Δεν είναι συνηθισμένο να αναβάλλεται μια Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, δύο ημέρες πριν αυτή διεξαχθεί. Αλλά δεν ζούμε και σε συνηθισμένους καιρούς. Η πανδημία του κορονοϊού έχει αλλάξει τα πάντα, ακόμα και τα πρωτόκολλα της τόσο δυσκίνητης ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας: ένα μήνυμα στο Twitter από τον εκπρόσωπο του Σαρλ Μισέλ αρκούσε για να μετατοπίσει χρονικά κατά μία εβδομάδα τη μάζωξη 27 ηγετών στις Βρυξέλλες, προκαλώντας εκτός των άλλων έναν λογιστικό εφιάλτη.
Ο Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τέθηκε σε καραντίνα με βάση τους υγειονομικούς κανονισμούς του Βελγίου, καθώς αξιωματούχος ασφαλείας της ΕΕ, με τον οποίο είχε έρθει σε επαφή τις προηγούμενες ημέρες, βρέθηκε θετικός στην Covid-19. Ετσι η Σύνοδος Κορυφής μετατέθηκε για το διήμερο 1-2 Οκτωβρίου.
Αυτή η εβδομάδα όμως σημαίνει πολλά και όχι μόνο σε επίπεδο πολιτικών ζυμώσεων –όσο δεν διεξάγεται Σύνοδος Κορυφής παραμένουν σε εκκρεμότητα το βέτο της Κύπρου στις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας (εδώ), όπως και ο ελληνοτουρκικός διάλογος (εδω)– αλλά και σε πιο πρακτικά ζητήματα.
Οπως επεσήμαναν οι Financial Times στο σχετικό ρεπορτάζ (με συνδρομή) για το παρασκήνιο, μολονότι η απόφαση του Σαρλ Μισέλ ήταν κάτι το φυσιολογικό, οι επιπτώσεις της αναβολής είναι κάτι δυσάρεστο.
Μια Σύνοδος Κορυφής είναι ένας οργανωτικός μαραθώνιος, ιδίως εν μέσω πανδημίας: πτήσεις πρέπει να προγραμματιστούν ξανά, δωμάτια ξενοδοχείων να κλειστούν, μια ολόκληρη συνοικία των Βρυξελλών να τεθεί σε αποκλεισμό, ώστε οι ηγέτες των κρατών-μελών να συνομιλήσουν με ασφάλεια. Ολα αυτά πρέπει να οργανωθούν από την αρχή για νέες ημερομηνίες.
Επιπλέον, τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια έχουν πολλές προπαρασκευαστικές συναντήσεις –οι FT σημείωσαν ότι συμπτωματικά η είδηση για την αναβολή της Συνόδου μαθεύτηκε την ώρα που ο Μίχαελ Ροθ, ο γερμανός υφυπουργός για την ΕΕ, ενημέρωνε τους δημοσιογράφους για ένα μίτινγκ στις Βρυξέλλες, την Τρίτη. Πριν από την έναρξη της Συνόδου είχαν οριστεί να διεξαχθούν οι συνάξεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, οι οποίες επίσης αναβλήθηκαν.
Επρεπε όμως να υπάρξει αναβολή; Και εδώ κανείς δεν φαίνεται να γνωρίζει την απάντηση –είπαμε, ασυνήθιστα ερωτήματα σε ασυνήθιστους καιρούς.
Με βάση τον κανονισμό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προβλέπεται ότι «σε ενδεχόμενο κώλυμα λόγω ασθένειας» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μπορεί να αντικατασταθεί από τον ηγέτη της χώρας που κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή, στην περίπτωσή μας, την Ανγκελα Μέρκελ, καγκελάριο της Γερμανίας.
Ομως, τυπικά ο Σαρλ Μισέλ δεν είναι άρρωστος! Απλώς τέθηκε σε καραντίνα στο πλαίσιο των προληπτικών μέτρων για την ανάσχεση της διασποράς του κορονοϊού στο Βέλγιο και, άλλωστε, τη Δευτέρα είχε βρεθεί αρνητικός σε τεστ.
Ενα άλλο σενάριο ήταν να διεξαχθεί η Σύνοδος Κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης, όπως έγινε τον περασμένο Ιούνιο. Αν όμως έμαθαν κάτι οι ευρωπαίοι ηγέτες από εκείνη την περίοδο, είναι ότι σύνοδος με βιντεοκλήσεις δεν γίνεται. Είναι ανάγκη να έχουν τη διά ζώσης επαφή, ώστε να υπάρξουν ανά ομάδες οι αναγκαίες off the record συζητήσεις και συγκλίσεις για να καταλήξει η Σύνοδος σε ένα αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τους FT, το επιτελείο του Σαρλ Μισέλ δεν έδειξε ενθουσιασμένο με ένα τέτοιο σενάριο, πολλώ δε μάλλον εν όψει μιας Συνόδου που καλείται να αναθεωρήσει τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία.