Οταν το Ιράν χτύπησε αμερικανικούς στόχους στο Ιράκ μέσα στη νύχτα (εδώ), όλοι φοβήθηκαν μια δραματική κλιμάκωση της έντασης που γρήγορα θα ξέφευγε από κάθε έλεγχο· ένας γενικευμένος πόλεμος με αφορμή τη δολοφονία -με εντολή Τραμπ- του ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί (εδώ) ήταν στη σκέψη όλων. Και όμως όλο και περισσότεροι αναλυτές «διαβάζουν» αυτά τα χτυπήματα της Τεχεράνης κατά των ΗΠΑ ως μια ευκαιρία για… αποκλιμάκωση!
Από τη μία οι πυραυλικές επιθέσεις κατά αμερικανικών στόχων επιτρέπουν στους Αγιατολάδες να πανηγυρίζουν ότι εκδικήθηκαν τον θάνατο του Σουλεϊμανί –«δώσαμε ένα χαστούκι στο πρόσωπο των ΗΠΑ» κόμπασε ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ με την Τεχεράνη να κάνει λόγο για 80 αμερικανούς στρατιώτες νεκρούς και άλλους 200 τραυματίες. Από την άλλη όμως το Πεντάγωνο δεν επιβεβαιώνει την ύπαρξη θυμάτων, ενώ και το Ιράκ επιμένει ότι η Τεχεράνη είχε προειδοποιήσει για τις επιθέσεις, προκειμένου να μην υπάρξουν απώλειες.
Ολο και περισσότερα δυτικά ΜΜΕ προεξόφλησαν ότι η επίθεση έδωσε στο μεν Ιράν τη δυνατότητα να θριαμβολογεί για «τη νίκη του», στον δε Τραμπ την ευκαιρία να αποφύγει μια πολεμική εμπλοκή. Από την Τεχεράνη δεν αναμένεται άλλη επίθεση, τουλάχιστον με βάση όσα δήλωσε ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ που είπε ότι οι Ιρανοί «πήραν και ολοκλήρωσαν τα μέτρα αυτοάμυνας» σε απάντηση στον θάνατο του Κασέμ Σουλεϊμανί.
Από την πλευρά του, ο αμερικανός πρόεδρος στις πρώτες του δηλώσεις μετά τα πυραυλικά πλήγματα, επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σοβαρότητα της κατάστασης, δηλώνοντας πως οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται ακόμα στη διαδικασία αποτίμησης της κατάστασης και διαβεβαιώνοντας πως «μέχρι τώρα, όλα πάνε καλά». Και όλα αυτά ενώ αναμενόταν το τελικά καθησυχαστικό (εδώ) διάγγελμά του προς τον αμερικανικό λαό.
Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος του σχετικού ρεπορτάζ του Bloomberg που παρατήρησε ότι «τα προαναγγελθέντα χτυπήματα του Ιράν δίνουν την ευκαιρία στον Τραμπ να αποφύγει τον ανοιχτό πόλεμο».
To Reuters υπαινίχθηκε (εδώ) ότι η Τεχεράνη -και παρά τα όσα λέει- επί τούτου απέφυγε να προκαλέσει ανθρώπινες απώλειες στα χτυπήματά της. Σαν να σκηνοθετήθηκε μια πυραυλική επίθεση κατά των Αμερικανών για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
Από την πλευρά του ο Guardian ανέφερε πως εφόσον η αρχική αποτίμηση του Τραμπ ισχύει, το πιθανότερο είναι πως τα πυραυλικά χτυπήματα είναι μία ευκαιρία και για τις δύο πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση χωρίς να χάσουν το κύρος τους.
Η μεν Τεχεράνη θα μπορεί να υποστηρίζει ότι πήρε την εκδίκηση που είχε ορκιστεί για τον θάνατο του εθνικού της ήρωα –κηδεύτηκε μόλις την Τρίτη σε πάνδημο εθνικό πένθος (εδώ)–, ενώ θα μπορεί και να ασκήσει πιέσεις στους Ιρακινούς να απελάσουν τις αμερικανικές δυνάμεις. Οι δε ΗΠΑ θα μπορούν να κάνουν ένα βήμα πίσω, υποστηρίζοντας ότι τα ιρανικά αντίποινα δεν είχαν σοβαρές συνέπειες.
Και το CNN υποστήριξε πως η επιλογή του στόχου του Ιράν είναι σημαντική. Αν ήθελε να σκοτώσει πολλούς αμερικανούς στρατιώτες στο Ιράκ, υπήρχαν πιο προσιτές βάσεις για να χτυπήσει.
Η αεροπορική βάση Αλ Ασαντ στην οποία έγινε η επίθεση είναι χαώδης και είναι απομακρυσμένη από τη Βαγδάτη.
Το Ιράν γνωρίζει ότι τα αμερικανικά στρατεύματα κανονικά κοιμούνται τις πρώτες πρωινές ώρες και οι πιθανότητες -την ώρα που έγινε η επίθεση- να υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες είναι λιγότερες, ενώ γνωρίζει επίσης ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν ισχυρή αεράμυνα που πιθανότατα θα ήταν σε εγρήγορση.
Μάλιστα, η πεποίθηση αυτή φαίνεται να κυριαρχεί και στο αμερικανικό στρατόπεδο, με κορυφαίους αξιωματούχους να υποστηρίζουν ότι το Ιράν θα μπορούσε να έχει κατευθύνει τους πυραύλους για να χτυπήσει περιοχές που κατοικούνται από Αμερικανούς – αλλά δεν το έπραξε.
Ισως επέλεξε να στείλει ένα μήνυμα αντί να αναλάβει αρκετά δραστικές ενέργειες προκαλώντας σημαντική αμερικανική στρατιωτική αντίδραση.
«Θα μπορούσαμε να το κάνουμε και δεν το κάναμε» είναι το μήνυμα που έδειξαν οι Ιρανοί ότι στέλνουν, δήλωσε αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στο CNN.
Οι ΗΠΑ έδωσαν στο Ιράν «την ευκαιρία να κάνει ό,τι έπρεπε να κάνει και να μην κλιμακώσει την ένταση με τον φόνο Αμερικανών» δήλωσε ο αξιωματούχος, κάνοντας λόγο για «έξυπνη κίνηση» από τους Ιρανούς, οι οποίοι απέδειξαν ότι είχαν «περισσότερα να χάσουν» εάν σκότωναν Αμερικανούς.