Οταν και ο τελευταίος οπαδός αποχώρησε από το στάδιο Λουζνίκι της Μόσχας την Κυριακή μετά τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου ο Βλαντίμιρ Πούτιν θεώρησε ότι ο στόχος του για το τουρνουά επιτεύχθηκε: η Ρωσία κατάφερε και επαναπροσδιορίστηκε στο παγκόσμιο στερέωμα.
Οπως σημειώνει εκτενές φωτογραφικό ρεπορτάζ του Reuters, μετά από χρόνια όπου τα κυρίαρχα θέματα σχετικά με τη Ρωσία ήταν η βία και οι διπλωματικές συγκρούσεις, η διοργάνωση ήταν ένα πανηγύρι θετικών εικόνων που επί πέντε εβδομάδες διοχετεύτηκε σε δισεκατομμύρια τηλεοράσεις και οθόνες smartphone.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως ξαφνικά εξαφανίστηκαν τα ζητήματα για τα οποία το Κρεμλίνο επικρίνεται ευρέως, όπως την προσάρτηση της Κριμαίας, την κακομεταχείριση των σεξουαλικών μειονοτήτων, τους βομβαρδισμούς στη Συρία και τις καταγγελίες ότι δεν διστάζει να δολοφονεί τους αντιπάλους του ακόμη και σε ξένο έδαφος.
Ομως, οι άκρως αισιόδοξες αυτές εικόνες από το Παγκόσμιο Κύπελλο, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα βελτιώσουν σημαντικά την παγκόσμια φήμη της Ρωσίας και θα δώσουν τονωτικές ενέσεις στις επενδύσεις και στον τουρισμό της χώρας.
«Συνέβη ακριβώς αυτό που θα ήθελε ο πρόεδρος Πούτιν» δήλωσε ο Τζον Τιμπς, η συμβουλευτική εταιρεία του οποίου βοήθησε τη Ρωσία στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 στο Σότσι. «Το Μουντιάλ να κάνει ένα ανυπολόγιστο καλό σε ολόκληρο το σπάσιμο των στερεοτύπων σχετικά με τη Ρωσία».
Θα μπορούσε κάποιος να πει πως αυτός ο «επαναπροσδιορισμός» της Ρωσίας ήταν εύκολος, καθώς οι αντιλήψεις της Δύσης για τη χώρα ήταν τόσο αρνητικές που η αποκάλυψη της πραγματικότητας ήταν πιθανό να αποδείξει ότι τα πράγματα ήταν λιγότερο άσχημα σε σχέση με αυτό που θεωρούσαν ορισμένοι.
Εντούτοις, κάποια οργανωτικά λάθη μπορούν ενίοτε να χαλάσουν τις θετικές εντυπώσεις. Αυτό δηλαδή που συνέβη στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όταν η όλη διοργάνωση αποδείχτηκε μπούμερανγκ για την κυβέρνηση, λόγω των κακών υποδομών και της πολιτικής αναταραχής στους δρόμους.
Η Ρωσία απέφυγε αυτές τις παγίδες. Τα υψηλού επιπέδου γήπεδα παραδόθηκαν εγκαίρως. Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και οι πωλήσεις εισιτηρίων δεν παρουσίασαν προβλήματα. Δεν υπήρξαν περιστατικά βίας ενώ και οι απλοί Ρώσοι αναδείχθηκαν αντάξιοι των περιστάσεων.
«Το Μουντιάλ αυτό θα αποτελεί παράδειγμα στο μέλλον ενός έθνους που καταφέρνει κι επανασχεδιάζει τη διεθνή του εικόνα μέσω της διοργάνωσης ενός σημαντικού γεγονότος» δήλωσε ο Μάικλ Πέιν, πρώην επικεφαλής μάρκετινγκ της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής που τώρα διοικεί μια συμβουλευτική εταιρεία για αθλητικά events.
Το ίδιο επιτυχημένη είχε αναδειχθεί και πριν μερικά χρόνια η διοργάνωση των Χειμερινών Ολυμπιακών στο Σότσι. Τότε, μια μέρα μετά την τελετή λήξης, ο Πούτιν είχε πει ότι το γεγονός είχε δείξει «σε ολόκληρο τον κόσμο ότι είμαστε μια φιλική χώρα που ξέρει πώς να καλωσορίζει τους επισκέπτες και να κάνει ένα πάρτι».
Ωστόσο, το θετικό κλίμα εξανεμίστηκε όταν, μερικές ημέρες αργότερα, η Ρωσία έστειλε στρατεύματα για να προσαρτήσει την περιοχή της Κριμαίας.
Μέχρι εκείνο το σημείο, οι αγώνες του Σότσι είχαν αλλάξει με μεγάλη επιτυχία πολλές τυχόν αρνητικές αντιλήψεις για τη Ρωσία. «Η κατάσταση τότε εκτροχιάστηκε εντελώς μετά από το φιάσκο της Ουκρανίας», δήλωσε ο Πέιν.
Επιπλέον, όταν μια έρευνα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντιντόπινγκ διαπίστωσε δείγματα ντόπινγκ ρώσων αθλητών στους αγώνες, η διοργάνωση κηλιδώθηκε εντελώς, παρόλο που η ίδια η Ρωσία αρνήθηκε οτιδήποτε σχετικό.
Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, το κράτος ξόδεψε 683 δισεκατομμύρια ρούβλια (σχεδόν 11 δισεκατομμύρια δολάρια) για την προετοιμασία και την φιλοξενία του Παγκοσμίου Κυπέλλου που μόλις τελείωσε, ενώ μια ανώτερη ρωσίδα αξιωματούχος δήλωσε ότι περιμένει άνοδο της τάξεως του 15% στον ξένο τουρισμό για το 2019.
Ο Αρκάντι Ντβόρκοβιτς, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής «Ρωσία 2018», τόνισε ότι η βελτιωμένη εικόνα της χώρας είναι απείρως πιο σημαντική από την όποια συμβολή της διοργάνωσης στο κρατικό ΑΕΠ. «Και το αποτέλεσμα είναι ότι πλέον η Ρωσία έχει μια διαφορετική παγκόσμια εικόνα», δήλωσε.
Επειδή όμως ο αντίκτυπος στην εικόνα είναι άυλος, είναι δύσκολο ακόμη να υπολογίσουμε με ακρίβεια το κατά πόσο η Ρωσία ωφελήθηκε διοργανώνοντας το Μουντιάλ.
Οι άνθρωποι που εργάζονται στον τομέα λένε, ωστόσο, ότι ο αντίκτυπος είναι πραγματικός και, με την πάροδο του χρόνου, θα μετουσιωθεί και σε… μετρητά.
«Θα υπάρξουν έρευνες σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο που θα δείξουν ότι όντως θα σημειωθεί άνοδος των επενδύσεων μετά από το τέλος της διοργάνωσης», δήλωσε ο Tιμπς.
«Οι διεθνείς εταιρείες που φοβούνται να επενδύσουν στη Ρωσία ή έχουν αποσυρθεί ή πρόκειται να αποσυρθούν στο μέλλον, θα αλλάξουν γνώμη και θα σκεφτούν:« Τελικά εδώ δεν είναι τόσο άσχημα όσο νομίζαμε»», κατέληξε με νόημα.
