Κυβέρνηση και Θεσμοί έφτασαν ύστερα από ένα νέο 12ωρο διαπραγματεύσεων στο Χίλτον, σε μια προκαταρκτική τεχνική συμφωνία, η οποία κατά τον υπουργό Οικονομικών ανοίγει τον δρόμο για τις συζητήσεις για το χρέος. Συζητήσεις. Οχι μέτρα για το χρέος. Και ήταν αυτό που επισήμανε το ΔΝΤ, δια του διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Πολ Τόμσεν. «Η τεχνική συμφωνία για τις μεταρρυθμίσεις πρέπει να πηγαίνει χέρι – χέρι με μια αξιόπιστη στρατηγική για τη βιωσιμότητα του χρέους», ανέφερε ο κ. Τόμσεν. Πρόσθεσε δε, ότι η συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, θα εξαρτηθεί από τα μέτρα των Ευρωπαίων για το χρέος.
Προς το παρόν, όμως, έχουμε μπροστά μας μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement), που μεταφράζεται σε αποδοχή νέων μέτρων μείωσης εισοδημάτων, ιδιωτικοποιήσεων και άνοιγμα αγορών. Πιο συγκεκριμένα η κυβέρνηση αποδέχτηκε νέες μειώσεις συντάξεων κύριων και επικουρικών έως και 18%, μείωση αφορολόγητου, πώληση λιγνιτικών μονάδων και άνοιγμα καταστημάτων περισσότερες Κυριακές.
Ολο το τριήμερο βέβαια, γνωρίζαμε ότι η συμφωνία θα κλείσει, άρα το τελευταίο 12ωρο είχε μάλλον ρόλο του μεγάλου φινάλε στην όλη δραματουργία και λιγότερο ρόλο ουσίας. Ισως το πιο σημαντικό, σε πολιτικούς όρους, είναι ότι η μειώσεις σε συντάξεις, θα ισχύσουν από το 2019 (και όχι από το 2018) γεγονός που θέτει και έναν πολιτικό ορίζοντα για την κυβέρνηση: θεωρητικά έχει ανεμπόδιστο χρόνο ως και το 2018, αλλά δύσκολα θα φτάσουμε ως και το 2019 οπότε (τον Σεπτέμβριο) λήγει ο τρέχων κοινοβουλευτικός κύκλος. Από το 2020 στο θετικό σενάριο ή το 2019 στο δυσμενές, θα μειωθεί το αφορολόγητο κατά 3.000 ευρώ σε σχέση με τα ισχύοντα σήμερα όρια και θα φτάσει σε 5.700 ευρώ έως 6.600 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.
Βέβαια απομένει κάτι πολύ σημαντικό: πρέπει να βρεθούν 151 βουλευτές να ψηφίσουν τα μέτρα που θα έρθουν στη Βουλή. Θα ρίξει κάποιος την κυβέρνηση για αυτά; Μάλλον όχι, αλλά από την άλλη σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα οι βουλευτές θα ψήφιζαν γνωρίζοντας τα μέτρα για το χρέος και τέτοια συμφωνία δεν υπάρχει…
Σε ό,τι αφορά τα μέτρα της συμφωνίας, ο κ. Τσακαλώτος παραδέχτηκε ξανά ότι υπάρχουν και μέτρα «που μας στεναχωρούν» (sic). Στα θετικά, όπως είπε, είναι τα αντίμετρα, το ότι δεν μας ζητήθηκαν επιπλέον μέτρα για το 2018 και η μεταφορά εταιρειών του Δημοσίου από το ΤΑΙΠΕΔ στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων.
Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε μάλιστα βέβαιος πως τώρα θα προχωρήσει και η συμφωνία για το χρέος, διότι δεν υπάρχει η δικαιολογία της απουσίας συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση.
«Υπάρχει άσπρος καπνός για την τεχνική συμφωνία σε όλα τα θέματα. Αυτό σημαίνει ότι από τη μία μεριά η ελληνική κυβέρνηση αυτό που έχει να κάνει τώρα είναι να την εφαρμόσει, είτε αυτό είναι με νομοθέτηση είτε με δευτερογενή νομοθεσία και ανοίγει η συζήτηση για να ολοκληρωθεί η συμφωνία για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους», δήλωσε πιο αναλυτικά ο κ. Τσακαλώτος, περιγράφοντας ότι «από αύριο σε όλα τα επίπεδα δουλεύει η κυβέρνηση και για την εφαρμογή του προγράμματος αλλά και τη συμβολή του στο δεύτερο σκέλος».
«Οπως καταλαβαίνετε έγιναν αμοιβαίοι συμβιβασμοί, με μερικά πράγματα είμαστε ευχαριστημένοι με μερικά πράγματα είμαστε λιγότερο ευχαριστημένοι», σημείωσε κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό της συμφωνίας.
Το 9+9% στις συντάξεις
Με βάση τα όσα συμφωνήθηκαν, οι κύριες συντάξεις θα επαναϋπολογιστούν και όπου υπάρχουν προσωπικές διαφορές αυτές θα κοπούν σε ποσοστό ώστε το σύνολο της κύριας σύνταξης να μην μειωθεί πάνω από 18%. Αντίστοιχη διαδικασία θα ακολουθηθεί και στις προσωπικές διαφορές των επικουρικών συντάξεων, για τις οποίες άλλωστε ο επανϋπολογισμός έχει ολοκληρωθεί από το καλοκαίρι του 2016.
Από το υπουργείο Εργασίας επιμένουν ότι η μεσοσταθμική μείωση των κύριων συντάξεων θα είναι στο 9% και εξηγούν ότι η παρέμβαση στις επικουρικές συντάξεις κρίθηκε αναγκαία, σύμφωνα με το ίδιο στέλεχος, ώστε να μπορέσει να επιβληθεί το «δίχτυ προστασίας» του 18% στις κύριες συντάξεις.
ΔΕΚΟ και Υπερταμείο
«Εγιναν και θετικά πράγματα στο επίπεδο του ότι δεν μας ζήτησαν επιπλέον μέτρα για το 2018 και ότι κερδίσαμε αρκετές επιχειρήσεις που ήταν στο ΤΑΙΠΕΔ πηγαίνουν στην ΕΔΗΣ (Υπερταμείο) που υπάρχει μια εντελώς διαφορετική λογική όπως τα αεροδρόμια. Προφανώς και τα αντίμετρα είναι στα θετικά. Είναι άλλα που μας στεναχωρούν περισσότερο», συμπλήρωσε.
«Για τις Κυριακές υπάρχει μια διεύρυνση και στις τουριστικές περιοχές και στους τουριστικούς μήνες», ανέφερε ο Υπουργός Οικονομικών αναφερόμενος στο θέμα του ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.
«Στο πλαίσιο της συζήτησης για το χρέος, τα πλεονάσματα για μετά το 2018 είναι η άλλη όψη του νομίσματος. Και στα δύο κείμενα αυτά είναι σε παρενθέσεις γιατί αυτή η συζήτηση δεν γίνεται στο δικό μας επίπεδο (σε επίπεδο τεχνικών αποστολών) αυτή η συζήτηση γίνεται στο επίπεδο του Eurogroup όπου είναι τα κράτη-μέλη και το ΔΝΤ», κατέληξε ο κ. Τσακαλώτος.
Τα εργασιακά
Στον τομέα των εργασιακών, θα νομοθετηθεί η επαναφορά της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων μετά το τέλος του προγράμματος. Δηλαδή από Σεπτέμβριο 2018. Ωστόσο η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει, για το διάστημα ως το 2018 το τι θα ισχύει: θα ισχύει ό,τι και το «κακό» 2011, δηλαδή οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα είναι ανώτερες των κλαδικών…
Δεν θα υπάρξει αλλαγή στο όριο των ομαδικών απολύσεων και δεν θα θεσμοθετηθεί η επαναφορά του λοκ άουτ (ανταπεργία).
Στις ομαδικές απολύσεις, θα καταργηθεί η προέγκριση και θα νομοθετηθεί ο έλεγχος της διαδικασίας από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.
Τα αντίμετρα
Το 2019 παράλληλα με τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης θα υπάρξουν και τα θετικά μέτρα (εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι για 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα) τα οποία προβλέπουν:
– Επιδότηση ενοικίου κατά μέσο όρο 1.000 ευρώτο χρόνο σε 600.000 οικογένειες.
– Ενίσχυση της επιδότησης πρώτου και δεύτερου παιδιού συνολικού κόστους 260 εκατ. ευρώ.
-Επέκταση των σχολικών γευμάτων ώστε να καλυφθεί ο μισός πληθυσμός των παιδιών σε δημοτικά και γυμνάσια.
-Αύξηση των συμμετεχόντων σε βρεφονηπιακούς σταθμούς.
-Μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα για όλο τον πληθυσμό και όχι μόνο τους συνταξιούχους, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί με εισοδηματικά κριτήρια. Ετσι για παράδειγμα, όσοι έχουν εισόδημα έως 700 ευρώ το μήνα από μισθό ή σύνταξη η συμμετοχή θα είναι μηδενική, ενώ για εισοδήματα από 701 έως 1.200 ευρώ η συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη θα μειωθεί κατά 50%.
– Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με συνολικό κόστος 250 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση άλλων αναπτυξιακών μέτρων μέσω του ΠΔΕ με επιπλέον 250 εκατ. ευρώ.
Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση
Η κυβέρνηση υπογράφει μνημόνιο για να παραμείνει στην εξουσία, τόνισε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης σε παρέμβασή του από τη συνεδρίαση των τομεαρχών του κόμματος.
Κατηγόρησε τον Αλέξη Τσίπρα ότι «συμφώνησε σε ένα τέταρτο μνημόνιο, διαφορετικό και σκληρότερο από τα προηγούμενα ώστε να μείνει στην εξουσία» και επισήμανε ότι «η κυβέρνηση φέρνει τέταρτο μνημόνιο χωρίς χρηματοδότηση».
Επισήμανε ότι «τα μέτρα με τα οποία κλείνει η συμφωνία έρχονται στη Βουλή. Εμείς θα κάνουμε το καθήκον μας: Θα εξηγήσουμε ότι έχει συμφωνήσει τέταρτο μνημόνιο χωρίς χρηματοδότηση, με μόνιμα μέτρα 2% του ΑΕΠ και υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Τα περιβόητα αντίμετρα θα ισχύσουν μόνο αν υπερβούμε τα υψηλά πλεονάσματα. Και όλα αυτά χωρίς να έχουμε καμία ρητή δέσμευση για το χρέος και χωρίς δέσμευση για ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση. Ο λογαριασμός της κυβέρνησης φθάνει στα 12,5 δισ. ευρώ», πάνω από οκτώ φορές μεγαλύτερος από τις προβλέψεις του email Χαρδούβελη.
Σχετικά με τις εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «η κυβέρνηση κάνει ότι μπορεί να αποφύγει τις εκλογές, ο κ. Τσίπρας τρέμει τη λαϊκή ετυμηγορία. Είναι ο ίδιος που πήγε τρεις φορές σε εκλογές το 2015 για να νομιμοποιήσει τις επιλογές του. Τώρα τις αποφεύγει. Εμείς δεν τις φοβόμαστε, ζητήσαμε εκλογές ήδη από πέρυσι. Οι εξελίξεις μας δικαίωσαν, θα συνεχίσουμε να ζητάμε εκλογές. Η εξουσία φθείρει αυτόν που την κατέχει, στην περίπτωση της κυβέρνησης όμως φθείρει και τη χώρα».
Κατηγόρησε τέλος την κυβέρνηση για κομματικές προσλήψεις και έκανε ακόμη ειδική αναφορά στην συζήτηση στη Βουλή την περασμένη Παρασκευή λέγοντας ότι η κυβέρνηση προωθεί ρυθμίσεις που ευνοούν επιχειρηματίες χαρίζοντας πρόστιμα από λαθρεμπόριο. «Πάνω στη διαγραφή προστίμων χτίζεται η νέα διαπλοκή του κ. Τσίπρα» κατηγορώντας τον Πρωθυπουργό για πολιτικό λόγο που θυμίζει «προπαγάνδα αυταρχικών καθεστώτων».
«Η κυβέρνηση Τσίπρα εξακολουθεί να ζει σε έναν δικό της παράλληλο κόσμο» δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας Βασίλης Κικίλιας, με αφορμή τη συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών.
Σύμφωνα με τον κ. Κικίλια, η κυβέρνηση φέρνει για ψήφιση στη Βουλή το τέταρτο Μνημόνιο, το χειρότερο όλων, με τα πιο σκληρά μέτρα λιτότητας, χωρίς να διασφαλίζει τη χρηματοδότηση της χώρας, μειώνει κατά 18% τις συντάξεις, μειώνει το αφορολόγητο κάτω από τα 5.900 ευρώ και θέλει να συνεχίσουν οι Έλληνες να ανέχονται τα ψέματά της με τα περίφημα δήθεν αντίμετρα.
Προσθέτει πως τα αντίμετρα για να ενεργοποιηθούν χρειάζονται πλεονάσματα απλησίαστα, «ακόμη και με τη σκληρή υπερφορολόγηση που επιβάλλει».
«Η Νέα Δημοκρατία είναι ξεκάθαρη: Καμία ανοχή, καμία συνενοχή» καταλήγει η δήλωση του κ. Κικίλια.
Η Φώφη Γεννηματά, επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, έκανε λόγο για «συμφωνία καταδίκης της χώρας» και «συμφωνία ντροπής». Ανέφερε συγκεκριμένα:
«Για πολλούς μήνες οι ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ δήθεν διαπραγματεύονταν ενώ βύθιζαν τη χώρα στην ύφεση και την αβεβαιότητα.
» Τώρα με την πλάτη στον τοίχο κατέληξαν σε συνθηκολόγηση με όρους ηττημένου. Δεσμεύουν την χώρα σε ένα ουσιαστικά 4ο Μνημόνιο, χωρίς νομιμοποίηση. Μνημόνιο διαρκές και μάλιστα χωρίς χρηματοδότηση, χωρίς μέτρα για το χρέος, και με αποδοχή δυσβάσταχτων στόχων για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ )για πολλά χρόνια.
» ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΝΤΡΟΠΗΣ.
» Με νέα επώδυνα μέτρα λιτότητας ύψους 4,5 δις ευρώ συνολικά, μέσω μείωσης των συντάξεων, του αφορολόγητου και περικοπής 450 εκ ευρώ από τις ενισχύσεις των ανέργων και των ασθενέστερων τάξεων. Και χωρίς αιδώ δηλώνουν ότι δεν θα αποδώσουν το κοινωνικό μέρισμα που οφείλουν στους πολίτες.
Νέα μέτρα και δεσμεύσεις που υπονομεύουν την προοπτική εξόδου της χώρας από την κρίση και την καταδικάζουν στο δίλημμα Grexit η διαρκής λιτότητα.
Είναι ώρα όμως ο Ελληνικός λαός να πληροφορηθεί το σύνολο των δεσμεύσεων της Κυβέρνησης Τσίπρα /Καμμένου.
» Γιατί πια κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη σε όσα δηλώνουν ο κ Τσίπρας και οι Υπουργοί του.
» Ζητάμε να κατατεθεί άμεσα στην Βουλή το σύνολο των κειμένων συμφωνίας και των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Κυβέρνηση και τώρα και για το μέλλον.
» Ωστε να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να μάθει ο Ελληνικός λαός το μέγεθος της εξαπάτησης και το βάρος των δεσμεύσεων.
» Να μάθει ότι ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ δεν καταστρέφουν μόνο το παρόν, έχουν υποθηκεύσει και το μέλλον».
Το Ποτάμι επισήμανε ότι «η αξιολόγηση έπρεπε να κλείσει και η τεράστια καθυστέρηση πληρώθηκε και θα πληρωθεί ακριβά από τους Eλληνες.
» Το 4ο μνημόνιο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ σηματοδοτεί το τέλος μιας ολόκληρης εποχής όπου κυριάρχησαν αυταπάτες αλλά κυρίως απάτες. Κάποιοι στις πλατείες των «αγανακτισμένων» έχτισαν τις πολιτικές τους καριέρες. Τα αντιμνημονιακά συνθήματα, ο διχασμός και το πολιτικό bullying στους εκπροσώπους της λογικής, δεν μας έβγαλαν από την κρίση αλλά μας έφεραν απανωτά μνημόνια. Και ο λαός μας πρέπει να βγάλει τα συμπεράσματα του για τις καταστροφικές συνέπειες του λαϊκισμού.
» Η εκδίκηση της ιστορίας είναι ότι τα νέα σκληρά μέτρα θα φέρουν ξανά την υπογραφή των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Εκει που θα έδιναν 13η σύνταξη, όλοι θα χάσουν μία ή δύο συντάξεις ετησίως. Και εκεί που θα πήγαιναν το αφορολόγητο στις 12.000€ το μειώνουν στα 5.681€. Και εκεί που θα διέγραφαν μονομερώς το χρέος τώρα θα περιμένουν υπάκουα τη συμφωνία ΔΝΤ-Σόϊμπλε».
Κλείνοντας το Ποτάμι τονίζει ότι «θα μελετήσει αναλυτικά κάθε μέτρο και κάθε λέξη της συμφωνίας. Και θα τοποθετηθεί υπεύθυνα, χωρίς αφορισμούς και πολιτικούς θεατρινισμούς. Έχουμε ξεκαθαρίσει όμως ότι δεν θα ψηφίσουμε μέτρα-πακέτο. Η χώρα χρειάζεται παραγωγή, δικαιοσύνη και αποκομματικοποίηση του κράτους, όροι ασύμβατοι με την ιστορία των κομμάτων εξουσίας και την πολιτική των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ».