Η πρώτη μαύρη χορεύτρια στο Κρατικό Μπαλέτο του Βερολίνου κατηγόρησε την εταιρεία για φυλετικές διακρίσεις και παρενόχληση σε βάρος της λόγω του χρώματος του δέρματός της.
Η γαλλίδα Κλοέ Λόπεζ Γκομές, που έγινε μέλος του μπαλέτου Staatsballett το 2018, δήλωσε ότι η καθηγήτριά της τής έχει πει επανειλημμένα πως «δεν ταιριάζει» εκεί λόγω του χρώματός της.
Σε συνέντευξή της στον Guardian, η 29χρονη Λόπεζ Γκομές κατηγόρησε επίσης το μπαλέτο για θεσμικό ρατσισμό, καθώς σε όσους ανώτερους μίλησε για τα περιστατικά σε βάρος της, κανείς δεν έδωσε σημασία.
Η ίδια είπε ότι η καθηγήτριά της την υποχρέωνε να φορά μέικαπ λευκού χρώματος για να ανοίγει τον τόνο του δέρματός της και να «ταιριάζει» με τους υπόλοιπους χορευτές στη «Λίμνη των Κύκνων», ενώ αρνήθηκε να της δώσει ένα λευκό πέπλο να φορέσει στην παράσταση «La Bayadére» γιατί είναι μαύρη.
Επίσης, η καθηγήτρια της είπε ότι το χρώμα του δέρματός της δεν ήταν αισθητικά αποδεκτό και την χρησιμοποίησε για να αναπαραστήσει έναν πίνακα ζωγραφικής με έναν μαύρο χορευτή που περιτριγυρίζεται από λευκούς, λέγοντάς της ότι μπορεί να πει στους φίλους της, ότι τώρα έχει και το Κρατικό Μπαλέτο «μία από αυτούς».
Η ίδια είπε ότι στην εταιρεία επικρατεί ατμόσφαιρα φόβου, η οποία υπάρχει σε όλο το σύμπαν του μπαλέτου, και η καθηγήτρια δεν άφηνε τους συναδέλφους της να μιλήσουν υπέρ της, ακόμα και αν αυτοί αισθάνονταν άβολα με την κακομεταχείρηση σε βάρος της.
Οι αποκαλύψεις της Γκομές έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στα social media, και στο πλευρό της έχουν σπεύσει η Μίστι Κόπλαντ, η βασική χορεύτρια του American Ballet Theatre, καθώς και χορευτές από το Μπαλέτο της Οπερας του Παρισιού, το Εθνικό Μπαλέτο της Αγγλίας και την οργάνωση Μαύροι στο Μπαλέτο.
Ο κόσμος του μπαλέτου στο Βερολίνο ήδη προσπαθούσε να συνέλθει από τα αποτελέσματα μίας έρευνας στην Κρατική Σχολή Μπαλέτου, η οποία αποκάλυψε σωματική και ψυχολογική κακοποίηση των σπουδαστών, που συνέβαινε επί χρόνια χωρίς κανείς να την σταματά.
H προσωρινή καλλιτεχνική διευθύντρια του Staatsballett, Κριστιάν Τέομπαλντ, σε ανακοίνωσή της αυτή την εβδομάδα, δήλωσε: «Η ρατσιστική συμπεριφορά και οι διακρίσεις στην εταιρεία μας, που ήλθαν στο φως, μας συγκλόνισαν. Πρέπει να αναπτύξουμε τα απαραίτητα εργαλεία και προσόντα για να διαχειριστούμε θέματα διακρίσεων».
Η Λόπεζ Γκομές είπε ότι αισθάνθηκε περήφανη όταν μπήκε στο μπαλέτο το 2018. «Ηταν το όνειρό μου από παιδί. Δεν ήξερα ότι ήμουν η πρώτη μαύρη χορεύτρια του Staatsballet μέχρι που μου το είπαν οι δημοσιογράφοι».
Το βερολινέζικο ταμπλόιντ, BZ, δημοσίευσε ένα θέμα για αυτήν με τίτλο, «Γιατί αυτός ο Κύκνος είναι ξεχωριστός», ο συντάκτης του οποίου αναρωτιόταν, πώς είναι δυνατόν μία μαύρη χορεύτρια να υποδυθεί μία νιφάδα χιονιού στον «Καρυοθραύστη».
«Βέβαια, το Βερολίνο δεν είναι τόσο πολυφυλετικό όσο το Λονδίνο και το Παρίσι. Αλλά ήμουν ευτυχισμένη που είχα την ευκαιρία να δείξω σε άλλα μαύρα νεαρά κορίτσια ότι μπορούν να κάνουν το ίδιο», πρόσθεσε.
Ομως, όπως είπε, γρήγορα, η χαρά της, μετατράπηκε σε άγχος όταν την έκαναν να αισθανθεί ότι δεν ταιριάζει στο Staatsballet. «Την ημέρα μετά την οντισιόν μου, η υπεύθυνη είπε σε μία συνάδελφό μου ότι ήταν λάθος που με προσέλαβαν γιατί μία μαύρη χαλάει την αισθητική. Αυτή η ίδια γυναίκα πέρασε τα επόμενα δύο χρόνια κάνοντας διακρίσεις σε βάρος μου», αποκάλυψε.
Και συνέχισε: «Με είχε συνέχεια υπό τον έλεγχό της και δεν μπορούσα να την αποφύγω. Ξεκινήσαμε με την “Λίμνη των Κύκνων”. Με διόρθωνε συνέχεια, μου έλεγε ότι δεν ήμουν καλή, αλλά ήξερα ότι ήμουν. Δεν με ενοχλεί η κριτική, αλλά μιλάμε για βασικά που μαθαίνεις όταν είσαι τριών χρόνων».
Καθώς πλησίαζε η πρεμιέρα, η καθηγήτρια της είπε ότι πρέπει να λευκάνει το δέρμα της.
«Οταν της είπα ότι είμαι μαύρη και δεν θα φαίνομαι λευκή με πούδρα, μου απάντησε να βάλω περισσότερη».
Μετά από αυτό, η μπαλαρίνα πλησίασε τον τότε καλλιτεχνικό διευθυντή, Γιοχάνες Ομαν, ο οποίος της είπε ότι δεν χρειάζεται ποτέ να ανοίξει τον τόνο του δέρματός της. «Η καθηγήτρια ενοχλήθηκε που πήγα στον ανώτερό της, θύμωσε και ήταν ολοένα και περισσότερο εχθρική απέναντί μου».
Η καθηγήτρια αρνήθηκε να σχολιάσει τις κατηγορίες.
Η Γκομές, που σπούδασε στην Ακαδημία των Μπαλσόι στη Ρωσία, είπε ότι επειδή δεν μιλούσε γερμανικά, και η καθηγήτρια δεν μιλούσε αγγλικά ή γαλλικά, στην αρχή μιλούσαν ρωσικά. «Ετσι, πολλοί από τους συναδέλφους μου δεν καταλάβαιναν τα εχθρικά της σχόλια προς εμένα, όπως, “Δεν είσαι στην ευθεία και βλέπουμε ότι ξεχωρίζεις γιατί είσαι μαύρη”. Οταν μοίραζε τα πέπλα για την παράσταση “La Bayadére”, έφτασε μπροστά μου και γελώντας είπε μπροστά σε όλους, ότι φυσικά δεν μπορεί να μου δώσει λευκό πέπλο γιατί είμαι μαύρη. Αισθάνθηκα ταπεινωμένη».
Ο Guardian επιβεβαίωσε το περιστατικό με άλλον χορευτή που ήταν παρών.
Η Γκομές ισχυρίζεται ότι όταν μίλησε πάλι στον Ομαν, της είπε ότι δεν θα έπρεπε να δέχεται τέτοια συμπεριφορά σε βάρος της. «Αλλά είπε ότι ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει κάτι, γιατί ως δημόσια υπάλληλος, η καθηγήτρια δεν μπορεί να απολυθεί. Οταν του ζήτησα να της μιλήσει, αρνήθηκε γιατί μου είπε ότι θα έκανε τα πράγματα χειρότερα».
Τον Ιανουάριο, όταν ο Ομαν ανακοίνωσε την αποχώρησή του, η κατάσταση χειροτέρεψε.
«Την ίδια κιόλας ημέρα, η καθηγήτρια μου είπε ότι από δω και πέρα θα πρέπει να χρησιμοποιώ λευκή πούδρα, είτε μου αρέσει είτε όχι. Ηξερα ότι πλέον ήμουν μόνη μου. Ηταν τραγικό. Το δέρμα μου ήταν γκρι. Αισθανόμουν σαν το ασχημόπαπο. Με εξέπληξε το ότι δεν μπορούσαν να δεχθούν ότι υπήρχε ένας μαύρος κύκνος», είπε.
Μία ημέρα, έπεσε πάνω στην Τέομπαλντ, την νέα καλλιτεχνική διευθύντρια, στον διάδρομο, η οποία την ρώτησε γιατί φορούσε λευκή πούδρα και ότι δεν έπρεπε να την φορά, αλλά δεν άλλαξε κάτι.
Η ίδια εξήγησε ότι η εταιρεία δεν έχει κάποιον μηχανισμό για να μπορούν οι χορευτές να καταγγέλλουν διακρίσεις, ρατσισμό ή κακοποίηση και ότι φοβούνται πως αν πουν κάτι, θα απολυθούν.
Επίσης, είπε ότι σοκαρίστηκε όταν είδε ότι συνηθίζεται στο Κρατικό Μπαλέτο του Βερολίνου να βάφουν τα πρόσωπα των χορευτών μαύρα στον «Καρυοθραύστη».
Τον Οκτώβριο, η Τέομπαλντ της ανακοίνωσε ότι δεν θα ανανεωθεί το συμβόλαιό της. «Είπε ότι λόγω του κορονοϊού, θα απέλυαν κάποιους χορευτές και ότι εγώ θα ταίριαζα καλύτερα σε μπαλέτο μικρότερου βεληνεκούς. Επέμενε μάλιστα, ότι δεν ήταν το χρώμα μου ο λόγος της απόλυσης και παράλληλα παραδέχθηκε ότι αυτό που μου συνέβη ήταν απαίσιο».
Παρόλα αυτά, την επέλεξαν να χορέψει σε δύο παραστάσεις, όπου λόγω COVID, οι χορευτές μειώθηκαν κατά το ήμισυ, από 24 έγιναν 12. «Γιατί με διάλεξαν, αφού θα με απέλυαν;», αναρωτήθηκε.
Η Τέομπαλντ έχει δηλώσει ότι έμαθε για την κακομεταχείριση σε βάρος της μόνο αφού η χορεύτρια έστειλε επιστολή στη διοίκηση του Staatsballett τον Σεπέμβριο, την οποία συνυπέγραφαν συνάδελφοι της Λόπεζ Γκομές, όπου παρέθετε όλα τα περιστατικά. Είπε μάλιστα, ότι σοκαρίστηκε όταν την διάβασε.
Στην ανακοίνωσή της, η προσωρινή καλλιτεχνική διευθύντρια είπε ότι σχεδιάζει μία σειρά από σεμινάρια για τους εργαζόμενους, όπως και αναδιαμόρφωση της εταιρείας και επανεξέταση όλων των μεθόδων που ακολουθούνται στα έργα του ρεπερτορίου της.
Εκπρόσωπος της εταιρείας πρόσθεσε ότι επανεξετάζεται επίσης όλο το προσωπικό χωρίς να αποκαλύψει αν υπάρχει σκέψη για επαναπρόσληψη της Λόπεζ Γκομές ή απομάκρυνση της καθηγήτριας.
Ο υπεύθυνος για θέματα Πολιτισμού του δήμου του Βερολίνου, Κλάους Λέντερερ, δήλωσε σοκαρισμένος από τις κατηγορίες, αλλά ο εκπρόσωπός του εξήγησε ότι δεν μπορεί να παρέμβει στα εσωτερικά του Κρατικού Μπαλέτου για ένα ζήτημα εργατικής νομοθεσίας.