Σε μία περιοχή της Αφρικής με πολλά προβλήματα σε κάθε επίπεδο και με έναν πόλεμο εν εξελίξει στο εσωτερικό της ενεπλάκη «ξαφνικά» η Τουρκία. Πώς; Σύμφωνα με τον Guardian, κλείνοντας συμφωνία με την κυβέρνηση της Αντίς Αμπέμπα, η οποία περιλαμβάνει και την πώληση τουρκικών drones. Οι μεν Αιθίοπες θα χρησιμοποιήσουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη «Bayraktar TB2» εναντίον των αριστερών ανταρτών του Τιγκράι, οι οποίοι έχουν καταλάβει σημαντικές πόλεις και προχωρούν εναντίον της πρωτεύουσας, οι δε Τούρκοι, πέρα από τις μπίζνες με τα προϊόντα της εταιρείας του γαμπρού του Ερντογάν, του Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, θα ενισχύσουν ένα κράτος που σήμερα έχει τις χειρότερες σχέσεις –σε επίπεδο ακήρυκτου πολέμου– με την Αίγυπτο εξαιτίας του αιθιοπικού φράγματος στον Νείλο, μίας φαραωνικής κατασκευής που απειλεί με καταστροφή την αιγυπτιακή γεωργία και οικονομία.
Του εχθρού μου ο εχθρός…
Ο τούρκος πρόεδρος κεφαλαιοποιεί δηλαδή στη γεωπολιτική σφαίρα την υπεραξία που απέκτησαν τα συγκεκριμένα όπλα στον πρόσφατο πόλεμο Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν κλίνοντας την πλάστιγγα υπέρ των Αζέρων. Ως γνωστόν, το Λιβυκό δεν είναι το μοναδικό πεδίο όπου ο τουρκικός νεο-οθωμανισμός συγκρούστηκε, παρασκηνιακά έστω, με την Αίγυπτο – για το Λιβυκό του μέλλοντος, κυρίως, το περασμένο καλοκαίρι οι Αιγύπτιοι εγκαινίασαν τη νέα ναυτική βάση τους στη Μάρσα Ματρούχ, πολύ κοντά στα αιγυπτιολυβικά σύνορα.
Το μίσος του Ερντογάν αφορά τη διακυβέρνηση του Αμπντελφατάχ αλ Σίσι, αφού ο αιγύπτιος πρόεδρος απέβαλε από το πολιτικοκοινωνικό προσκήνιο τον τζιχαντισμό των Αδελφών Μουσουλμάνων, οργάνωσης που επί της ουσίας οιστρηλατεί και εμπνέει την πολιτική του τούρκου προέδρου. Η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για τον καθορισμό ΑΟΖ είναι για τον Ερντογάν ένας επιπλέον λόγος να ενισχύει τους εχθρούς της Αιγύπτου, αφού αυτή ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο που επιδιώκει να «καταπιεί» την ελληνική ΑΟΖ.
Χριστιανοί υπό εξαφάνιση
Την Αιθιοπία κυβερνά ο και βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης (του 2019) Αμπί Αχμέντ. Αυτός, παρά τα εύσημα που του απένειμε τότε η διεθνής κοινότητα για την «επίλυση της σύγκρουσης με την Ερυθραία», δεν διστάζει να χρησιμοποιεί τα τουρκικά drones στον πόλεμο με τους αντάρτες, ο οποίος μέχρι στιγμής καταγράφει χιλιάδες θύματα και έχει προκαλέσει επισιτιστικό πρόβλημα στο βόρειο τμήμα της χώρας (το οποίο… συμπτωματικώς είναι χριστιανικό, από αρχαιοτάτων δη, και συγγενεύει από δογματικής απόψεως με τους Κόπτες της Αιγύπτου).
Οι υπογραφές στο τουρκοαιθιοπικό αμυντικό deal με τις πολλές και σημαντικές προεκτάσεις έπεσαν στην Αγκυρα τον περασμένο Αύγουστο κατά τη διάρκεια της εκεί επίσκεψης του Αχμέντ, δύο μήνες μετά την εκδίωξη των αιθιοπικών δυνάμεων από την πρωτεύουσα του Τιγκράι, την πόλη Μεκέλε. Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας αυτής δεν έχουν ανακοινωθεί, συνεπώς μπορεί να υποθέσει κανείς ότι δεν περιορίζονται στα αεροπλανάκια του γαμπρού που αγοράστηκαν με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι αντάρτες του Τιγκράι. Αν παροξυνθεί η κατάσταση στο πεδίο του Νείλου, στη δυνητική σύρραξη ενδεχομένως να εμπλακούν και τουρκικές δυνάμεις. Το θέμα της τουρκοαιθιοπικής αμυντικής συμφωνίας προς το παρόν παραμένει στη σκιά και δεν έχει σχολιαστεί από τους μεγάλους γεωπολιτικούς παίκτες.
Το μακρύ χέρι της Τουρκίας
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη «Bayraktar TB2» η Τουρκία τα χρησιμοποίησε αρχικώς εναντίον των Κούρδων αυτονομιστών στην ενδοχώρα της, κατόπιν όμως και στη Μέση Ανατολή (στη Συρία και στο Ιράκ). Σε ό,τι αφορά τα αραβικά εδάφη, αποφασιστικής σημασίας ήταν η δράση των τουρκικών drones στον λιβυκό εμφύλιο: πέταξαν για λογαριασμό του «αναγνωρισμένου» πρωθυπουργού της Τρίπολης Φαγιέζ αλ Σαράζ και απέτρεψαν την κατάληψή της από τις δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ. Θεωρούνται καλύτερα των αντίστοιχων κινεζικών drones και, βέβαια, υποδεέστερα των αμερικανικών. Είναι φθηνότερα ωστόσο, έτσι η Τουρκία έχει αυξήσει ταχύτατα τις εξαγωγές τους, κυρίως σε κράτη με αμφισβητήσιμη δημοκρατικότητα.
Στο Τιγκράι, πάντως, ο Αχμέντ βομβαρδίζει αμάχους. Την περασμένη Τετάρτη έκθεση που εκπονήθηκε με συμμετοχή παραγόντων του ΟΗΕ είδε το φως της δημοσιότητας και αναφέρει ότι στον αιθιοπικό εμφύλιο έχουν διαπραχθεί εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η σύρραξη στο εσωτερικό της Αιθιοπίας ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο, στις 4 Νοεμβρίου 2020, και οι αντάρτες πλέον ισχυρίζονται ότι είναι θέμα χρόνου να πέσει το καθεστώς του Αχμέντ.