Εξι δεκαετίες στα Κύπελλα Ευρώπης συμπλήρωσε, την Πέμπτη, ο Ολυμπιακός. Στο Κίεβο έπαιξε -κι έχασε- το υπ’ αριθμόν 283 παιχνίδι του. Είναι ο ελληνικός σύλλογος με τις περισσότερες συμμετοχές (σεζόν), τις περισσότερες νίκες και τα περισσότερα γκολ στις διοργανώσεις της UEFA. Δεν είναι, όμως, ο πιο επιτυχημένος. Δεν έχει φτάσει σε τελικό, όπως ο Παναθηναϊκός, ούτε σε ημιτελικό, όπως ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ. Τα δυο πιο μακρινά του ταξίδια στην Ευρώπη ήταν οι προημιτελικοί του Champions League το 1999 και του Κυπελλούχων το 1993. Ο Παναθηναϊκός έχει στο βιογραφικό του τέσσερις παρουσίες σε προημιτελικούς, και η ΑΕΚ, τρεις.
Υπήρξε και άτυχος, είναι η αλήθεια. Με highlight εκείνη τη φάση της 17ης Μαρτίου 1999 στο κατάμεστο ΟΑΚΑ, που κανείς δεν θα ξεχάσει, όταν ο δυνατός άνεμος άρπαξε την μπάλα από τα χέρια του Δημήτρη Ελευθερόπουλου και την έστρωσε στον Αντόνιο Κόντε, για να του στερήσει την πρόκριση (στο 85′) και να τη χαρίσει στη Γιουβέντους. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, η ευρωπαϊκή του νόρμα είναι να φτάνει στους «32». Εκεί, συνήθως, τον περιμένουν πίκρες. Ιδίως την τελευταία 25ετία – την εποχή της κυριαρχίας του στο ελληνικό πρωτάθλημα. Μόνον τρεις φορές κατάφερε να ξεπεράσει αυτόν τον σκόπελο. Τις υπόλοιπες οκτώ, αποκλείστηκε.
Η χθεσινή του αποτυχία στο «Ολιμπίσκι» ήταν, στατιστικώς, αναμενόμενη μετά το 2-2 του πρώτου αγώνα στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Σε 12 περιπτώσεις που το παιχνίδι στην Ελλάδα έληξε ισόπαλο, μόνο μια κατόρθωσε να προκριθεί. Αλλά, ας μην τα αποδίδουμε όλα σε παραφυσικά φαινόμενα. Ο Ολυμπιακός έμεινε εκτός Europa League επειδή ο προπονητής του δεν έχει καταφέρει, ακόμα, να θεραπεύσει κάποιες ασθένειες που η ομάδα εμφανίζει από την αρχή της σεζόν. Κι επειδή σε κάθε σημαντικό ματς έχει (τουλάχιστον) μια ατυχή έμπνευση σε ό,τι αφορά τη σύνθεση της ενδεκάδας.
Η πιο χτυπητή αδυναμία του εφετινού Ολυμπιακού είναι η δυσκολία του να ολοκληρώσει με γκολ τις τελικές προσπάθειες που παράγει. Τα τέσσερα τέρματα που σκόραρε στο ντέρμπι με την ΑΕΚ (με έξι τελικές προς την εστία), ήταν η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. Οι επιθετικοί του φτάνουν εύκολα απέναντι στον αντίπαλο τερματοφύλακα, όμως δεν μπορούν να τον νικήσουν. Συνέβη χθες, με τον Χασάν, τον Γκερέρο και τον Μασούρα να χάνουν σημαντικές ευκαιρίες. Συνέβη και στο πρώτο παιχνίδι με τους Ουκρανούς. Αντί για το 2-0 έγινε το 1-1 και, στη συνέχεια, αντί για το 3-1, το 2-2. Ιδίως οι εξτρέμ του αποδεικνύονται πολύ κατώτεροι των περιστάσεων, σε ό,τι αφορά το σκοράρισμα. Οι μεταγραφές του Ιανουαρίου δεν βοήθησαν, σε αυτόν τον τομέα.
Η δεύτερη μεγάλη του αδυναμία είναι πως, στην αρχή κάθε σπουδαίου ματς, η άμυνά του προσφέρει «δώρα» στον αντίπαλο. Η Ντινάμο Κιέβου άνοιξε το σκορ στην πρώτη της ευκαιρία, από λάθη του Μεριά και του Σισέ. Με τον Φραν Σολ – έναν γκολτζή που λείπει από τον σημερινό Ολυμπιακό. Κατά διαβολική σύμπτωση, ακριβώς στο ίδιο λεπτό (31′) είχε σκοράρει και στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης». Είχε συμβεί και στα πρόσφατα ντέρμπι, με την ΑΕΚ και τον ΠΑΟΚ. Ο Ολυμπιακός δυσκολεύεται να κρατήσει το «μηδέν», επειδή ο Πέδρο Μαρτίνς τον έχει μάθει να σκέφτεται πώς θα επιτεθεί, όχι πώς θα αμυνθεί. Τώρα πρέπει να του διδάξει κι αυτό: να μην είναι τόσο αφελής στην άμυνα. Είναι ζήτημα ψυχοπνευματικής προετοιμασίας, περισσότερο. Φαίνεται πως ο πορτογάλος τεχνικός δεν «το ‘χει» – κανείς δεν είναι τέλειος.
Αυτή τη φορά, η ατυχής έμπνευση του Μαρτίνς ήταν ο Ζιλ Ντίας. Την Κυριακή, στο ντέρμπι με την ΑΕΚ, ήταν «άφαντος». Η επιλογή του για την αρχική ενδεκάδα ήταν τζόγος – δεν είχε καμία λογική. Στο δεύτερο ημίχρονο αντικαταστάθηκε από τον Μασούρα. Τέτοιες αστοχίες, που τις διορθώνει αργότερα, τις συνηθίζει ο προπονητής. Ετσι, όμως, χάνει μια – δυο αλλαγές. Και ο Ολυμπιακός, ένα ημίχρονο.
Η σημερινή Ντινάμο Κιέβου δεν είναι η ομάδα του Ολεγκ Μπλαχίν, η Κυπελλούχος Ευρώπης του 1975, που εκείνη τη χρονιά τον είχε αποκλείσει με τα ίδια -ακριβώς- σκορ (2-2 και 1-0). Δεν είναι ούτε η ομάδα του Σεβτσένκο και του Ρεμπρόφ, που το 1999 έφτασε μέχρι τους ημιτελικούς του Champions League. Είναι ένα νεανικό, κυνικό και πειθαρχημένο σύνολο, που προκρίθηκε δικαίως επειδή, και στα δυο ματς με τους «ερυθρόλευκους», εκμεταλλεύτηκε τις καλές του στιγμές. Ο Ολυμπιακός δεν το έκανε, κι έχασε μεγάλη ευκαιρία για μια ευρωπαϊκή υπέρβαση. Με συλλόγους όπως η Κράσνονταρ, η Ντινάμο Ζάγκρεμπ, η Σλάβια Πράγας και η Ρεν να συνεχίζουν στο Europa League, με μια καλή κλήρωση θα μπορούσε να φτάσει πολύ μακριά στη διοργάνωση.
Το εφετινό ευρωπαϊκό του ταξίδι, που άρχισε από τη Λουκέρνη και έμελλε να ολοκληρωθεί στο Κίεβο, είχε και θριαμβευτικές βραδιές, με την «τεσσάρα» σε βάρος της Μίλαν να ξεχωρίζει. Ο νέος Ολυμπιακός του Μαρτίνς δεν έχει πολλά να διορθώσει. Χρειάζεται έναν σέντερ-μπακ με προσωπικότητα, που θα βελτιώσει και τους συμπαίκτες του στην άμυνα, κάποιον να δίνει «ανάσες» στον Κώστα Φορτούνη, κι έναν χαρισματικό γκολτζή (εάν δεν αποδειχθεί τέτοιος ο Σολδάνο). Η πίκρα για τον αποκλεισμό δεν πρέπει να αδικήσει την καλή δουλειά που γίνεται από το περασμένο καλοκαίρι.