Αν δεν είσαι χορτοφάγος ή βίγκαν (αυστηρά χορτοφάγος), μάθε ότι υπάρχει ένας παράλληλος κόσμος εκεί έξω. Ενας κόσμος με σαπούνια από ελαιόλαδο, με λάδι μαλλιών από κάνναβη, με τσιπς που σχηματίστηκαν από ένα μαρούλι («κέιλ» για την ακρίβεια) και πασπαλίστηκαν με πάπρικα ή τσίλι, με ζαμπόν που δεν προέρχονται από κρέας, με καλλυντικά που δεν έχουν χημικά αλλά φυτικές ύλες, με βίγκαν μπαρ, βίγκαν πικ νικ, βίγκαν λογοτεχνία! Υπήρχε μία τάση στην Αθήνα τόσο καιρό κάτω από τη μύτη μας. Φάνηκε για πρώτη φορά επισήμως στο πρώτο βίγκαν φεστιβάλ που διοργανώθηκε το Σάββατο, 5 Νοεμβρίου, στο κτίριο «Μηχανουργείο» της Τεχνόπολης του δήμου Αθηναίων. Από το μεσημέρι μέχρι αργά το βράδυ η αίθουσα βούιζε από τον κόσμο. Εκτιμάται ότι οι επισκέπτες ξεπέρασαν τους 4.000!
«Ευτυχώς οι περισσότεροι εδώ δεν είναι βίγκαν», μας εξήγησε ένας από τους έξι διοργανωτές της εκδήλωσης, ο Πάνος Χαλόφτης. Δεν ήθελαν να μαζευτούν και να τα πουν μεταξύ τους. Ηθελαν να ενημερώσουν για αυτόν τον τρόπο ζωής που αφήνει όσο το δυνατόν μικρότερο αποτύπωμα στον πλανήτη. «Το κλειδί είναι η γνώση», είπε ο 30χρονος Πάνος και μας επεσήμανε ενδεικτικά ότι την ημέρα σκοτώνονται 400 εκατ. ζώα και ότι αν συνέβαινε το αντίστοιχο στον άνθρωπο, το είδος του θα είχε αφανιστεί μέσα σε 17 ημέρες! Παρατήρησαν, λοιπόν, ότι υπάρχει μία τάση στην Αθήνα -ο ίδιος για παράδειγμα διοργανώνει βίγκαν πικ νικ που προσελκύουν κάθε φορά περίπου 100 άτομα- εμπνεύστηκαν από αντίστοιχα φεστιβάλ του εξωτερικού -στο τελευταίο που πήγε ο στο Λονδίνο, συγκεντρώθηκαν 18.000 άτομα!- και σκέφτηκαν να κάνουν το εγχείρημα στην Αθήνα. «Το κάνουμε με αγάπη», είπε.
Και γιατί κάποιοι εκλαμβάνουν τις «διδαχές» των βίγκαν ως επιθέσεις; Πολλοί από εμάς έχουμε πέσει στον τύπο που από τότε που άλλαξε στάση ζωής και διατροφής δεν έχει σταματήσει να κάνει κήρυγμα. «Επειδή οι βίγκαν κάνουν μία ηθική επιλογή, φέρνουν τον άλλο αντιμέτωπο με τη δική του επιλογή», εξήγησε ο Πάνος.
Γι’ αυτό, για να αντιμετωπίσει αυτό το κλισέ που ξεχωρίζει τους «πράσινους» από τους υπόλοιπους , ο συγγραφέας Χρήστος Γρ. Γεωργιάδης προτιμά τον όρο «ειρηνική διατροφή» («world peace diet»). Εχει γράψει δύο βιβλία, μυθιστορήματα για την αξία της φύσης και των ζώων, τα οποία διατίθενται δωρεάν online. «Ο επαναστάτης της φακής» απευθύνεται σε εφήβους, «Το γάλα των παιδιών και άλλα διηγήματα» απευθύνεται και σε μεγαλύτερους. «Ο βιγκανισμός σε απελευθερώνει», εξήγησε ο ίδιος ο οποίος διατηρεί αυτή τη φιλοσοφία πάνω από 15 χρόνια. Πράγματι οι περισσότεροι, όταν κάνουν το μεγάλο βήμα, συνήθως δεν σταματούν εκεί. Θα αρχίσουν να παρατηρούν τις ετικέτες στα ρούχα τους, την προέλευση του απορρυπαντικού τους, τα συστατικά στο σαμπουάν τους. Η συνειδητή κατανάλωση είναι φιλοσοφία ζωής. Ο καταναλωτής μπορεί να αρχίσει τη νέα διατροφή του για λόγους υγείας. Στην πορεία θα υιοθετήσει και την ηθική προσέγγιση. Ή αντίστροφα. Αρχικά θα αηδιάσει από τη μεταχείριση των ζώων, θα σταματήσει να «συμβάλλει» στο έγκλημα που βλέπει και στη συνέχεια θα συνδέσει την ιδεολογία του με την υγεία του.
Αλλά πώς κάνεις το μεγάλο βήμα; Δεν είναι εύκολο. «Προσπαθώ, μακάρι να έτρωγα όλη μέρα σαν τον ελέφαντα, αλλά έχουμε και δουλειές!», μας εξήγησε ένας από τους πωλητές που μας έδωσε να δοκιμάσουμε ένα μαύρο σκόρδο που δεν αφήνει έντονη μυρωδιά. Μιλήσαμε με νεαρούς που πριν κάνουν το βήμα ζούσαν ανάμεσα σε βίγκαν. Δεν θέλει και πολύ για να πειστείς για το ηθικό ζήτημα της διατροφής, την κακομεταχείριση των ζώων, τις επιπτώσεις της βιομηχανίας εκτροφής των ζώων στον πλανήτη, αν το ακούς κάθε φορά που πας έξω για φαγητό. Μία μέρα ένας από τους επισκέπτες που δεν είχε κλείσει τα 30 του χρόνια, πήγε να φάει ένα μπούτι κοτόπουλο και ξαφνικά αισθάνθηκε αηδία. Στο μπούτι «είδε» συγκεντρωμένες όλες τις ιστορίες που του περιέγραφαν οι «πράσινοι» φίλοι του. Για κάποιους αρκεί ένα βιβλίο, για παράδειγμα το «Πλήρες βιβλίο εναλλακτικής ιατρικής» του Αντριαν Μόριτζ. Για άλλους, με χρωματιστά φανταχτερά μαλλιά, χίπικα ρούχα και αυτιά γεμάτα τρύπες, είναι στάση (ή μία φάση;) ζωής.
Οι περισσότεροι παθαίνουν το πρώτο σοκ μέσα από ένα ντοκιμαντέρ. Η 23χρονη Δάφνη, ασκούμενη σε δικηγορικό γραφείο, είδε το «Earthlings», ντοκιμαντέρ του Σον Μόνσον, που αποκαλύπτει τις πρακτικές των βιομηχανιών ζώων με κρυφές κάμερες. Δεν έφαγε κρέας για τους επόμενους έξι μήνες. Πολλές κοπέλες αρχίζουν μία «πράσινη» διατροφή κι ύστερα παρατηρούν ότι παχαίνουν. Γιατί αν δεν έχεις φροντίσει να φτιάξεις φασολάκια, φακές ή αρακά για να αναπληρώσεις τη μπριζόλα, τα τυριά και τα γιαούρτια, αναγκαστικά το ρίχνεις στο ψωμί. «Εγώ άρχισα τις κόκα κόλες και τις τηγανιτές πατάτες. Θα είμαι ο πρώτος βίγκαν που θα πεθάνει από έμφραγμα!», είπε ένας 35άρης με τζίβες που έχει ανοίξει μία βίγκαν παμπ στο κέντρο της Αθήνας. Αλλά στο φεστιβάλ κάθε άνθρωπος πίσω από τα σταντ σου έδειχνε ότι υπάρχουν δεκάδες εναλλακτικές. Φτηνές; Οχι απαραίτητα. Αλλά αν κόψεις το σουβλάκι, αναγκαστικά κόβεις και τα ντελίβερι, εξήγησε ο 32χρονος Γιώργος, ο οποίος παρεμπιπτόντως έχει αναγκαστικά μειώσει και τις δαπανηρές εξόδους.
Εκοψε «μαχαίρι» το κρέας, τα γαλακτοκομικά, το τσιγάρο, την καφεΐνη και το αλκοόλ, όλα μαζί! Τα ροφήματα της ημέρας του είναι χυμοί, με δεκάδες συνδυασμούς, από πορτοκάλι μέχρι παντζάρι. Τρεις χυμοί από μισό λίτρο την ημέρα. Τώρα, ύστερα από δύο χρόνια αισθάνεται υπέροχα. Και είναι ναυαγοσώστης! Μα έχει ακόμη την ενέργεια που απαιτεί το επάγγελμά σου; «Αισθάνομαι ολοένα και καλύτερα», είπε. Σκοπεύει να περιορίσει τη διατροφή του στα φρέσκα φρούτα και ωμά λαχανικά. Και μετά;