Πανικός επικρατεί στο Μπάκιγχαμ, μεταδίδουν τα βρετανικά Μέσα, επειδή κινδυνεύει η αξιοπρέπεια της βασίλισσας. Από τι ακριβώς απειλείται το προσωπικό κύρος της Ελισάβετ Β’ και, συνεπώς, και το θεσμικό; Από την έκθεσή της στη νοσηρή περιέργεια οιουδήποτε κακοήθους, την οποία μπορεί να εξάψει η πιθανή δημοσιοποίηση μέρους των μάλλον αποκαλυπτικών ημερολογίων του λόρδου Λούις Μαουντμπάτεν, διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων στη Νοτιοανατολική Ασία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τελευταίου αντιβασιλέα της Ινδίας. Η υπόθεση μυρίζει «μυστικά», λοιπόν. Και αν όλη η ιστορία ακούγεται πολύπλοκη, εξηγούμαστε αμέσως δίνοντας τα σχετικά διαπιστευτήρια.
Ο συντάκτης των ημερολογίων υπήρξε θείος του αειμνήστου δούκα του Εδιμβούργου Φιλίππου, συζύγου της βασίλισσας, και μέντορας του νεαρού πρίγκιπα της Ουαλίας Καρόλου. Μπορεί το 1979 ο IRA να σκότωσε με βόμβα τον Μαουντμπάτεν και να του έκλεισε για πάντα το στόμα, ωστόσο «τα γραπτά μένουν» (και, καμιά φορά, μπορούν να σκοτώσουν καλύτερα και από βόμβα).
Το ζήτημα της δημοσιοποίησης ή μη των ημερολογίων ανέκυψε έπειτα από αίτημα του συγγραφέα Αντριου Λόουνι (Andrew Lownie) να αποκτήσει πρόσβαση στα κατάλοιπα του λόρδου και από την ανακλαστική αντίδραση της βρετανικής κυβέρνησης. Μάλιστα τα βρετανικά Μέσα υπολόγισαν ότι η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον έχει δαπανήσει περί τις 300.000 στερλίνες για να καταπολεμήσει (δικαστικώς, εννοείται) το αίτημα του Λόουνι.
Καμαρίλα και κρεβατοκάμαρα
Ο φόβος του πολιτικού προσωπικού και του Μπάκιγχαμ επικεντρώνεται στο περιεχόμενο όχι μόνο των ημερολογίων του Μαουντμπάτεν, αλλά και των επιστολών του αρχείου του. Και όχι μόνο του δικού του αρχείου αλληλογραφίας, αλλά και της συζύγου του Εντουίνα. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα θέμα που πέρα από «μυστικά» άγνωστης εμβέλειας περιέχει μπόλικη ίντριγκα και καμαρίλα, ίσως και κρεβατοκάμαρα (και μάλιστα όχι από τις συνηθισμένες).
Η Εντουίνα φημολογείται ότι είχε σχέση με τον Τζαβαχαρλάλ Νεχρού, ηγέτη του αγώνα των Ινδών να απελευθερωθούν από τη βρετανική αποικιοκρατία. Σχέση ερωτική φυσικά, στην οποία η Ιστορία δεν εφείσθη πικάντικων ανατολίτικων καρυκευμάτων: η Εντουίνα έκανε ό,τι έκανε με τον Νεχρού με τη συγκατάθεση ή και την άμεση συμμετοχή του συζύγου της…
Πώς η Ινδία και πώς το Πακιστάν
Τα αρχεία του λόρδου φυλάσσονται στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και περιέχουν περίπου 250.000 έγγραφα, 50.000 φωτογραφίες, ηχογραφήσεις και ταινίες. Υπάρχει απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η δημοσιοποίηση ολόκληρου του περιεχομένου των αρχείων, αλλά υπάρχει και έφεση της κυβέρνησης κατά αυτής της απόφασης. Αξιοσημείωτο στην υπόθεση είναι ότι, προ δεκαετίας, ο καθηγητής που επιμελήθηκε την αρχειοθέτηση είχε συστήσει στη βρετανική κυβέρνηση τη λογοκρισία τμήματος των ημερολογίων όσον αφορά τα σχόλια του λόρδου για δύο θέματα: α) για το παλάτι και τα μέλη της βασιλικής οικογενείας και β) για τη διχοτόμηση της αποικίας στο ινδουιστικό κράτος Ινδία και στο ισλαμικό κράτος Πακιστάν. Κατόπιν αυτών, πιθανολογείται ότι η αποκάλυψη των «μυστικών» ενδέχεται να διαταράξει τις σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ινδία και με το Πακιστάν.
Στα email που είχαν ανταλλάξει ο καθηγητής του Σαουθάμπτον και η βρετανική κυβέρνηση φαίνεται ότι υπήρξε σύμπτωση απόψεων: ό,τι σχετίζεται με το παλάτι και με τη διάλυση της αποικίας πρέπει να παραμείνει κρυφό.
Η ακροαματική διαδικασία στο λονδρέζικο δικαστήριο συνεχίζεται την τρέχουσα εβδομάδα, με προφορικές καταθέσεις μαρτύρων και αντιπαραθέσεις και με ζητούμενο την ολική ή μερική δημοσιοποίηση των αρχείων του λόρδου. Η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί αργότερα. Από πλευράς του ο συγγραφέας Λόουνι είπε ότι τα αρχεία του λόρδου έχουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη βέβαια, και κατέκρινε τη στάση της βρετανικής κυβέρνησης μιλώντας για κατάχρηση κρατικής εξουσίας και απόπειρα λογοκρισίας της βρετανικής ιστορίας.