Επενδυτικό hub η Ελλάδα στον τουρισμό; Για κάποιους είναι μονόδρομος, για άλλους αποτελεί ακόμα ζητούμενο εφόσον θα υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Το ερώτημα θα εξεταστεί αναλυτικά από τις 17 έως τις 19 Οκτωβρίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το επενδυτικό φόρουμ Mediterranean Resort & Hotel Real Estate Forum (MR&H). Το συνέδριο επικεντρώνεται σε επενδύσεις στη Μεσόγειο σε θέρετρα, ξενοδοχεία και σύνθετα τουριστικά καταλύματα.
«Ειδικότερα, οι τομείς του τουρισμού, της ενέργειας και των logistics, ήδη συγκεντρώνουν επενδυτικά σχέδια ύψους 22,4 δισ. ευρώ και αναμένεται να δημιουργήσουν 605.000 νέες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα μέσα στην επόμενη δεκαετία», ανέφερε ο Μαρκ Τσένεϊ, Sponsorship Director – Hospitality Events της διοργανώτριας Questex.
Για τον Γρηγόρη Στεργιούλη, εκτελεστικό πρόεδρο του Enterprise Greece, του οργανισμού για την προσέλκυση επενδύσεων και την προώθηση των εξαγωγών που συνεργάζεται με την Questex, ενόψει του συνεδρίου, αυτή «η κινητικότητα στον ξενοδοχειακό χάρτη της χώρας, εντείνει περισσότερο» την παραδοχή του επενδυτικού hub για τα επόμενα χρόνια. «Η Ελλάδα το 2017, για όγδοο συνεχόμενο έτος, σπάει το ρεκόρ όλων των εποχών στις αφίξεις τουριστών, καλωσορίζοντας 30,2 εκατ. (αύξηση 10% y-o-y) και σημειώνοντας 15 δισ. ευρώ (αύξηση 11% y-o-y) στις τουριστικές εισπράξεις», δήλωσε ο κ. Στεργιούλης.
Βέβαια, η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων ήταν αποτέλεσμα της ανόδου κυρίως της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 19,1% και, σε μικρότερο βαθμό, της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 3 ευρώ ή 0,6%, όπως επισημαίνεται στο Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρώτο εξάμηνο του 2018. Η μέση ταξιδιωτική δαπάνη κυμάνθηκε στα 498 ευρώ εφέτος (από 495 το α’ εξαμ. 2017 και 494 το α’ εξαμ. 2016).
Είναι όμως τόσο απλά τα πράγματα;
Χρειάζονται υποδομές, υπηρεσίες, οργάνωση, παραδέχθηκε ο κ. Στεργιούλης, για την προσέλκυση ταξιδιωτών υψηλού εισοδήματος, αναφερόμενος παράλληλα σε περιοχές της χώρας που έχουν κορεσθεί, όπως η Σαντορίνη, αλλά και αρκετές περιοχές με προβλήματα σε ρεύμα, νερό, διαχείριση απορριμμάτων.
Ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Γιάννης Γούλιος επανέλαβε ότι την τελευταία τριετία είναι σε εξέλιξη ή έχουν ολοκληρωθεί περισσότερα από 350 νέα επενδυτικά σχέδια, περισσότερες από 25.000 επιπλέον κλίνες σε τετράστερες και πεντάστερες μονάδες.
Απαριθμώντας μερικές τουριστικές επενδύσεις, ο κ. Στεργιούλης αναφέρθηκε στο πρώτο Aman Resort (Amanzoe) και το πρώτο Nikki Beach Hotel που άνοιξαν το 2012 και το 2014 αντίστοιχα στην Αργολίδα. Μίλησε επίσης για πολυτελείς βίλες και ξενοδοχειακές μονάδες που η κατασκευή τους είναι σε εξέλιξη στην Πελοπόννησο (Μεσσηνία, Αργολίδα, Ηλεία, Λακωνία)
Παρά τη σημαντική καθυστέρηση, σημείωσε την επένδυση στο Ελληνικό από τη Lamda Development, με συμμετοχή επενδυτών από την Κίνα και τα Εμιράτα. Οπως και την κοινοπραξία των αραβικών και τουρκικών εταιρειών στον Αστέρα με τη διαχείριση του πρώτου Four Seasons από την πολυτελή διεθνή αλυσίδα, το οποίο θα άνοιγε την άνοιξη με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα.
Συμπεριέλαβε τη συνεργασία της αμερικανικής Oaktree Capital με την ελληνική SANI AE για την επέκτασή της πρώτης στην ελληνική τουριστική αγορά, με ήδη τέσσερα ξενοδοχειακά συγκροτήματα _ ίσως από τις λίγες μεγάλες επενδυτικές κινήσεις που έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία χρόνια.
Ανέφερε επίσης την επένδυση του ρώσου μεγιστάνα Ριμπολόβλεφ στον Σκορπιό, το πρώτο One and Only στην Κέα από την Kerzner International, το οποίο είναι στη φάση υποβολής και έγκρισης νέων σχεδίων και την επιχειρηματική συνεργασία του τουρκικού ομίλου Dogus με την Lamda Development για την επέκταση ενός δικτύου μαρινών στην Ελλάδα.
Αλλά και τα τα δύο πεντάστερα ξενοδοχεία που άνοιξαν τον Μάιο και τον Ιούλιο στην Αθήνα, το Athens Marriott, στο κτίριο του ξενοδοχείου Metropolitan και το πρώτο Grand Hyatt στην Ελλάδα στο κτίριο του πρώην Ledra Marriott, μετά από ανακαίνιση 20 εκατ. ευρώ.
«Υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα και επενδυτές που αναζητούν να τοποθετήσουν τα χρήματά τους», επιβεβαίωσε ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς Δημήτρης Κωνσταντόπουλος. «Ζητούν όμως έτοιμα ξενοδοχεία. Φοβούνται τα έργα από το «μηδέν» (greenfield projects). Αρα, αν θέλουμε επενδυτές, πρέπει να διευκολύνουμε την υλοποίηση των πρότζεκτ που ξεκινούν από το μηδέν», από την αγορά γης και την κατασκευή».
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Ο τουρισμός ανεβαίνει στην Ελλάδα, αλλά γιατί; Γιατί έκλεισε η Τυνησία, η Αίγυπτος και η Τουρκία». Το ερώτημα είναι πώς θα αντιμετωπιστεί το 2019, όταν η Τουρκία «θα είναι 80% πιο φθηνή απ’ ό,τι ήταν φέτος», διαθέτοντας ένα καλό τουριστικό προϊόν.
Αντίστοιχα, «η Αθήνα ανεβαίνει, αλλά την ίδια ώρα είναι κλειστή η Κωνσταντινούπολη», πρόσθεσε. Γι’ αυτό, «η Αθήνα θα πρέπει να προσελκύσει πρωτογενώς συνέδρια και όχι μόνο αυτά που μεταφέρονται από την Κωνσταντινούπολη».
Από την άλλη, «αν θέλουμε να προσελκύσουμε ταξιδιώτες υψηλού επιπέδου, θα πρέπει να αναπτύξουμε μαρίνες. Η Τουρκία είναι πολύ πιο μπροστά από την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις μαρίνες. Εμείς δεν έχουμε», τόνισε.
Εκφράζοντας τη διαφωνία του σε όσα είπε ο κ. Κωνσταντόπουλος σχετικά με τη συγκυριακή άνοδο των αφίξεων, ο αναπλ. γενικός γραμματέας του ΕΟΤ τόνισε ότι η αστάθεια της Τουρκίας έκανε κακό, αντί καλό στην Ελλάδα, «ειδικά στον τομέα της κρουαζιέρας». Κάτι που συνέβη αφού η Κωνσταντινούπολη σταμάτησε να λειτουργεί ως home port για λόγους ασφαλείας, όπως έχουν σχολιάσει παράγοντες της κρουαζιέρας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, όταν τα κυκλικά δρομολόγια προσέγγιζαν προορισμούς της Τουρκίας, της Ελλάδας και της Αιγύπτου. Ενώ γενικά υπάρχει μετατόπιση του στόλου της κρουαζιέρας προς την αναδυόμενη αγορά της Ασίας.
«Η περιοχή μας φλέγεται. Η περιοχή μας παρουσιάζει προβλήματα. Η Ελλάδα είναι η πιο σταθερή χώρα», τόνισε ο κ. Στεργιούλης, αναφερόμενος στην αστάθεια της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. «Η πολυποικιλότητα της χώρας μας είναι μοναδική. Η εναλλαγή αυτή σε συνδυασμό με τη μεσογειακή διατροφή», αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα. «Τα νούμερα που σας είπα επαληθεύουν ότι όχι μόνο μπορούμε, αλλά μπορούμε καλύτερα».
Και κατέληξε επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα που ανέφερε στον αμερικανό πρεσβευτή Τζέφρι Πάϊατ, όταν μίλησαν για δημόσιες υποδομές στην Ελλάδα. «Η Αττική Οδός είναι πολύ καλύτερη από τον δρόμο που οδηγεί από το αεροδρόμιο JFK στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης».