«Τι πίνεις Δένδια;» – Τουρκική ταραχή με προσβολές για τη νέα ΜDCA Ελλάδος-ΗΠΑ

Με την επιλογή της Αλεξανδρούπολης να υποδηλώνει την αμερικανική βούληση ενίσχυσης της ασφάλειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με παράκαμψη των Στενών του Βοσπόρου και τη ρητή καταδίκη του τουρκικού casus belli για πρώτη φορά σε συμβατικό κείμενο, η αναθεωρημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (ΜDCA) που υπεγράφη την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον σηματοδοτεί την αλλαγή της στάσης ισορροπιών που τηρούσαν διαχρονικά οι ΗΠΑ έναντι του ελληνοτουρκικού διδύμου, με πρόβλεψη (και δέσμευση) πλέον για από κοινού αντιμετώπιση απειλών ή προκλήσεων εναντίον της χώρας μας.

Στις πρώτες παραγράφους του δεύτερου τροποποιητικού πρωτοκόλλου της ΜDCA, οι δύο κυβερνήσεις επαναλαμβάνουν «τη σταθερή απόφασή τους να περιφρουρούν και να προστατεύουν αμοιβαίως την ασφάλεια, την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα των αντιστοίχων χωρών τους κατά ενεργειών οι οποίες απειλούν την ειρήνη, περιλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης ή της απειλής επίθεσης (βλ. τουρκικό casus belli;)», υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι θα «αντιτάσσονται ενεργά και ανεπιφύλακτα σε κάθε τέτοια απόπειρα ή ενέργεια», αλλά και ότι θα «καταβάλλουν τις κατάλληλες μείζονες προσπάθειες για να αποτρέψουν» μια «τέτοια πορεία δράσης».

Διόλου τυχαία άλλωστε η αναφορά του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση στην τελετή υπογραφής του Πρωτοκόλλου, για την «απειλή πολέμου που αντιμετωπίζει η Ελλάδα αν ασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματά της και αντιμετωπίζει καθημερινές προκλήσεις». Δήλωση που, όπως ήταν επόμενο, αποτέλεσε αντικείμενο σχολιασμού στον τουρκικό Τύπο, όπως για παράδειγμα από τη Yeni Safak, που φρόντισε να διαστρεβλώσει τη δήλωση Δένδια.

«Η Ελλάδα έτοιμη για πόλεμο», γράφει στο πρωτοσέλιδο «χτύπημά» της η τουρκική εφημερίδα, συνοδεύοντας μάλιστα το σχόλιό της με μία προσωπική προσβολή για τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών και το ερώτημα: «Τι πίνεις Δένδια;».

Η Cumhuriyet σημειώνει πάντως ότι Ελλάδα και ΗΠΑ έβαλαν τις υπογραφές τους σε νέα αμυντική συνεργασία, με την οποία επεκτείνεται η αμερικανική παρουσία στο ελληνικό έδαφος, ενώ η Ηurriyet επισημαίνει μεταξύ άλλων στο ρεπορτάζ της ότι το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης απέχει μόλις 40 χλμ. από την Τουρκία.

Το CNN Turk αναφέρεται στη διπλωματική κινητικότητα της Αθήνας με τις δύο διαδοχικές αμυντικές συμφωνίες που υπεγράφησαν με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, εντάσσοντας στην κινητικότητα αυτή και τη συμφωνία ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου.

Ως θετικό σημείο ερμηνεύουν στη γείτονα ότι στη νέα MDCA δεν εντάχθηκε τελικά κάποιο νησί στο Αιγαίο. Στο κείμενο της συμφωνίας ωστόσο δεν αποκλείεται η μελλοντική αμερικανική παρουσία και σε άλλα ελληνικά νησιά, πέραν της Κρήτης.

Ομοίως, στην επιστολή του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν που συνοδεύει τη νέα MDCA, υπάρχει ρητή αναφορά στη δυνατότητα ανάπτυξης αμερικανικών δυνάμεων σε ελληνικά νησιά πέραν της Κρήτης (χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται ποια νησιά θα μπορούσαν να είναι αυτά ή εάν θα μπορούσαν να είναι και νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, την αποστρατιωτικοποίηση των οποίων αξιώνει η Αγκυρα), γίνεται επίσης ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας (αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS), ενώ αναγνωρίζεται και ζητείται ο πλήρης σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.

Στο εσωτερικό, το περιεχόμενο της συμφωνίας προκάλεσε νέο γύρο σκληρής κριτικής από τον ΣΥΡΙΖΑ (όπως άλλωστε έπραξε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και με την ελληνογαλλική συμφωνία) που έκρινε ότι η «ελληνοαμερικανική συμφωνία του κ. Μητσοτάκη ταιριάζει γάντι στο νέο του δόγμα, αυτό του προβλέψιμου συμμάχου και της “Ελλάδας – προκεχωρημένου δυτικού φυλακίου”, αλλά δεν ταιριάζει ανάμεσα σε δύο ισότιμους εταίρους».