Σε επιστολή που έστειλε στους ευρωπαίους ηγέτες ενόψει της άτυπης Συνόδου Κορυφής της Παρασκευής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ σημειώνει πως η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα τις πιο επικίνδυνες προκλήσεις των τελευταίων 60 ετών, και στέκεται ιδιαίτερα στην αβεβαιότητα που γεννά η εκλογή της νέας ηγεσίας στις ΗΠΑ.
Ο κ. Τουσκ επισημαίνει μάλιστα ότι οι «ανησυχητικές» διακηρύξεις της νέας αμερικανικής ηγεσίας συμβάλλουν στο να διαμορφωθεί ένα «ιδιαίτερα απρόβλεπτο μέλλον», τονίζοντας όμως την ανάγκη συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού ώστε να προστατευτεί η παγκόσμια τάξη που οικοδομήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εντάσσοντας την κυβέρνηση Τραμπ στη δέσμη γεωπολιτικών προκλήσεων που ταλανίζουν την Ευρώπη -μαζί με το ακραίο Ισλάμ, την επιθετικότητα της Ρωσίας και τις θαλάσσιες διεκδικήσεις της Κίνας- ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επισημαίνει πως η αλλαγή στην Ουάσιγκτον φαίνεται να «θέτει εν αμφιβόλω» τα κεκτημένα που έχει δημιουργήσει η αμερικανική εξωτερική πολιτική τα τελευταία 70 χρόνια.
Διευκρινίζει όμως πως η Ευρώπη δεν μπορεί «να παραδοθεί σε αυτούς που προσπαθούν να αποδυναμώσουν ή να ακυρώσουν το διατλαντικό δεσμό», και προειδοποιεί ότι χωρίς αυτή την ιδιαίτερη σχέση η παγκόσμια τάξη και η ειρήνη «δεν μπορούν να επιβιώσουν».
Το κρυφό μήνυμα Τουσκ στην επιστολή είναι η ανάγκη για ευρωπαϊκή ενότητα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το κύμα ευρωσκεπτικισμού και εχθρότητας προς την ΕΕ. Ο επικεφαλής του Συμβουλίου επισημαίνει ακόμα πως η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να εκμεταλλευτεί την προστατευτική εμπορική στρατηγική που ακολουθεί ο κ. Τραμπ ώστε να προωθήσει και να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, χωρίς όμως να εγκαταλείψει τον ρόλο της ως «εμπορική υπερδύναμη».
Το μήνυμα Τουσκ έρχεται υπό τη σκιά δηλώσεων Τραμπ ότι η Βρετανία δεν θα είναι η μοναδική χώρα που θα εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακολούθησαν δηλώσεις του νέου αμερικανού πρεσβευτή στην ΕΕ ο οποίος έκανε λόγο για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη και γενικότερα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο επίτροπος Οικονομικών, Πιέρ Μοσκοβισί.
«Οι θέσεις του Ντόναλντ Τραμπ υπέρ του προστατευτισμού έναντι της ΕΕ μπορούν, παραδόξως, να αποτελέσουν “μια ευκαιρία” για την Ευρώπη, ενισχύοντας την ενότητά της».