Δύο ενδιαφέροντα σημεία προκύπτουν από σημερινή κοινή συνέντευξη της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ προς μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες: πρώτον, ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας χρήζει αναθεωρήσεως (πρόκειται για δήλωση-βόμβα) και, δεύτερον, ότι η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης δεν λαμβάνει υπ’ όψιν της την απόφαση των γερμανών δικαστών του συνταγματικού δικαστηρίου και θα συνεχίσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα των χωρών-μελών (σχετικώς βλέπε εδώ).
Η τρίτη, αλλά αναμενόμενη, είδηση αφορά τη συμφωνία της προέδρου της ΕΚΤ με όσα ανακοίνωσαν οι Μακρόν και Μέρκελ για το «ταμείο ανάκαμψης» των ευρωπαϊκών εθνικών οικονομιών από την πανδημία, το οποίο θα χρεώσει τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό υπό την προϋπόθεση της ομοφωνίας στο πλαίσιο της Ενωσης. Κάτι αμφίβολο, πάντως.
Η Λαγκάρντ δήλωσε απερίφραστα ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας χρήζει αναθεωρήσεως, οπότε ο πιο κατάλληλος χρόνος είναι ο τρέχων, τώρα που η ισχύς του έχει ήδη ανασταλεί: «Πιστεύω ότι αυτή η κρίση είναι καλή ευκαιρία για εκσυγχρονισμό των μεθόδων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που έχει πλέον ανασταλεί» είπε επί λέξει η Λαγκάρντ, τονίζοντας το γεγονός ότι ναι, τα κρατικά χρέη σε όλον τον κόσμο έχουν πάρει την ανηφόρα με την πανδημία, μόνο που κάτι τέτοιο είναι απολύτως φυσιολογικό «αφού τα κράτη ξοδεύουν».
Για την πρόεδρο της ΕΚΤ η ανάκαμψη των εθνικών οικονομιών προέχει κάθε άλλης δημοσιονομικής υποχρέωσης. Θεωρεί ότι η σχέση μεταξύ χρέους και ΑΕΠ θα αυξηθεί, διότι βρισκόμαστε σε ύφεση και οδεύουμε ενδεχομένως σε μεγαλύτερη. «Σε όλες τις χώρες του κόσμου παρατηρείται αύξηση του επιπέδου του χρέους. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ, στα τέλη του 2020 στην Ευρωζώνη το χρέος θα είναι κοντά στο 100%, κατά μέσον όρο φυσικά». Διότι στην Ευρωζώνη περιλαμβάνονται και η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία…
Η Λαγκάρντ λέει ότι για να εκτιμηθεί η βιωσιμότητα, δεν πρέπει να επικεντρωθούμε στο επίπεδο του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ. Αλλού η ίδια ρίχνει το βάρος: «Το επίπεδο ανάπτυξης και τα ισχύοντα επιτόκια πρέπει να ληφθούν υπόψη. Αυτοί οι δύο παράγοντες είναι οι κρίσιμοι. Πιστεύω ότι αυτή η κρίση είναι καλή ευκαιρία για εκσυγχρονισμό των μεθόδων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που έχει πλέον ανασταλεί. Πιστεύω ότι οι όροι του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης πρέπει να επανεξεταστούν και να απλοποιηθούν προτού σκεφτούμε να το επαναφέρουμε».
Ως προς τις εξαγγελίες Μακρόν – Μέρκελ, η Λαγκάρντ ήταν θετική: «Προτείνουν ένα ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης 500 δισ. ευρώ. Είναι άμεσες μεταφορές, δεν είναι δάνεια. Οι γαλλογερμανικές προτάσεις είναι φιλόδοξες, στοχευμένες και ευπρόσδεκτες». Το πλέον θετικό: «Επιτρέπουν τη χορήγηση σημαντικών άμεσων ενισχύσεων στα κράτη που πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Αυτό καταδεικνύει το πνεύμα αλληλεγγύης και ευθύνης στο οποίο αναφέρθηκε η καγκελάριος την περασμένη εβδομάδα. Δεν μπορεί να υπάρξει ενίσχυση της οικονομικής αλληλεγγύης χωρίς μεγαλύτερο συντονισμό των αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Η επικεφαλής της ΕΚΤ θεωρεί ότι σοκ για την οικονομία της ευρωζώνης «είναι αξιοσημείωτο», επειδή συμβαίνει σε καιρό ειρήνης. Ετσι η αποφυγή της κοινωνικής κρίσης είναι το πρώτο μέλημα που πρέπει να έχει κεντρικά η Ενωση. Μίλησε για τα σενάρια που κυκλοφορούν στα ευρωπαϊκά επιτελεία, και τα οποία μιλούν για ύφεση από 5% έως και 12% στην Ευρωζώνη για το τρέχον έτος. Πρόκειται για προβλέψεις που θα επανεξεταστούν στις 4 Ιουνίου, αλλά το χειρότερο σενάριο δεν υπερβαίνει την ύφεση στο 15% του ΑΕΠ, αλλά μόνο για το δεύτερο τρίμηνο. Ομολογεί ότι «στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να κάνεις εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις του lockdown σε κάθε χώρα, ειδικά αν ενσκήψει δεύτερο κύμα επιδημίας το φθινόπωρο».
Τέλος, η Λαγκάρντ κρίνει ότι υπό αυτές τις συνθήκες «η σταθερότητα των τιμών είναι ο πυρήνας της πολιτικής της ΕΚΤ», καθώς «πρέπει να ακολουθήσουμε μια ευνοϊκή νομισματική πολιτική, όπως απαιτείται, ώστε να σταθεροποιηθούν ο πληθωρισμός και η οικονομία». Πολλές φορές η Λαγκάρντ επανέλαβε στη συνέντευξή της ότι «ο ρόλος μας είναι να διασφαλίσουμε μια καλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε ολόκληρη την Ευρωζώνη».