Το Κέντρο Ιστορικών Μελετών Zhistorica ανάρτησε στον ιστότοπό του έναν σοβιετικό χάρτη της Ουκρανίας, του 1921, ο οποίος είναι αποκαλυπτικός όσον αφορά τον πλούτο του υπεδάφους του Ντονμπάς και της παράκτιας ζώνης (Θάλασσα Αζόφ και Εύξεινος Πόντος). «Το κοιτάς και καταλαβαίνεις τον λόγο για τον οποίο ο Πούτιν θέλει τόσο πολύ αυτήν την περιοχή» έγραψε η Corriere della Sera (Τζουλιάνα Φεράινο).
Ηδη από τον 19ο αιώνα, στο υπέδαφός του είχαν εντοπιστεί ορυκτά χρήσιμα στη ρωσική βιομηχανία, πρώτα στην τσαρική και κατόπιν στη σοβιετική. Στο διάβα του χρόνου και μέχρι την εποχή μας, το Ντονμπάς αναδείχθηκε σε ακόμη σπουδαιότερη πλουτοπαραγωγική περιοχή, αφού τα χώματά του δεν είναι πλούσια μόνο σε άνθρακα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο, ή σε σίδηρο, μαγγάνιο, τιτάνιο και ουράνιο, αλλά και σε σπάνιες γαίες, οι οποίες είναι τόσο απαραίτητες στην παραγωγή προϊόντων σύγχρονης τεχνολογίας – μάλιστα εκεί βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματά τους επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Πραγματικός θησαυρός κρυμμένος στο χώμα, οι σπάνιες γαίες του Ντονμπάς επιμερίζονται σε λίθιο, ταντάλιο, νιόβιο, βηρύλλιο, κ.ά. Είναι μέταλλα απαραίτητα στην παραγωγή καταλυτών αλλά και εξαρτημάτων για συσκευές υψηλής τεχνολογίας (μαγνήτες, επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, smartphone, ψηφιακές κάμερες, φώτα LED, καθαρή ενέργεια, μαχητικά αεροπλάνα, κ.ά.) Στον τομέα των σπανίων γαιών η Κίνα κατέχει πάνω από το 62% της παγκόσμιας παραγωγής, όπως και το 36,6% των αποθεμάτων παγκοσμίως, ενώ δεύτερες έρχονται οι ΗΠΑ (12,3%) και τις ακολουθούν η Μιανμάρ (10,5%) και η Αυστραλία (10%) βάσει των τελευταίων υπαρχόντων στοιχείων (ΗΠΑ, 2020).
Το μισό ΑΕΠ της Ουκρανίας
Αν και η Ουκρανία είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο όσον αφορά γενικώς τα ορυκτά, δεν τα έχει εκμεταλλευτεί πλήρως. Ωστόσο το 42% του ΑΕΠ της ουκρανικής οικονομίας οφείλεται στους ορυκτούς πόρους της, καθώς υπάρχουν 20.000 τοποθεσίες εξόρυξης με γκάμα 97 ειδών ορυκτών. Προς το παρόν οι εξορύξεις που γίνονται αφορούν 4.000 κοιτάσματα. Η αξία τους υπολογίζεται σε 7,5 τρισ. δολάρια.
Σε ό,τι αφορά το μαγγάνιο, η Ουκρανία, στην περιοχή του Ντνίπρο, διαθέτει το μεγαλύτερο απόθεμα της Ευρώπης, υπολογιζόμενο σε 2,26 δισεκατομμύρια τόνους. Επίσης, έχει 30 δισεκατομμύρια τόνους σιδήρου, δηλαδή το 6% των αποθεμάτων παγκοσμίως, με τα περισσότερα και μεγαλύτερα κοιτάσματα να βρίσκονται στο Ντονμπάς.
Η Ουκρανία κατέχει τα πρωτεία στην Ευρώπη και όσον αφορά τα αποθέματα τιτανίου. Μάλιστα επί Σοβιετικής Ενωσης ήταν η Σοβιετική Δημοκρατία είχε με το μονοπώλιο της παραγωγής συμπυκνωμένου τιτανίου, ενώ σήμερα αντιπροσωπεύει το 20% της παγκόσμιας αγοράς. Το ίδιο συμβαίνει και με τα κοιτάσματα ουρανίου: δεν είναι τυχαίο ότι οι μεγάλοι πυρηνικοί σταθμοί της Σοβιετικής Ενωσης χτίστηκαν κατασκευάστηκαν στην Ουκρανία, όπου βρίσκεται και η πρώτη ύλη, το ουράνιο. Ο πίνακας του ουκρανικού ορυκτού πλούτου συμπληρώνεται με τον γραφίτη: εκεί υπάρχει το 20% των πόρων παγκοσμίως.
Και ορυκτά καύσιμα
Βέβαια, έγραψε η Corriere, υπάρχουν και τα ορυκτά καύσιμα. Σε όλο το υπέδαφος του Ντονμπάς, κυρίως όμως στο Ντονέτσκ, υπάρχει άνθρακας υπολογιζόμενος σε 100 δισεκατομμύρια τόνους, αλλά και πετρέλαιο. Τα πετρελαϊκά κοιτάσματα υπολογίζονται σε 135 εκατομμύρια τόνους και σε 1,1 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικό αέριο.