Συχνά εξορύσσονται σε εμπόλεμες ζώνες ανά την υφήλιο ενώ στη συνέχεια εξάγονται παράνομα και πωλούνται στην παγκόσμια μαύρη αγορά για τη χρηματοδότηση ένοπλων οργανώσεων ή αυταρχικών πολεμοκάπηλων ηγετών. Αλλά τα αδαμαντωρυχεία της Γης έχουν ήδη αρχίσει να χάνουν τη λάμψη τους ενώ εκτιμάται πως έως το 2050 τα αποθέματά τους θα έχουν εξαντληθεί. Δεδομένου, ωστόσο, ότι η ζήτηση παραμένει υψηλή και τα κέρδη τεράστια (πέρυσι ανά τον κόσμο δαπανήθηκαν περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια δολάρια για κοσμήματα με διαμάντια, περισσότερα από τα μισά στις ΗΠΑ) όλοι όσοι δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο είναι πολύ πιθανό να στραφούν στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Washington Post, o εντοπισμός των πολύτιμων λίθων χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένα «κυνήγι των πολύτιμων λίθων που βρίσκονται θαμμένα στις αβύσσους». Πρόκειται για διαμάντια εξαιρετικής καθαρότητας -και, οπότε, μεγαλύτερης αξίας από αυτά που εξορύσσονται στην επιφάνειας της- λόγω της επίδρασης του θαλασσινού νερού.

Για τον λόγο αυτό, η πολυεθνική De Beers που κατέχει ηγετικό ρόλο στον εντοπισμό, την εξόρυξη, την επεξεργασία, την εμπορία και την πώληση διαμαντιών και το 1991 απέκτησε τα δικαιώματα εκμετάλλευσης περισσότερων από 3.000 τετραγωνικών μέτρων στη θάλασσα της Ναμίμπια, καθέλκυσε τον περασμένο Ιούνιο το πιο μεγάλο πλοίο εντοπισμού διαμαντιών στον κόσμο. Θα επιχειρεί ανοιχτά των ακτών της χώρας σε περιοχές που θα εκτιμηθούν ως «πλούσιες σε αποθέματα» έπειτα από τις απαραίτητες έρευνες που θα πραγματοποιηθούν με τη χρήση drones ενώ η χρήση του υπολογίζεται πως θα διατηρήσει σταθερά τα επίπεδα παραγωγής έως το 2035. Η χωρητικότητά του ξεπερνά τους 11.000 τόνους, έχει μήκος 113 μέτρα, η ναυπήγησή του κόστισε 157 εκατ. ευρώ και φέρει το όνομα «Σαμ Νουτζόμα» – ως φόρο τιμής στον πρώτο πρόεδρο της χώρας. Οι περιβαλλοντολόγοι ανησυχούν ήδη για τις καταστροφικές συνέπειες ενός «μελλοντικού υποβρύχιου πολέμου» αλλά υπερισχύει, τουλάχιστον στην περίπτωση της Ναμίμπια, το γεγονός ότι τα διαμάντια παράγουν το 20% των εσόδων της.

Tο κολοσσιαίο «Σαμ Νουτζόμα» που πρόκειται να οργώσει τις θάλασσες της Ναμίμπια προς αναζήτηση διαμαντιών. Φωτογραφία: Reuters

Εως και πριν από έναν χρόνο, το κίνημα για την προάσπιση των δικαιωμάτων των ζωών στη Γαλλία ήταν σχεδόν ανύπαρκτο με τους φιλόζωους ακτιβιστές της όμορης Ιταλίας να δηλώνουν σχεδόν με έπαρση πως «πρακτικά είναι αδύνατο να συναντήσει κανείς έναν Γάλλο που ν’ ασχολείται με τα δικαιώματα των ζώων ή να ακολουθεί τον βίγκαν τρόπο ζωής». Αλλά τον Μάρτιο του 2016 άλλαξαν όλα. Μια ακτιβιστική οργάνωση, η L214, κοινοποίησε ένα βίντεο που γυρίστηκε σε ένα σφαγείο bio στα Πυρηναία και παρουσιάζει τη βία που ασκείται στα ζώα  που πρόκειται να σφαγιαστούν. Το γεγονός κατέληξε στα πρωτοσέλιδα όλων των γαλλικών, και όχι μόνο, εφημερίδων με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας δημόσιος διάλογος που συνεχίζεται ακόμα.

Αλλά κάτι έχει αλλάξει στη Γαλλία. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο Οντρέ Γκαρίκ της Le Monde, γράφοντας για μια νέα «αντισπισιστική» (antispecism) συνείδηση στη χώρα. Αναμενόμενα, η όλη συζήτηση για τα δικαιώματα των ζώων συνοδεύεται από εντάσεις και αντιπαραθέσεις αλλά ο βιγκανισμός ως τρόπος ζωής, αναφέρει η ευυπόληπτη γαλλική εφημερίδα, αλλά και ως αξία, επιλέγεται από ολοένα και περισσότερους Γάλλους των νεότερων, κυρίως, γενεών. Σε επίπεδο γαστριμαργικό (πριν από λίγους μήνες στο Παρίσι άνοιξε τις πόρτες του το Vegan Folie’s, η πρώτη patisserie που χρησιμοποιεί 100% υλικά φυτικής προέλευσης) αλλά και πολιτικό, σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που το κόμμα υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων που ιδρύθηκε μόλις τον περασμένο Νοέμβριο, στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές έλαβε το 1,1% των ψήφων.

«Ο βιγκανισμός είναι ένα πολιτικό κίνημα και ένας τρόπος ζωής» – προσδιορίζει η Οφελί Βερόν, ερευνήτρια στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Λουβέν στο Βέλγιο – «το ζήτημα της “διατροφής” αποτελεί την πύλη εισόδου σε μια κατά πολύ ευρύτερη φιλοσοφική συζήτηση» ενώ ο Ρενάν Λαρού, ερευνητής στο Μόντρεαλ, υπενθυμίζει πως «μια πολιτική επανάσταση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί δίχως τη δημιουργία μιας νέας συλλογικής νοοτροπίας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να εξοικειώσουμε την ελίτ του αύριο με την ιδέα ότι ο βιγκανισμός αποτελεί μια φυσιολογική επιλογή».

Σκέφτομαι. Άρα είμαι βίγκαν. Φωτογραφία: http://www.thevegandinosaur.com

Πέρα από την υγιεινή ζωή, την άθληση και την αποφυγή των όποιων καταχρήσεων, είτε πρόκειται για το τσιγάρο είτε για το ποτό, σημαντικό ρόλο όσον αφορά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου διαδραματίζει και η ευφυΐα. Ακούγεται λογικό καθώς ο εγκέφαλος συμβάλλει στην καλύτερη αξιολόγηση των όποιων κινδύνων. Αλλά το πέρασμα από τη θεωρία στην απόδειξη της, δεν υπήρξε εύκολη υπόθεση για μια ομάδα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Αφετηρία της έρευνας που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην επιθεώρηση  British Medical Journal αποτέλεσαν τα στοιχεία απογραφών που είχαν πραγματοποιήσει οι αρχές της Σκωτίας από το 1932 έως το 1947, καταγράφοντας τον δείκτη νοημοσύνης περισσότερων από 60.000 μαθητών και μαθητριών ηλικίας 11 ετών. Τα στοιχεία επιβεβαίωσαν παλαιότερες έρευνες που υποστήριζαν πως υφίσταται μια συσχέτιση ανάμεσα στην μακροζωία και την ευφυΐα. Για να αξιολογήσουν, ωστόσο, το βαθμό θνησιμότητας, οι ερευνητές από τη Σκωτία διασταύρωσαν τους δείκτες νοημοσύνης του 1947  με τα ποσοστά και τις αιτίες θανάτου μεταξύ των ίδιων ατόμων το 2015. Σημειώνεται ότι περίπου οι μισοί ήταν ακόμα ζωντανοί όταν πραγματοποιήθηκε η έρευνα.

Τελικά διαπιστώθηκε πως ο κίνδυνος θανάτου των ευφυέστερων ήταν σημαντικά μικρότερος, όσον αφορά πλήθος ασθενειών. Αλλά σύμφωνα μια άλλη θεωρία περί της «ακεραιότητας ενός συστήματος», σημαντικό ρόλο είναι πιθανό να διαδραματίζει και η γενετική καθώς τα γονίδια που καθιστούν κάποιους ευφυέστερους από τους άλλους, σύμφωνα, τουλάχιστον, με τους δείκτες νοημοσύνης, δεν αποκλείεται να συνδέονται με εκείνα τα γονίδια που καθιστούν τον ανθρώπινο οργανισμό πιο ανθεκτικό. Για να επιβεβαιωθεί, όμως η εν λόγω υπόθεση θα χρειαστούν και άλλες, ακριβέστερες, μελέτες, με το ενδεχόμενο να αποδειχτεί ότι κάποιοι άνθρωποι ευνοούνται, όντως, από τη φύση. Το ζήτημα, όμως, είναι το πως θα ξεπεραστεί σε πρακτικό επίπεδο αυτή η γενετική ανισότητα.

«Νους υγιής εν σώματι υγιεί» ή και το αντίστροφο; Φωτογραφία: Youtube

Παρότι υπερδύναμη, όσον αφορά και τη στρατιωτική ισχύ, έως σήμερα η νέα, σύγχρονη και υπερφιλόδοξη, Κίνα δεν είχε καμία υπερπόντια στρατιωτική βάση. Σύντομα, ωστόσο, αυτό πρόκειται ν’ αλλάξει. Προχθές κινεζικά στρατεύματα αναχώρησαν από το λιμάνι του Τζαντσιάνγκ, στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ στα νότια της χώρας, για να στελεχώσουν την πρώτη κινεζική βάση στην Αφρική.

Ο τελικός προορισμός τους είναι το Τζιμπουτί. Η μικροσκοπική αυτή χώρα των ελάχιστα περισσότερων από ένα εκατομμύριο κατοίκων βρίσκεται κοντά στη Μέση Ανατολή, ανάμεσα στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν, ακριβώς απέναντι από την Υεμένη και σε μια από τις πιο σημαντικές εμπορικές θαλάσσιες οδούς στον κόσμο. Είναι επίσης μια σχετικά σταθερή χώρα σε μια ασταθή περιοχή, γεγονός που εξηγεί γιατί στην επικράτειά της έχουν τις δικές τους βάσεις και η Γαλλία και η Ιαπωνία και, φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Αφρική για την Κίνα είναι πολύτιμη- υπενθυμίζει το Quartz. Καταρχάς η χώρα του Δράκου έχει προβεί σε σημαντικές επενδύσεις ανά την ήπειρο, με τις εταιρείες της συχνά να κυριαρχούν στην εξόρυξη φυσικών πόρων, την κατασκευή έργων υποδομής και την παραγωγή προϊόντων. Σύμφωνα με πρόσφατη καταμέτρηση, ο αριθμός των κινεζικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Αφρική ανέρχεται σε 10.000, με τις περισσότερες να είναι σε γενικές γραμμές κερδοφόρες. Η μαύρη ήπειρος αποτελεί επίσης σημαντικό σταθμό και του μεγαλόπνοου project «Μια ζώνη, ένας δρόμος» με στόχο τη σύνδεση της Κίνας με την Ευρώπη, την Αφρική και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Κάποιοι, ωστόσο, υποστηρίζουν ήδη ότι η Κίνα ενεργεί σαν μια σύγχρονη αποικιοκρατική δύναμη. Πάντως το Τζιμπουτί, έπειτα από την άφιξη και την εγκατάσταση των Κινέζων, θα γίνει ένα από τα λίγα μέρη στον κόσμο όπου θα συνυπάρχουν αμερικανικά και κινεζικά στρατεύματα. Όσον αφορά το τίμημα, ανέρχεται στα 100 εκατ. δολάρια τον χρόνο για τους Κινέζους, έναντι 60 εκατ. δολαρίων που καταβάλλουν οι Αμερικανοί.

Οι κινέζοι στρατιώτες και ναύτες παρατεταγμένοι στο κατάστρωμα του πλοίου κατά την αναχώρησή τους για την Αφρική. Φωτογραφία: Reuters