oncology, αν και ο αριθμός των ασθενών που ανταποκρίθηκαν ήταν μικρός, κάποιοι άνθρωποι κέρδισαν όχι μόνο μήνες, αλλά αρκετά χρόνια ζωής. Επίσης, το 19% των ασθενών παρουσίασε κάποια σημεία βελτίωσης.

Στη μελέτη που έγινε από το Ινστιτούτο Αντικαρκινικής Ερευνας της Βρετανίας, συμμετείχαν 258 άτομα με προχωρημένου σταδίου καρκίνο του προστάτη, οι οποίοι είχαν λάβει όλες τις διαθέσιμες θεραπείες, όμως δεν ανταποκρίνονταν σε καμία.

Οι «τυχεροί» στους οποίους το φάρμακο είχε δράση, ήταν όσων τα καρκινικά κύτταρα είχαν μεταλλάξεις στα γονίδια που εμπλέκονται στην επισκευή του DNA.

Αυτό που αναζητούν τώρα οι ερευνητές, είναι αν αυτοί οι ασθενείς θα καταφέρουν να ανταποκριθούν περισσότερο αν λάβουν τη συγκεκριμένη θεραπεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, πρώτα θα πρέπει να επιλέξουν προσεκτικά τους κατάλληλους, δηλαδή αυτούς που έχουν τη συγκεκριμένη μετάλλαξη στα καρκινικά τους κύτταρα, ώστε να είναι βέβαιοι ότι θα ωφεληθούν περισσότερο.

Την προηγούμενη εβδομάδα η πεμπρολιζουμάμπη, σύμφωνα με το BBC, είχε αποδείξει την αποτελεσματικότητά της στο μεταστατικό ή υποτροπιάζον πλακώδες καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου.

Υπέρηχος για τα αρχικά στάδια της νόσου

Σε έτερη μελέτη που έγινε για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη που έχει διαγνωστεί στα πρώτα στάδια, άρα έχει και περισσότερες πιθανότητες να θεραπευτεί, ειδικοί κατάφεραν με αναίμακτη μέθοδο να θεραπεύσουν το 65% των ασθενών.

Σύμφωνα με όσα γράφουν οι Times του Λονδίνου, οι παλμοί στοχευμένων υπερήχων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπίσουν την πάθηση χωρίς να χρειαστεί χειρουργείο.

Οπως διαπίστωσαν, η μέθοδος είναι αρκετά αποτελεσματική σε άτομα που η νόσος βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ή είναι λιγότερο επιθετική.

Βέβαια το ποσοστό επιτυχίας παραμένει μικρότερο από ότι εάν γινόταν χειρουργείο ή ακτινοθεραπεία, όμως έχει λιγότερες παρενέργειες και από τις δύο μεθόδους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η ακράτεια ούρων (30%) και η στυτική δυσλειτουργία (60%).

Η μέθοδος και οι λεπτομέρειές της αναμένεται να παρουσιαστούν στο ετήσιο συνέδριο της Ακτινολογικής Εταιρείας Βορείου Αμερικής.

Η ανοσοθεραπεία

Το φάρμακο αυτό είναι το πρώτο της κατηγορίας του και έχει ένα τελείως διαφορετικό τρόπο δράσης, καθώς δεν «κυνηγά» τα καρκινικά κύτταρα, όπως κάνουν τα περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα, αλλά δρα βάσει ενός κοινού βιοδείκτη (ένα συγκεκριμένο γενετικό χαρακτηριστικό) που εκδηλώνουν οι καρκίνοι.

Αρα, δεν πάει να «χτυπήσει» στο σημείο εμφάνισης του όγκου, αλλά οποιοσδήποτε καρκίνος έχει το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό στο σώμα «εξουδετερώνεται».

Η ουσία πεμπρολιζουμάμπη που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα, ενδείκνυται πλέον και σε μη αναστρέψιμους ή μεταστατικούς συμπαγείς όγκους με υψηλή μικροδορυφορική αστάθεια (MSM-H) ή ανεπαρκή επιδιόρθωση αναντιστοιχίας (dMMR).

Τεχνικά, η πεμπρολιζουμάμπη δρα στοχεύοντας το κυτταρικό μονοπάτι PD-1 / PD-L1 (πρωτεΐνες που βρίσκονται στα ανοσιακά κύτταρα του σώματος και σε ορισμένα καρκινικά κύτταρα). Με την παρεμπόδιση αυτής της οδού, το φάρμακο μπορεί να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα.

Ενδείξεις

Ακριβώς επειδή το φάρμακο καταπολεμά συγκεκριμένη μετάλλαξη που υπάρχει σε πολλούς τύπους καρκίνου, γι’ αυτό και θεωρείται το «Αγιο Δισκοπότηρο» της ογκολογίας. Από τότε που κυκλοφόρησε με πρώτη ένδειξη το μελάνωμα, τον πιο επιθετικό καρκίνο του δέρματος, έχει εγκρίσεις για την αντιμετώπιση πολλών τύπου καρκίνου.

Το 2019 μόνο εγκρίθηκε ως επικουρική θεραπεία σε ενήλικους ασθενείς με μελάνωμα σταδίου τρία, ως θεραπεία 1ης γραμμής σε ενήλικες με μεταστατικό πλακώδη μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα, σε συνδυασμό με αξιτινίμπη ως θεραπεία πρώτης γραμμής, σε ασθενείς με προχωρημένο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα ανεξαρτήτως ομάδας κινδύνου και ως θεραπεία πρώτης γραμμής για μεταστατικό ή μη εγχειρήσιμο υποτροπιάζον καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου.

Εχει εγκριθεί επίσης ως μονοθεραπεία για: