Με αφορμή το προσφυγικό δράμα μίας τριμελούς οικογενείας αφγανών Χαζάρων –οι οποίοι φυλετικώς είναι Τούρκοι και δογματικώς σιίτες–, οι βρετανικοί Financial Times ασχολήθηκαν με το τείχος αποτροπής των μεταναστευτικών ρευμάτων από το Αφγανιστάν το οποίο έχουν υψώσει οι Τούρκοι κατά μήκος των συνόρων τους με το Ιράν. Η συνοριακή πόλη Βαν, στις όχθες της ομώνυμης λίμνης, είναι αυτή όπου κατέληξε τον περασμένο μήνα ύστερα από περιπέτειες στα βουνά του Αφγανιστάν και στο Ιράν η παραπάνω οικογένεια.
Οι Τούρκοι, αν και συγγενείς τους από εθνολογική άποψη, περιόρισαν τους τρεις αφγανούς Χαζάρους σε κάποιο οίκημα και δεν τους παραχώρησαν ελευθερία κινήσεων. Ο πατέρας, πάντως, δήλωσε στους FT ότι ζουν καλύτερα εκεί σε σύγκριση με το Αφγανιστάν: «Ακόμα και αν είμαστε υπό κράτηση στην Τουρκία, αυτό είναι προτιμότερο από τη ζωή με τους Ταλιμπάν», είπε. «Η ζωή μας ήταν τρομερή. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε ποτέ εκεί, αυτό σημαίνει τη θανατική καταδίκη μας».
Το τουρκικό τσιμεντένιο τείχος του οποίου η ανέγερση ξεκίνησε το 2017, γράφουν οι Βρετανοί, προορίζεται να συγκρατήσει αυτούς και άλλους πρόσφυγες έξω από την Τουρκία και, τελικά, μακριά από την Ευρώπη. Πέραν του γεγονότος ότι η Τουρκία όντως φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο, μόνον εφέτος –και πριν από την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία– 40.000 αφγανοί μετανάστες πιάστηκαν μέσα στην τουρκική επικράτεια.
Η ανέγερση του τείχους σηματοδοτεί και τη μεταστροφή του τούρκου προέδρου Ερντογάν στο Μεταναστευτικό, αφού δήλωσε ότι η χώρα του δεν προτίθεται να μεταβληθεί σε ευρωπαϊκή «αποθήκη» για μετανάστες και πρόσφυγες. Η στάση του εξηγείται. Η πίεση που δέχεται από την τουρκική κοινωνία είναι πολύ μεγάλη, αφού οι Τούρκοι, πιεσμένοι οι ίδιοι από τη μεγάλη ανέχεια λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν θέλουν καν να ακούσουν για νέο κύμα μεταναστών.
Το τείχος ήταν, λοιπόν, η ορατή λύση. Υποτίθεται ότι θα κρατήσει όσους Αφγανούς δραπετεύσουν από την εξουσία των Ταλιμπάν μέσω Ιράν, επανδρωμένο όπως είναι με τάγματα κομάντος και εξοπλισμένο με drones, θερμικές κάμερες και καμιά διακοσαριά παρατηρητήρια ελέγχου, για την κατασκευή των οποίων πλήρωσε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Ολοκληρωμένο, το τείχος θα καλύπτει το ένα τρίτο της τουρκοϊρανικής μεθορίου.
Στο σημείο αυτό οι FT υπενθύμισαν ότι, για την προστασία της από την παράνομη μετανάστευση, η Ευρώπη καταβάλλει στην Τουρκία δισεκατομμύρια ευρώ. Με τη νέα συμφωνία για τη Μετανάστευση, η Τουρκία θα παίξει τον ρόλο του προπυργίου και θα γεμίσει πάλι τα ταμεία της.
Το Μέσο του Σίτι έγραψε ότι προσπάθειες παράνομης εισόδου στην Τουρκία παρατηρήθηκαν και μέσω σηράγγων, ακόμη και με πλοιάρια στη λίμνη Βαν – υπάρχει και περιστατικό με πνιγμό 61 μεταναστών. Στην πόλη Βαν το τουρκικό κράτος έχει κατεδαφίσει περισσότερα από 100 σπίτια που χρησιμοποιούσαν οι διακινητές μεταναστών με σκοπό να μεταφέρουν το «εμπόρευμα» δυτικότερα. Τώρα, λένε οι FT, οι παράτυποι μετανάστες απαγορεύεται ακόμη και να περπατούν στους δρόμους.
Δεν υπάρχουν μόνο Αφγανοί στο Βαν. Μαζί τους κρατούνται και υπήκοοι Πακιστάν (κατά τα λοιπά κράτος με πυρηνικό οπλοστάσιο και σε θέση να παίζει παιχνίδια εξουσίας στο Αφγανιστάν), όπως και του Ιράν. Οι Τούρκοι λένε ότι τους κρατούν έως και έναν χρόνο προτού τους επιστρέψουν στις χώρες τους. Επαναπατρισμός Αφγανών δεν μπορεί να γίνει έπειτα από την κατάρρευση της δυτικόφιλης κυβέρνησης στην Καμπούλ. Ασυλο ζητούν ενήλικες Αφγανοί σχετικά μικρής ηλικίας, αλλά εσχάτως και γυναίκες με παιδιά.
Η μητέρα της τριμελούς αφγανοχαζαρικής οικογενείας έγραψε τον επίλογο στο βρετανικό ρεπορτάζ λέγοντας ότι θα έλθουν και άλλοι Χαζάροι από το Αφγανιστάν στην Τουρκία, αν και η υποδοχή που δέχονται δεν είναι η πρέπουσα. Και αυτό επειδή οι Ταλιμπάν σφαγιάζουν τους Χαζάρους όποτε το θελήσουν, όπου τους βρουν.