Έχει περάσει πάνω από μισός αιώνας από την ίδρυση του οίκου Yves Saint Laurent, το 1961 στο Παρίσι. Και όμως ο θρυλικός σχεδιαστής, που γεννήθηκε την 1η Αυγούστου του 1936 στο Οράν της Αλγερίας και πέθανε την 1η Ιουνίου του 2008 στο Παρίσι, εξακολουθεί να γοητεύει τους λάτρεις της μόδας.
Το 2014 εκδόθηκαν δύο βιογραφικές ταινίες, η μία με την υπογραφή του επίσημου βιογράφου του Υβ Σεν Λοράν, Ζαλίλ Λεσπέρ, και η άλλη για την ταραχώδη δεκαετία ’69-’77 οπότε και κορυφώθηκε η καριέρα του, από τον μη εξουσιοδοτημένο Μπερτράν Μπονελό, με τίτλους «Yves Saint Laurent» και «Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή», αντίστοιχα.
Εν τω μεταξύ, η διατήρηση ολόκληρου του ονόματος του brand εμπνέει άγρια τους απανταχού fashionistas. Έτσι, το 2012, όταν το brand περιορίστηκε σε Saint Laurent, το Colette, ένα μοδάτο παρισινό κατάστημα, τύπωσε μπλουζάκια με το σύνθημα «Ain’t Laurent Without Yves».
Ο πρόσφατος θάνατος του Πιέρ Μπερζέ τραβάει και πάλι την προσοχή του κοινού στην εκπληκτική κληρονομιά του Υβ Σεν Λοράν. Ο παντοτινός φίλος και συνεργάτης του σχεδιαστή έφυγε από τη ζωή στις 8 Σεπτεμβρίου, πριν προλάβει να δει τα εγκαίνια των δύο μουσείων που είναι αφιερωμένα στη ζωή και το έργο του Υβ Σεν Λοράν. Το ένα βρίσκεται στο Παρίσι και το άλλο στο Μαρακές, τις δύο πόλεις που λάτρεψε ο θρυλικός σχεδιαστής και οι οποίες στάθηκαν πηγή έμπνευσης για τη δουλειά του.
Το Musée Yves Saint Laurent στεγάζεται στο Ίδρυμα Πιέρ Μπερζέ – Υβ Σεν Λοράν (Fondation Pierre Bergé-Yves Saint Laurent) στο νούμερο 5 της Λεωφόρου Μαρσό, στο μέγαρο που ήταν η έδρα του από το 1974 έως το 2002.
Και το Musée Yves Saint Laurent Marrakech βρίσκεται σε ένα καινούργιο κτίριο 4.000 τ.μ. κοντά στο Μαζορέλ, τον παραδεισένιο κήπο με τα νούφαρα και τους κάκτους και το εκπληκτικό Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης του Μαρακές. Ο Υβ Σεν Λοράν και ο Πιέρ Μπερζέ είχαν αγοράσει το 1980, τον κήπο Majorelle και την βίλα Oasis, εκεί κοντά, που υπήρξε ένα από τα πολλά σπίτια τους.
Ο Ύβ Σεν Λοράν – πρώην επικεφαλής του Οίκου Christian Dior – ήταν ο πρώτος σχεδιαστής μόδας που αρχειοθέτησε το έργο του συστηματικά, πράγμα που επιτρέπει τώρα στα δύο μουσεία να εκθέσουν πάρα πολλές δημιουργίες του.
Μόνο το μουσείο του Παρισιού στεγάζει 5.000 είδη υψηλής ραπτικής, 15.000 αξεσουάρ και χιλιάδες σκίτσα, σελίδες σημειώσεων με τις προδιαγραφές του ατελιέ και δείγματα υφασμάτων και χρωμάτων, βίντεο από επιδείξεις μόδας και δημοσιεύματα του τύπου.
«Η ιδέα μας είναι να δώσουμε στους επισκέπτες την ευκαιρία να κατανοήσουν όλα τα στάδια της δημιουργικής διαδικασίας που υπάρχουν πίσω από το σχεδιασμό ενός ενδύματος», δήλωσε στο BBC ο διευθυντής του μουσείου, Ολιβιέ Φλαβιάνο.
Τα πάντα για τον Υβ
Εκτός από το έργο του, το μουσείο προσφέρει επίσης μια πιο προσωπική ματιά στη ζωή του Υβ Σεν Λοράν, καθώς εκτίθενται ιδιωτικές φωτογραφίες και εικόνες από τα διάφορα σπίτια που είχε αποκτήσει μαζί με τον Μπερζέ, οι οποίες προκαλούν στους λάτρεις του Σεν Λοράν σχεδόν το ίδιο ενδιαφέρον με τα ρούχα του.
Το ατελιέ του έχει αναδημιουργηθεί πιστά: «Έχουμε το απλό τραπέζι στο οποίο εργαζόταν», λέει ο Φλαβιάνο, ενώ ανάμεσα στα αντικείμενα, που εκτίθενται, «περιλαμβάνονται ένα ζευγάρι χάλκινα λιοντάρια του Σεν Λοράν, που ήταν προληπτικός, και τα είχε επειδή το ζώδιό του ήταν Λέων, ένα πορτρέτο του από τον Μπερνάρ Μπιφέ, φωτογραφίες των σκύλων του και ένα μπαστούνι, που κάποτε ανήκε στον Κριστιάν Ντιόρ».
Η εναρκτήρια έκθεση του παρισινού μουσείου είναι αφιερωμένη στην περίφημη συλλογή του 1962, στην οποία μεταξύ άλλων παρουσιάστηκε και το εμβληματικό σταυροκούμπωτο πανωφόρι του Σεν Λοράν. Εμπνευσμένο από τα χοντρά ναυτικά σακάκια ήταν ένα σημαντικό δείγμα μιας από τις πιο πρωτοποριακές ιδέες του κορυφαίου γάλλου μόδιστρου: ο Υβ Σεν Λοράν πρότεινε γυναικεία ενδύματα εμπνευσμένα από πρακτικά ανδρικά ρούχα.
Ο εκθεσιακός χώρος διευρύνθηκε και αναδιαμορφώθηκε από την σχεδιάστρια Ναταλί Κρινιέρ και τον βετεράνο interior designer Ζακ Γκράνζ, ο οποίος είχε κάνει την τολμηρή, εκλεκτικιστικού στυλ, διακόσμηση στο διαμέρισμα των Σεν Λοράν και Μπερζέ στην οδό ντε Μπαμπιλόν, στο Παρίσι, συνδυάζοντας τα πολυτελή Αρ Ντεκό έπιπλα της Αϊλίν Γκρέι και του Εμίλ-Ζακ Ριλμάν με ποπ στοιχεία, όπως τα πορτρέτα του «σκεπτόμενου Υβ» του Γουόρχολ και τα σκαμνιά-πρόβατα των Φρανσουά Ξαβιέ και Κλοντ Λαλάν.
Το μουσείο του Μαρακές παρουσιάζει 1.000 ενδύματα του Υβ Σεν Λοράν δανεισμένα από το ίδρυμα του Παρισιού. Διαθέτει έναν μόνιμο εκθεσιακό χώρο που σχεδιάστηκε από τον Κριστόφ Μαρτέν, έναν χώρο για περιοδικές εκθέσεις, μια βιβλιοθήκη με βιβλία για την ιστορία και τις τέχνες του Μαρόκου, μια αίθουσα για διαλέξεις σχεδιαστών και ιστορικών της μόδας, ένα βιβλιοπωλείο και ένα καφέ.
Η πρόσοψη του μουσείου μοιάζει απρόσιτη και ερμητικά κλειστή. Σχεδιάστηκε, όμως έτσι από το γαλλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Studio KO, για λόγους πρακτικούς: «Δεν υπάρχουν παράθυρα ώστε να προστατεύονται τα ρούχα από το άμεσο ηλιακό φως», εξηγεί ο διευθυντής του μουσείου Μπγιόρν Νταλστρομ, «Στο Μαρακές, η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ νύχτας και ημέρας είναι μεγάλη. Η θερμοκρασία χώρου πρέπει να είναι μεταξύ 20 και 25 ° C», λέει.
Ιστορία δύο πόλεων
Τα μουσεία ιδρύθηκαν στις δύο πόλεις ανάμεσα στις οποίες ο σχεδιαστής μοίρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Ο Υβ Σεν Λοράν επισκέφτηκε για πρώτη φορά το Μαρακές το 1966. Και αμέσως μαγεύτηκε. Γιατί η πόλη του πρόσφερε μια διέξοδο από τη συγκριτικά πειθαρχημένη επαγγελματική ζωή του στο Παρίσι.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘60, αυτός ο «μεθυστικός εξωτικός τόπος» έγινε ο «παράδεισός» του. Άφησε μακριά μαλλιά (σαν τον Ιησού) και άρχισε να διασκεδάζει με τους ηδονιστές φίλους του, καπνίζοντας μαριχουάνα και φορώντας χίπικα καφτάνια, ξεθωριασμένα τζιν και ξεκούμπωτα πουκάμισα.
«Στο Μαρόκο, συνειδητοποίησα ότι το φάσμα των χρωμάτων που χρησιμοποιούσα ήταν ίδιο με εκείνο που έχουν τα μαροκινά κεραμικά μωσαϊκά (zellige), τα ζουάκ (παραδοσιακές τοιχογραφίες), οι ντζελάμπες (ενδυμασίες) και τα καφτάνια. Οφείλω την τόλμη της δουλειάς μου σε αυτή τη χώρα και στην αναίδεια των συνδυασμών της», είπε κάποτε.
Από το Μαρόκο λοιπόν, από τη δεκαετία του ’70 και μετά, ξεκίνησε η εμμονή του με τις πολυτελείς ενδυμασίες μακρινών χωρών, που ενέπνευσαν μερικές από τις πιο εμβληματικές συλλογές του, από τη συλλεκτική ρωσική συλλογή του 1976, που εμπνεύστηκε από τους κοζάκους, τις αγροτικές φορεσιές και τα μπαλέτα του Ντιαγκίλεφ μέχρι τον πολυτελή φόρο τιμής στη Chinoiserie του 1977 με τα λακαρισμένα κόκκινα καπέλα των κούληδων και τους ώμους – παγόδες.
Ο Υβ Σεν Λοράν υπήρξε επαναστάτης και πρωτοπόρος στο χώρο της μόδας. Όταν ήταν σχεδιαστής του Dior άφησε πίσω του την σιλουέτα- κλεψύδρα –σήμα κατατεθέν του οίκου- επιβάλλοντας τα τραπεζοειδή φορέματα του 1958, δύο χρόνια αργότερα η μαύρη συλλογή του είχε θέμα τους μπίτνικ.
Και το 1966 δημιούργησε την «υπογραφή του», το ανδρογόνο Le Smoking, το οποίο μαζί με τα γυναικεία του κοστούμια απελευθέρωσαν τις γυναίκες από το φόρεμα, το στερεπικό ρούχο του φύλου τους. Ήταν επίσης ο πρώτος σχεδιαστής υψηλής μόδας, που λανσάρισε εκείνη τη χρονιά, μια σειρά με έτοιμα ενδύματα.
Υπήρξε, εξάλλου, δημοκρατικός αφού δεν έκρυψε τη συμπάθειά του για τις διαμαρτυρίες των φοιτητών τον Μάη του’68 στο Παρίσι. Και, το 1971 διακήρυξε την υποστήριξή του στη σεξουαλική απελευθέρωση ποζάροντας ο ίδιος γυμνός για την διαφημιστική καμπάνια του πρώτου ανδρικού αρώματός του.
Info
- To Musée Yves Saint Laurent Paris άνοιξε στις 3 Οκτωβρίου
- Το Musée Yves Saint Laurent Marrakech θα εγκαινιαστεί στις 19 Οκτωβρίου