Το τέλος της πανδημίας του κορονοϊού που υποσχέθηκαν τα εμβόλια δείχνει να απομακρύνεται λόγω της άφιξης των νέων μεταλλάξεων, καθώς τα νέα στελέχη δίνουν τη δική τους μάχη ενάντια στους μαζικούς εμβολιασμούς του παγκόσμιου πληθυσμού, γράφει στους Financial Times η επιστημονική συντάκτρια της εφημερίδας, Αντζάνα Αουτζα.
Ο νέος αγώνας για ενημέρωση της σύστασης των εμβολίων, ώστε να αντιμετωπίζουν αυτές τις μεταλλάξεις, μόλις έχει ξεκινήσει και φέρνει στην επιφάνεια έναν πιο φιλόδοξο στόχο: νέα εμβόλια, που θα καλύπτουν όλους τους κορονοϊούς, θα είναι ανθεκτικά σε όλες τις μεταλλάξεις και ικανά να αποτρέψουν διαφορετικούς τύπους ιών της ίδιας οικογένειας.
«Τέτοιου είδους εμβόλια θα μπορούσαν να δημιουργηθούν και να χρησιμοποιηθούν προτού η επόμενη μόλυνση από κορονοϊό μετατραπεί σε πανδημία», σχολιάζουν σε άρθρο τους στο Nature οι Ντένις Μπάρτον και Ερικ Τόπολ από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Scripps στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνιας.
Κονδύλια για έρευνα
«Ζητούμε τώρα κονδύλια για επένδυση σε βασική έρευνα που θα οδηγήσει σε απόθεμα αποτελεσματικών εμβολίων. Σίγουρα οι κυβερνήσεις που δαπανούν 2 δισεκατομμύρια δολάριο τον χρόνο για άμυνα, μπορούν να εξασφαλίσουν μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να σταματήσουν την επόμενη πανδημία», υπογραμμίζουν οι ερευνητές.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότερες μεταλλάξεις του κορονοϊού έχουν την ίδια συμπεριφορά με το μητρικό, πανδημικό στέλεχος. Ωστόσο, υπάρχουν ελάχιστες στις οποίες, όπως φαίνεται, τα εμβόλια δεν είναι και τόσο αποτελεσματικά.
Για παράδειγμα, το εμβόλιο που έχουν παρασκευάσει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με την AstraZeneca είναι λιγότερο αποτελεσματικό στη μετάλλαξη της Νοτίου Αφρικής, όσον αφορά την ήπια έως μέτρια εκδήλωση των συμπτωμάτων της νόσου. Μάλιστα, η κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής σταμάτησε τους εμβολιασμούς στη χώρα με το συγκεκριμένο, καθώς το στέλεχος αυτό έχει επικρατήσει στην περιοχή.
Κάτι παρόμοιο φαίνεται να ισχύει και με άλλα εμβόλια. Εργαστηριακές μελέτες που δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη στην επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine, καταδεικνύουν ότι η μετάλλαξη του κορονοϊού της Νοτίου Αφρικής ενδέχεται να μειώνει κατά τα δύο τρίτα την προστασία που παρέχουν τα αντισώματα που δημιουργεί το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech (εδώ).
Ως εκ τούτου, δεν είναι ξεκάθαρο εάν το εμβόλιο θα είναι αποτελεσματικό κατά της μετάλλαξης, σύμφωνα με ανακοίνωση των φαρμακευτικών εταιρειών.
Από την πλευρά της η εταιρεία Moderna δημοσίευσε σημείωμα στην NEJM με παρόμοια δεδομένα, τα οποία δείχνουν εξαπλάσια μείωση του επιπέδου των αντισωμάτων στη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη. Η εταιρεία δηλώνει ότι η πραγματική αποτελεσματικότητα του εμβολίου της στο νοτιοαφρικανικό στέλεχος μένει να διαπιστωθεί με κλινικές μελέτες.
Στόχος ο ιός, όχι η πρωτεΐνη-ακίδα
Γι’ αυτό και το όραμα των ειδικών τώρα είναι να δημιουργήσουν ένα σκεύασμα που θα προκαλεί τον οργανισμό να παράγει πολλά εξουδετερωτικά αντισώματα, και όχι απλώς να στοχεύει στον συγκεκριμένο τύπο πρωτεΐνης-ακίδας του ιού.
Ενα σημείο εκκίνησης θα ήταν η εφεύρεση ενός εμβολίου που θα στοχεύει τα μέρη του ιού που παραμένουν αμετάβλητα, καθώς η πρωτεΐνη-ακίδα είναι ένα τμήμα της δομής του που μπορεί να αλλάζει.
Επίσης, θα μπορούσαμε να αντλήσουμε πληροφορίες από τα δεκάδες εμβόλια που φέρεται να επιτυγχάνουν ανοσία, ώστε να οδηγηθούμε σε εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα μας βοηθούσαν στην παρασκευή του εμβολίου για όλους τους κορονοϊούς.
Οι παγκόσμιες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να συνεχιστούν, καθώς δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε κι άλλες εκπλήξεις που θα έρθουν σύντομα στο προσκήνιο από τον κορονοϊό.