Η μόνιμη επωδός των κομμάτων είναι ότι τα θέματα Παιδείας δεν πρέπει να μπαίνουν σε διαδικασία κομματικών παιχνιδιών. Ω, της πρωτοτυπίας: πάντα συμβαίνει το αντίθετο!
Τα τελευταία 24ωρα πύκνωσαν οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης να επιβάλει την ατζέντα της στον χώρο της Παιδείας, αιφνιδιάζοντας τους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά και γονείς και μαθητές.
Την Τετάρτη προέκυψε το θέμα με την κατάργηση του ολοήμερου σχολείου, αυτό που υποτίθεται ότι ο υπουργός Νίκος Φίλης θα ενίσχυε – μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο έλεγε πως όλα τα σχολεία θα γίνουν ολοήμερα…
Μια ημέρα μετά, αποκαλύφθηκε το κομματικό «ξήλωμα» των μελών της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων (ΚΕΕ) στις Πανελλαδικές, με στόχο να πάρουν τη θέση τους οι γνωστοί «ημέτεροι». Σύμφωνα με το επίμαχο ρεπορτάζ της «Καθημερινής», ο κ. Φίλης και οι σύμβουλοί του θέτουν σε κίνδυνο ακόμα και αυτήν την ομαλή ολοκλήρωση της εξαιρετικά δύσκολης διαδικασίας των Πανελλαδικών Εξετάσεων, στις οποίες θα συμμετάσχουν 103.402 υποψήφιοι για 69.985 θέσεις σε ΑΕΙ/ΤΕΙ. Οπως σημειώνει η εφημερίδα, με στόχο να τοποθετήσουν συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ και «ημετέρους», «ξήλωσαν» την πλειονότητα των μελών της περυσινής Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων (ΚΕΕ), παραβαίνοντας τον όρο της μερικής ανανέωσης που ετηρείτο εδώ και δεκαετίες, ώστε η εμπειρία των παλιών να είναι το εχέγγυο για ομαλές εξετάσεις.
Για το θέμα των Πανελλαδικών, πληροφορίες αναφέρουν ότι εκλήθη για σήμερα Πέμπτη στο υπουργείο Παιδείας ο ομότιμος πανεπιστημιακός Γιώργος Δάσσιος, προέδρος του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων, ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, η οποία αναμένεται να υποβαθμιστεί από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας παρότι επιλέγεται από τη Βουλή. «Διεμήνυσαν στον Γ. Δάσσιο ότι ο ρόλος του θα είναι ο μικρότερος δυνατός», ανέφερε στην «Καθημερινή» γνώστης της κατάστασης.
Ο ΕΟΕ είναι εποπτεύων οργανισμός των εξετάσεων, ωστόσο όλοι γνωρίζουν ότι ο κ. Δάσσιος έχει σημαντική εμπειρία (από διάφορες θέσεις) στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και είχε διατηρηθεί στην ίδια θέση πέρυσι από το υπουργικό δίδυμο Αριστείδη Μπαλτά – Τάσου Κουράκη. Ειδικότερα, η ΚΕΕ επιλέγεται κάθε χρόνο.
Σύμβουλος του κ. Φίλη, με την απαραίτητη εχεμύθεια, έχει αναλάβει να κάνει τα τηλεφωνήματα σε φίλα προσκείμενους στην κυβέρνηση εκπαιδευτικούς, προτείνοντάς τους να στελεχώσουν τις τριμελείς επιτροπές
Οι πρώτες ενδείξεις των προθέσεων ανανέωσής της υπήρξαν στις αρχές Φεβρουαρίου. Τότε, έμπειρα μέλη της περυσινής ΚΕΕ είχαν κάνει διερευνητικές ερωτήσεις για τις προθέσεις της νέας (σε σχέση με τις Πανελλαδικές του 2015) ηγεσίας του υπουργείου ως προς τη στελέχωση της φετινής ΚΕΕ και τη δική τους θέση σε αυτήν. Ωστόσο, οι απαντήσεις ήταν αρνητικές, στο πλαίσιο μιας ανανέωσης της Επιτροπής την οποία η πολιτική ηγεσία έκρινε απαραίτητη. Απόφαση θεμιτή.
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το «ξήλωμα» της παλιάς ΚΕΕ είναι σχεδόν πλήρες, τακτική που δεν υιοθετείται, καθώς η διαδικασία των Πανελλαδικών Εξετάσεων είναι ιδιαίτερα σύνθετη και απαιτείται η εμπειρία των παλιών μελών, που μπορεί να σώσει από λάθη. Πόσο μάλλον που φέτος οι εξετάσεις είναι διπλές (άρα και η επιλογή θεμάτων), αφού υπάρχουν οι υποψήφιοι που διαγωνίζονται με το προηγούμενο σύστημα των έξι μαθημάτων και εκείνοι με το νέο (των 4+1 μαθημάτων).
«Βασικός στόχος, που διατρέχει όλη τη διαδικασία οργάνωσης των Πανελλαδικών Εξετάσεων, είναι ένας: η διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας. Η ριζική αλλαγή της ΚΕΕ εγκυμονεί κινδύνους», αναφέρει στέλεχος του υπουργείου με εικοσαετή θητεία στη διοργάνωση των Πανελλαδικών.
Πληροφορίες της «Καθημερινής», αναφέρουν ότι για τα μέλη της ΚΕΕ αναζητήθηκαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από διάφορες περιοχές της χώρας και οι θέσεις έκλεισαν μία εβδομάδα πριν από το Πάσχα. Τηρήθηκε φυσικά η απόλυτη εχεμύθεια ως προς την ταυτότητα των προσώπων.
Τώρα, πληροφορίες αναφέρουν ότι σύμβουλος του κ. Φίλη, με την απαραίτητη εχεμύθεια, έχει αναλάβει να κάνει τα τηλεφωνήματα σε φίλα προσκείμενους στην κυβέρνηση εκπαιδευτικούς, προτείνοντάς τους να στελεχώσουν τις τριμελείς επιτροπές οι οποίες θα εισηγούνται στα μέλη της ΚΕΕ θέματα για τα εξεταζόμενα μαθήματα της επόμενης ημέρας.
Η προσπάθεια να «κλείσουν» οι τριμελείς επιτροπές είναι ιδιαίτερα δύσκολη και λόγω των διπλών εξετάσεων που θα διεξαχθούν, αλλά και λόγω της προσπάθειας του υπουργείου το κόστος των εξετάσεων να είναι το μικρότερο δυνατόν. Ο λόγος που κάποιος θα ήθελε να περάσει το… άγχος της ΚΕΕ και μάλιστα έναντι αντιτίμου υπέρμετρα χαμηλότερου σε σχέση με το άγχος και τη δουλειά που απαιτείται;
Η εξουσία που προσδίδει μία τόσο κρίσιμη θέση, χωρίς να παραβλέπεται η θετική επιρροή που μπορεί να έχει μία τέτοια είδηση στην αγορά των ιδιαίτερων μαθημάτων. Από την άλλη, ουδείς πιστεύει ότι η ηγεσία του υπουργείου θα επιλέξει να ποδηγετήσει τη νέα ΚΕΕ. Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι τεστ των μαθητών, των γονιών, της πολιτείας. Και απαιτείται σοβαρότητα από όλους.
Η κατάργηση του ολοήμερου σχολείου
Την Τετάρτη, πάντως, ακούστηκε η πρώτη «κανονιά» στο χώρο της Παιδείας. Η είδηση ότι η κυβέρνηση έχει αποφασίσει την κατάργηση του ολοήμερου σχολείου από την επόμενη σχολική χρονιά προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις.
Οπως σημείωνε η «Καθημερινή», σύμφωνα με την απόφαση του αρμόδιου υπουργού Νίκου Φίλη, από του χρόνου καταργείται το ολοήμερο σχολείο Ενιαίου Αναμορφωμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΕΑΕΠ), που διαρκεί από τις 2 έως τις 4 μ.μ.
Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, αναμένεται να εξοικονομηθούν εκπαιδευτικοί (δάσκαλοι και ειδικοτήτων), ενώ στελέχη του υπουργείου Παιδείας φέρεται να προτείνουν πλεονάζοντες εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων (π.χ. ξένων γλωσσών) να μετακινηθούν σε γυμνάσια και λύκεια για να καλύψουν τα εκεί κενά.
Παράλληλα, όπως σημειώνεται, φέτος ο κ. Φίλης εξάντλησε μεγάλο μερίδιο από τις πιστώσεις που έχουν διατεθεί από το ΕΣΠΑ έως το 2020 για προσλήψεις αναπληρωτών (π.χ. για την Ειδική Αγωγή δόθηκαν 5.000 θέσεις έως το 2020 και μόνο φέτος αξιοποιήθηκαν 3.900).
Σύμφωνα με τη Διδασκαλική Ομοσπονδία, το υπουργείο Παιδείας από την κατάργηση του ΕΑΕΠ θα «κερδίσει» περίπου 3.000 θέσεις εκπαιδευτικών.
Και αυτό διότι το πρόγραμμα κάθε τάξης μειώνεται κατά 5 διδακτικές ώρες την εβδομάδα αφού θα ολοκληρώνεται στη 1.15 μ.μ. και όχι στις 2 μ.μ. Συγκεκριμένα, από όλες τις τάξεις «κόβεται» μία ώρα από Γυμναστική, Ευέλικτη Ζώνη και Αγγλικά. Επίσης, κατά μία ώρα μειώνονται σε Α΄-Β΄ η διδασκαλία Ελληνικών και Μουσικής, σε Γ΄-Δ΄ η Μελέτη Περιβάλλοντος, σε Ε΄-ΣΤ΄ τα Θρησκευτικά και η Θεατρική Αγωγή, σε Γ΄-Δ΄-Ε΄-ΣΤ΄ η Πληροφορική.
Σημειώνεται ότι βάσει της απόφασης του Νίκου Φίλη, οι μαθητές θα παραμένουν εθελοντικά στο σχολείο: θα γευματίζουν (1.20 μ.μ. – 2 μ.μ.), θα μελετούν τα μαθήματά τους (2.15 μ.μ. – 3 μ.μ.), και 3.15 μ.μ. – μ.μ. θα κάνουν μία απασχόληση. Ωστόσο, υπό έναν όρο: για τη σύσταση ολοήμερου σχολείου απαιτείται ελάχιστος αριθμός 14 μαθητών, των οποίων και οι δύο γονείς πρέπει να εργάζονται και θα προσκομίζουν σχετικό παραστατικό.
Οπως εξηγεί η παράταξη εκπαιδευτικών Δημοκρατική Συνεργασία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το ολοήμερο ουσιαστικά διαλύεται αφού:
- Καταργείται η πρωινή ζώνη (7-8 π.μ.) όπου οι εργαζόμενοι γονείς μπορούσαν να αφήσουν τα παιδιά στο σχολείο.
- Καταργείται ο δάσκαλος-υπεύθυνος ολοήμερου σχολείου και θα αναλαμβάνουν εκ περιτροπής οι εκπαιδευτικοί ανάλογα με το πρόγραμμά τους.
- Κάθε σύλλογος διδασκόντων θα ορίζει ποιοι θα εργάζονται στο ολοήμερο χωρίς κεντρική εκπαιδευτική λογική αλλά με βάση τις ώρες που πρέπει να συμπληρώσουν οι εκπαιδευτικοί για να καλύψουν το ωράριό τους.
Φίλης: «Δεν καταργείται το ολοήμερο, αλλά επεκτείνεται»
Αναφορικά με την κατάργηση ολοήμερου σχολείου, ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Real Fm, διευκρίνισε τη θέση της κυβέρνησης για τα ολοήμερα σχολεία, λέγοντας: «Ανακριβή πράγματα αναφέρονται. Οχι μόνο δεν καταργείται αλλά επεκτείνεται σε όλη την Ελλάδα με μια ενιαία μορφή. Είχαμε πολλών τύπων σχολείο μέχρι σήμερα. Είχαμε το ΕΑΕΠ και το απλό ολοήμερο. Εμείς είπαμε σε όλα τα παιδιά να δίνουμε σ τα μαθήματα που δίνονται στα ΕΑΕΠ. Για τα δημοτικά, θα είναι το ωράριο μέχρι το 13.15 και μετά θα αφήνουν τα παιδιά τους στο ολοήμερο μέχρι τις 16.00. Για τα ΕΑΕΠ θα υπάρξει μείωση μίας ώρας, από τη γυμναστική, την ευέλικτη ζώνη, θρησκευτικά και τα αγγλικά. Αυτό γίνεται για λόγους ύπαρξης ενιαίου τύπου ολοήμερου σχολείο. Μακάρι να είχαμε τις δυνατότητες να κάναμε κάτι διαφορετικό».
Σε σχέση με τα θρησκευτικά σημείωσε ότι «το σχολείο μας είναι κοσμικό. Εχει τόνο δημοκρατικής παράδοσης, δεν μπορεί να είναι μάθημα ομολογιακό, δεν θα μετατρέψουμε το σχολείο σε κατηχητικό. Δε θα αφήσουμε τα θρησκευτικά σε ορθόδοξους τζιχαντιστές όπως ο Αμβρόσιος» υπογράμμισε.
Για το θέμα της Επιτροπής Εξετάσεων που «σηκώνει» η Καθημερινή λέγοντας ότι την καταργεί κάνοντας κομματικές τοποθετήσεις σημείωσε ότι «και φέτος έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για να γίνουν οι εξετάσεις με τρόπο υποδειγματικό. Τα μέλη της Επιτροπής δεν είναι ισόβια. Υπάρχουν και παλαιά και νέα μέλη επίσης δεν είναι προς δημοσιοποίηση. Είναι αρλούμπες αυτά που γράφονται. Μια τέτοια συζήτηση δέκα μέρες πριν τις εξετάσεις δεν ωφελούν». Πάντως, μιλώντας στον Βήμα Fm για το συγκεκριμένο θέμα, το χαρακτήρισε ψευδές.
Μητσοτάκης: «Η κυβέρνηση απαξιώνει το ολοήμερο»
«Η κυβέρνηση με τις αποφάσεις της απαξιώνει στην πράξη τον χρήσιμο και δημιουργικό θεσμό του ολοήμερου σχολείου», δήλωσε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε το υπουργείο Παιδείας ότι στερεί ουσιαστικά από τα παιδιά της μέσης οικογένειας εργαζομένων τη δυνατότητα ενίσχυσης και εμπλουτισμού των μαθημάτων τους και των δεξιοτήτων τους και έτσι, οδηγεί διαρκώς προς τα κάτω το επίπεδο της μόρφωσης.
«Αν θέλουμε ως κοινωνία να έχουμε πραγματική προοπτική, οφείλουμε να δώσουμε περισσότερες δυνατότητες καινοτομίας και γνώσης σε όλα τα παιδιά του ελληνικού λαού» κατέληξε.
Αντίδραση και από το ΠΑΣΟΚ
Εντονες επικρίσεις κατά του υπουργού Παιδείας διατυπώνει το ΠΑΣΟΚ, κατηγορώντας τον ότι καταργεί τα ολοήμερα δημοτικά σχολεία (με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα) που ξεκίνησαν πιλοτικά το 2010 και είχαν επεκταθεί στο 65% του μαθητικού δυναμικού της χώρας.
Σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ, αυτό σημαίνει ότι μειώνονται και καταργούνται ώρες από τα μαθήματα της Γυμναστικής, της Μουσικής, της Θεατρικής Αγωγής, της Πληροφορικής, της Ευέλικτης Ζώνης (Αγωγή Υγείας, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Πολιτιστικές Δραστηριότητες), της Αγγλικής Γλώσσας και στην Α΄ και Β΄ τάξη μίας ώρας της ελληνικής Γλώσσας-Φιλοαναγνωσίας.
«Πόσο αριστερό είναι κύριε Φίλη να μειώνετε σχεδόν κατά τρεις ώρες τον χρόνο που τα παιδιά του Δημοτικού έμεναν στο Σχολείο; Τι θα πείτε στους γονείς που ενώ θα απαλλάσσονταν από το κόστος μάθησης ξένης γλώσσας και πληροφορικής τώρα τους επιβαρύνετε και πάλι με κόστη φροντιστηρίων» ρωτά μεταξύ άλλων ο Τομέας Παιδείας του κόμματος.
Διαμαντοπούλου: «Εγκληματικό να καταργηθεί το ολοήμερο»
«Είναι εγκληματικό να σταματήσει το ολοήμερο σχολείο», τόνισε στον ΣΚΑΪ η πρώην υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου.
Η κυρία Διαμαντοπούλου σημείωσε ότι υπάρχει ήδη το σύστημα ώστε τα παιδιά να μπορούν να παίρνουν πιστοποίηση ξένων γλωσσών και γνώσεων πληροφορικής από τα δημόσια σχολεία, χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν φροντιστήρια οι γονείς και με την κατάργηση του ολοήμερου σχολείου, καταργείται και το συγκεκριμένο σύστημα. Οπως επισήμανε, «όταν σε μια φτωχή χώρα κανείς πιο φτωχό το σχολείο, κινδυνεύεις να κανείς πιο φτωχή την ανάπτυξη για την επόμενη γενιά». Απέδωσε μάλιστα σε ανικανότητα και σε ιδεοληψία την αδυναμία του υπουργείου Παιδείας να αναζητήσει τα κατάλληλα κονδύλια.
Οι 19 προτάσεις για τις αλλαγές στην Παιδεία
Φαίνεται πάντως, πως η κυβέρνηση εντάσσει αυτές τις αλλαγές σε ένα γενικότερο πλαίσιο αποδόμησης του υπάρχοντος συστήματος Παιδείας και αντικατάστασής του από ένα εντελώς διαφορετικό.
Δεν είναι τυχαία η δέσμη προτάσεων που έχει κάνει ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, Αντώνης Λιάκος, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση που υπογράφει και ο ίδιος.
Οι προτάσεις, οι οποίες αφορούν τους καθηγητές, τους μαθητές, τον σχολικό χρόνο, τις εκπαιδευτικές πρακτικές και τη σχέση του σχολείου με την κοινωνία, έχουν ως εξής:
- Χρήση του σχολικού χρόνου για τη δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης εσωτερικής εκπαιδευτικής πολιτικής (τακτικές παιδαγωγικές συνεδριάσεις του συλλόγου διδασκόντων), μείωση γραφειοκρατικών διαδικασιών για τις εξωσχολικές δράσεις του σχολείου, αποσαφήνιση του ρόλου των συμβούλων, ενίσχυση του εκπαιδευτικού ως προς τις αρχές συμπερίληψης και διαφοροποίησης στην τάξη.
- Μείωση μέσω αναμόρφωσης της διδασκόμενης ύλης (να αδειάσει η τσάντα του μαθητή) και αντικατάσταση της βαθμολογίας με την περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών σε όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση σε σύνδεση με τους μαθησιακούς στόχους των προγραμμάτων σπουδών καθώς και των διαδικασιών αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας και του συστήματος.
- Καθιέρωση ενιαίου τύπου Ολοήμερου Δημοτικού, προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες (ευελιξία), διατοπική (κοινά προγράμματα) και ευρωπαϊκή (αδελφοποιήσεις, ανταλλαγές) δικτύωση των σχολείων.
- Ενίσχυση της μαθητικής εκπροσώπησης, σχολική εφημερίδα, ετήσια θεατρική παράσταση (άνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία), καθιέρωση ομίλων και συλλογικών μαθητικών δραστηριοτήτων με άξονες τα νέα Μέσα, τον κινηματογράφο, τις εικαστικές και παραστατικές τέχνες.
- Διερεύνηση των δυνατοτήτων χρήσης της δομής και των χώρων του σχολείου σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία κατά τις απογευματινές ώρες.
- «Βάπτιση» του σχολείου για λόγους συμβολικούς και για την εξασφάλιση ταυτότητας. Κάθε σχολείο πρέπει να αποκτήσει τη δική του φυσιογνωμία, τις δικές του παραδόσεις, ετήσιους στόχους και να εμφυσήσει στους μαθητές έναν «πατριωτισμό του σχολείου». Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να περιοριστεί η συχνή εναλλαγή του προσωπικού. Το σχολείο να γίνει δρων υποκείμενο (να αποκτήσει agency).
- Μελέτη για την αναμόρφωση της οργανωτικής δομής της υποχρεωτικής εκπαίδευσης από το διετές νηπιαγωγείο στο εξάχρονο Δημοτικό και εξέταση των δυνατοτήτων δημιουργίας τετραετούς Γυμνασίου και διετούς Λυκείου (Γενικού και Επαγγελματικού), προσανατολισμένου προς την έρευνα και με δυνατότητες επιλογών.
- Ενίσχυση της αυτονομίας και των πρωτοβουλιών του εκπαιδευτικού.
- Άμεση συνεργασία φορέων (σχολείο – σύμβουλοι – κοινότητα – δήμοι).
- Ενίσχυση των ολιγοθέσιων σχολείων.
- Εκ περιτροπής ανάληψη πειραματικού χαρακτήρα από τα σχολεία.
- Ανανέωση προγράμματος και, κυρίως, βιβλίων με προτεραιότητα σε όσα έχουν ήδη κριθεί απαράδεκτα.
- Κατάργηση των αλλεπάλληλων εξετάσεων (και του μήνα εξετάσεων) στο Γυμνάσιο – αντικατάστασή τους με εργασίες (και εξετάσεις κατά τη διάρκεια του έτους).
- Ενοποίηση των κατευθύνσεων των μαθημάτων (ενδεικτικά: σε 3 ή 4 όπως α) Γλώσσες και Πολιτισμός, β) Μαθηματικά, γ) Τέχνες, δ) Εισαγωγή στην Κουλτούρα των Φυσικών και ε) Κοινωνικές Επιστήμες). Αντίστοιχη ενοποίηση των ειδικοτήτων που διδάσκουν τα μαθήματα.
- Δημιουργία ωρολογίων ενοτήτων σε βάρος της πολυδιάσπασης των ωρών. Καθιέρωση ολοκληρωμένου προγράμματος Ευέλικτης Εβδομάδας.
- Διεύρυνση του ποσοστού της ύλης που διαμορφώνεται από τους εκπαιδευτικούς τόσο στο Δημοτικό όσο και στο Γυμνάσιο.
- Ομαδοσυνεργατική προσέγγιση: Θεσμοθέτηση και αξιοποίηση εναλλακτικών τρόπων συνεργασίας των μαθητών (αμοιβαία διόρθωση, συνεργασία διαφορετικών τάξεων από διαφορετικά σχολεία, ανάληψη ευθυνών και πρωτοβουλιών από τους μαθητές). Καθιέρωση των ομαδικών εργασιών ως τρόπου εξέτασης.
- Άρση της λογικής της επανάληψης σε κύκλους των σχολικών αντικειμένων (π.χ. στο μάθημα της Ιστορίας) με έμφαση στο χρονικό και τοπικό παρόν και εξασφάλιση της εσωτερικής συνοχής της ύλης που διδάσκεται σε διαφορετικά αντικείμενα (π.χ. Λογοτεχνία – Ιστορία – Γεωγραφία).
- Σύνδεση σχολείου – οικογένειας: Μελέτη θεσμοθετημένης συμβουλευτικής σχέσης σε θέματα εκμάθησης και στάσης απέναντι στο σχολείο, σε ζητήματα εκφοβισμού και βίας, καθώς και πρόληψης εξαρτήσεων. Ενδυνάμωση της γονικής εμπλοκής ως δυναμικής διεργασίας αλληλεπίδρασης γονέων και εκπαιδευτικών, ιδιαίτερα στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Θεσμοθετημένος χρόνος συνεργασίας με τους γονείς.