Στην είσοδο της πρεσβείας της Πολωνίας στο Τελ Αβίβ, άγνωστοι χάραξαν αγκυλωτό σταυρό, ένα σαφές μήνυμα προς την Πολωνία. Η Αστυνομία ξεκίνησε έρευνα σχετικά με το συμβάν αναζητώντας τους ενόχους.
Αυτή η ενέργεια ήταν κάτι περισσότερο από αναμενόμενη, έπειτα από όλα αυτά που είχαν προηγηθεί.
Ο πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσκι, ρωτήθηκε το περασμένο Σάββατο στο Μόναχο, από έναν ισραηλινό δημοσιογράφο, τον Ρόνεν Μπέργκμαν, για τον πρόσφατο νόμο που υιοθετήθηκε στην Πολωνία και προβλέπει ποινές φυλάκισης για όποιον υπονοήσει ότι η Βαρσοβία ευθύνεται για τον θάνατο εκατομμυρίων Εβραίων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Μπέργκμαν ρώτησε αν θα τιμωρηθεί στην περίπτωση που αφηγηθεί την ιστορία των μελών της οικογένειάς του που εκτοπίστηκαν, αφού τους κατήγγειλαν στην Γκεστάπο οι πολωνοί γείτονές τους.
«Δεν θεωρείται έγκλημα να πει κανείς ότι υπήρχαν πολωνοί δράστες (σ.σ. του Ολοκαυτώματος), όπως υπήρχαν και εβραίοι και ουκρανοί ή γερμανοί αυτουργοί», απάντησε ο Μοραβιέτσκι, στα Αγγλικά.
Το σχόλιο του Μοραβιέτσκι προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και την οργή του Ισραήλ που χαρακτήρισε «σκανδαλώδεις» τις δηλώσεις αυτές. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, με ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο του, δήλωσε ότι «υπάρχει ένα πρόβλημα που συνδέεται με την ανικανότητα να κατανοήσουν την Ιστορία και την έλλειψη ευαισθησίας απέναντι στην τραγωδία του λαού μας», χαρακτηρίζοντας, επίσης, «εξωφρενικές» τις δηλώσεις του πολωνού ομολόγου του.
Η πολωνική κυβέρνηση διαβεβαίωσε, ωστόσο, ότι ο Μοραβιέτσκι «κατ’ ουδένα τρόπο σκόπευε να αρνηθεί το Ολοκαύτωμα ή να ρίξει στους Εβραίους την ευθύνη για τη γενοκτονία που διέπραξε η ναζιστική Γερμανία». Στην ανακοίνωση τονίζεται, επίσης, ότι οι δηλώσεις αυτές «θα πρέπει να ερμηνευτούν ως μια ειλικρινή έκκληση για μια ανοιχτή συζήτηση γύρω από τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των Εβραίων στο Ολοκαύτωμα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα εκείνων που εμπλέκονταν σε κάθε έγκλημα».
Η Ιστορία έχει γράψει ότι περίπου 3 εκατομμύρια Εβραίοι, που ζούσαν προπολεμικά στην Πολωνία, σκοτώθηκαν από τους Ναζί – ήταν οι μισοί από τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Εβραίοι απ’ όλη την Ευρώπη στάλθηκαν, επίσης, στα στρατόπεδα θανάτου που λειτουργούσαν οι Γερμανοί στην κατεχόμενη Πολωνία, όπως στο Αουσβιτς, την Τρεμπλίνκα και το Σόμπιμπορ.
Επίσης, χιλιάδες Πολωνοί διακινδύνευσαν τη ζωή τους για να προστατεύσουν τους εβραίους γείτονές τους. Όμως, οι έρευνες που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος το 1989, έδειξαν ότι χιλιάδες ήταν και εκείνοι που σκότωσαν Εβραίους ή τους κατήγγειλαν στους κατακτητές. Σύμφωνα, εξάλλου, με το αμερικανικό Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος, οι Ναζί σκότωσαν και τουλάχιστον 1,9 εκατομμύρια μη Εβραίους Πολωνούς.
Κατά του πρόσφατου κατάπτυστου πολωνικού νόμου έχουν ταχθεί οργανώσεις και ιδρύματα που μελετούν το Ολοκαύτωμα, υποστηρίζοντας ότι εξαιτίας της ασάφειάς του αφήνει περιθώριο για κατάχρηση.
Ισχυρή ήταν και η αντίδραση των ΗΠΑ, που υποστήριξαν ότι ο νόμος θα «πληγώσει» τη στρατηγική σχέση της Πολωνίας με το Τελ Αβίβ και την Ουάσινγκτον.