Η Μεσογειακή δίαιτα είναι η Αρχέγονη Πατροπαράδοτη, ισορροπημένη διατροφή που συνδυάζει την απόλαυση στο φαγητό και την καλή υγεία χωρίς περιορισμούς, αλλά και χωρίς καταχρήσεις. Από έρευνες που έγιναν στις χώρες της Μεσογείου και τις βιομηχανοποιημένες χώρες του Δυτικού Κόσμου αποδεικνύεται ότι οι Μεσογειακές χώρες και κυρίως η Ελλάδα και ειδικότερα η Κρήτη έχουν το χαμηλότερο ποσοστό καρδιοπαθειών.
Η Μεσογειακή δίαιτα βασίζεται
α) στην καθημερινή κατανάλωση δημητριακών και κυρίως ζυμαρικών. Τα ζυμαρικά χάρη στην υψηλή περιεκτικότητα τους σε σύνθετους υδατάνθρακες αποτελούν μία από τις βασικές πηγές ενέργειας και εξασφαλίζουν την ισορροπημένη διοχέτευση της ενέργειας αυτής στον οργανισμό. Είναι πλούσια σε ίνες και έχουν παντελή έλλειψη χοληστερίνης. Είναι πλούσια σε βιταμίνες Β, Ε και σίδηρο.
β) στην κατανάλωση φρούτων, οσπρίων και λαχανικών που είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα στον οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα, οι βιταμίνες Α, C, & Ε έχουν έντονη αντιοξειδωτική δράση, παρεμποδίζουν την υπεροξείδωση λιπαρών οξέων προς ουσίες που προκαλούν αρτηριοσκλήρωση, καρκίνο και πρόωρη γήρανση.
Η τομάτα που θεωρείται ο βασιλιάς των λαχανικών διαθέτει ιδιότητες συμπληρωματικές αυτών των δημητριακών. ( Οι σάλτσες τομάτας αποτελούν κατά συνέπεια μια από τις επιλογές της Μεσογειακής Δίαιτας). Επίσης είναι πλούσια σε βιταμίνες C, Ε, Α (αντιοξειδωτικές). Περιέχει μαγνήσιο, σίδηρο, ιώδιο. Έχει αποδειχτεί ότι καταπολεμά τον καρκίνο του προστάτη. Η χαμηλή ενεργειακή της αξία και ο σωστός συνδυασμός της με τα ζυμαρικά δίνει πολυάριθμες γευστικές εφαρμογές.
γ) στην κατανάλωση ελαιολάδου το οποίο καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού σε λιπαρά. Μπορεί να αποτελεί συμπλήρωμα ή να χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα των διαφόρων πιάτων.
δ) στο γάλα, το τυρί και το γιαούρτι που πρέπει να έχουν χαμηλά λιπαρά. Περιέχουν ασβέστιο και φώσφορο, ιδιαίτερα απαραίτητα για τον οργανισμό.
ε) στο ψάρι και το κοτόπουλο (λευκά κρέατα) που πρέπει να καταναλώνονται μερικές φορές την εβδομάδα, σε αντικατάσταση των κόκκινων κρεάτων που πρέπει να αποφεύγονται.
στ) στο κρασί πρέπει να καταναλώνεται καθημερινά σε μέτριες ποσότητες διότι μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης καθώς και τον κίνδυνο θρομβώσεων.
Το σκόρδο αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό της Μεσογειακής διατροφικής κουλτούρας. Διαθέτει πολλές ευεργετικές ιδιότητες, μειώνει τα επίπεδα χοληστερίνης και τον κίνδυνο θρομβώσεων.
Διαδοχικές έρευνες απέδειξαν ότι :
- στην Ευρώπη αυξάνεται η συχνότητα καρδιοπαθειών όσο προχωράμε από το Νότο προς τον Βορρά.
- Οι Μεσογειακές χώρες σημειώνουν χαμηλά ποσοστά καρδιοπαθειών, με την Κρήτη να διατηρεί τα καλύτερα αποτελέσματα.
- Υπάρχει άμεσος συσχετισμός της κατανάλωσης κεκορεσμένων λιπών με τα καρδιακά νοσήματα.
- Η κατανάλωση λαχανικών, φρούτων ελαιολάδου και κρασιού προστατεύουν από τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Τέλος, ο διατροφικός ορισμός της Μεσογειακής Δίαιτας καθορίζεται :
- από την πρόσληψη σύνθετων υδατανθράκων από τα δημητριακά και κυρίως τα ζυμαρικά.
- Από τα δημητριακά και τα ζυμαρικά συνδυασμένα συνήθως με στοιχεία αντιοξειδωτικής δράσης (αντι-γηραντικής), όπως σκόρδο, κρεμμύδια, αρωματικά κλπ
- Από τα φρούτα και τα λαχανικά με τις βιταμίνες που εμπεριέχουν.
- Από τη πρόσληψη λιπαρών σχεδόν αποκλειστικά φυτικής προέλευσης και κυρίως ελαιολάδου.
- Και από την σταθερή και μέτρια κατανάλωση κρασιού.