Η αρχή έγινε από μια συνέντευξη της διακεκριμένης συγγραφέως Σώτης Τριανταφύλλου στο liberal.gr και στον Ανδρέα Ζαμπούκα. Η συνέντευξη ήταν για την ασφάλεια και τα Εξάρχεια –άλλωστε ο τίτλος που είχε επιλεγεί ήταν «Εξάρχεια, η δικτατορία του λούμπεν προλεταριάτου»– αλλά αυτό που έμεινε ήταν η πρόταση της κυρίας Τριανταφύλλου «να καταργηθεί» η «αργία» της 17ης Νοεμβρίου.
Μεγεθυμένη από τον παραμορφωτικό φακό των social media η πρόταση προκάλεσε άμεσα μια πολεμική: «η Σώτη προτείνει να καταργηθεί η αργία του Πολυτεχνείου». Αρχισε μια διαδικτυακή δίκη προθέσεων για υποβάθμιση της ημέρας μνήμης και η σύγχυση γενικεύτηκε. Αλλωστε μια κάποια σύγχυση υπάρχει και στα λεγόμενα της συγγραφέως. Η 17η Νοεμβρίου, οπότε τιμούμε κάθε χρόνο την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, δεν είναι αργία. Είναι σχολική εορτή. Και συνοδεύεται από μια μεγάλη πορεία μνήμης από το Πολυτεχνείο ως την αμερικανική πρεσβεία, ο ρόλος της οποίας στην στήριξη της χούντας είναι γνωστός σε όλους (ή θα έπρεπε να είναι, ο Μπιλ Κλίντον πάντως έχει ζητήσει συγγνώμη).
Τι είπε ακριβώς η κυρία Τριανταφύλλου; Μιλώντας για την κατάσταση στα Εξάρχεια είπε επί λέξει:
«Σχετικά με τα Εξάρχεια χρειάζεται χειρουργική σε επίπεδο διάταξης του χώρου ―για παράδειγμα, ένας σταθμός μετρό καταμεσής στην πλατεία θα μπορούσε να αλλάξει τη φυσιογνωμία τους.
Μεγάλος αριθμών “περαστικών” που δεν έχουν καμιά σχέση με τη γειτονιά, που απλώς αλλάζουν γραμμή μετρό, ενισχύουν το ποσοστό των μη εμπλεκομένων στην υπόθεση αναρχισμός-ναρκωτικά-λαθροπωλητές-περιπλανώμενοι μετανάστες-μαφιόζοι και τα τοιαύτα. Παραλλήλως, πρέπει να προχωρήσει το πρόγραμμα ενοποίησης του Πολυτεχνείου με το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Τα αναλφάβητα μπαχαλάκια δεν έχουν βεβαίως ιδέα τι είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο και, όπως όλοι ξέρουμε, στις επετείους του Πολυτεχνείου στη δεκαετία του 1990, μπούκαραν στη Σχολή Καλών Τεχνών και έκαψαν έργα τέχνης. Απ’ όσο ξέρω, ουδείς τιμωρήθηκε. Ίσως βοηθήσει η κατάργηση της αργίας στις 17 Νοεμβρίου: η αργία είναι περιττή, η γνώση είναι απαραίτητη ― από επισκέψεις σε σχολεία συμπέρανα ότι πολλά παιδιά μπερδεύουν την 17η Νοεμβρίου 1973 με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η αποτυχία της πασοκικής παιδείας είχε και έχει βαθιά επίδραση στη ζωή των πόλεων· το ξέρω, δεν είναι ορατό αν δεν το σκεφτεί κανείς».
Προφανώς ήταν η προσωπική άποψη της συγγραφέως –η οποία παρεμπιπτόντως τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (εδώ). Και ως προσωπική βασίζεται και σε δικές τις εμπειρίες πχ. την ιμπρεσιονιστική αντίληψη ότι τα παιδιά μπερδεύουν τη 17η Νοεμβρίου με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι όλο αυτό συνιστά αποτυχία της «πασοκικής παιδείας».
Την Τετάρτη το πρωί, η κυρία Τριανταφύλλου βγήκε στον ΣΚΑΪ, μέσω Skype, για να εξηγήσει τι εννοεί.
«Νομίζω ότι δόθηκε περισσότερη δημοσιότητα απ’ ό,τι άξιζε, αλλά να το αναλύσω λίγο περισσότερο» είπε, για να συμπληρώσει: «Γίνεται λόγος για τον καθαρισμό, για τον “εξευγενισμό” των Εξαρχείων. Πιστεύω ότι το Πολυτεχνείο πρέπει να αφαιρεθεί από την εξίσωση, για να μπορέσουμε να μιλήσουμε, τόσο ως κτίριο όσο και ως ιδέα. Πρέπει να αποσυμφορηθεί, δηλαδή, το κέντρο της Αθήνας από όλες αυτές τις ομάδες που έχουν οικειοποιηθεί και εκμεταλλευτεί το Πολυτεχνείο. Δεν τίθεται ζήτημα παραμελισμού (sic) του ιστορικού γεγονότος, αντιθέτως θα έλεγα ότι ακριβώς επειδή το Πολυτεχνείο έχει γίνει αντικείμενο που έχει ξεφύγει από την ιστορική του ακρίβεια και την τοποθέτησή του στην πρόσφατη Ιστορία μας, νομίζω πως η αργία επιβαρύνει αυτή τη νεφέλη.
» Η αργία δημιουργεί, αντίθετα από το προσδοκώμενο μια νεφέλη και για το τι συνέβη στο Πολυτεχνείο το 1973. Είναι λίγο σαν την ημέρα των Τριών Ιεραρχών, όπου είναι αργία, αλλά ποιος θυμάται τον Γρηγόριο τον Ναζιανζινό και ποιος δίνει δεκάρα για τους Τρεις Ιεράρχες…»
Η διαφορά βέβαια είναι και πάλι ότι η 17η Νοεμβρίου είναι σχολική εορτή ενώ η ημέρα των Τριών Ιεραρχών είναι όντως αργία. Στην πρώτη περίπτωση οι μαθητές πηγαίνουν στο σχολείο και μαθαίνουν για την Εξέγερση του Πολυτεχνείου, στη δεύτερη δεν πηγαίνουν σχολείο.
Στη συνέχεια η κυρία Τριανταφύλλου εξήγησε ότι η πρότασή της «έχει σχέση με μια συγκεκριμένη δράση που χρειάζεται στα Εξάρχεια. Τα Εξάρχεια χρειάζονται “χειρουργικές” πολεοδομικές, κοινωνικές, διάταξης του χώρου… Δεν είναι κάτι που λύνεται με την Αστυνομία, το έχουμε πει πάρα πολλές φορές και όσοι γνωρίζουμε τα Εξάρχεια και όσοι γνωρίζουμε πώς λειτουργούν οι πόλεις… Χρειάζεται συναίνεση των κατοίκων. Πρέπει, δηλαδή, να “κερδίσουμε” τους κατοίκους. Και να λάβουμε υπ’ όψιν ότι υπάρχουν άνθρωποι στα Εξάρχεια που ευημερούν μέσα στην αταξία, την ευνοούν…»
Στην ερώτηση αν θεωρεί «κανονικότητα» στα Εξάρχεια την «αστυνομία παντού», η κυρία Τριανταφύλλου απάντησε: «Μπορεί για ένα μικρό χρονικό διάστημα να είναι απαραίτητη, για ένα πολύ ΧΧΧΧ. Αν δεν καταφέρει η κυβέρνηση και όλοι εμείς –γιατί ξαναλέω είναι και ζήτημα των κατοίκων– να επιφέρουμε την κανονικότητα ακόμα και με μέτρα σαν αυτά που προτείνω και που προκαλούν αυτήν την ένταση σε ορισμένους, τότε θα έχουμε αποτύχει. Η Αστυνομία είναι μέσο, δεν είναι ο σκοπός. Και το ζήτημα σχετικά με το Πολυτεχνείο, για το οποίο συζητάμε, είναι η αργία, η πορεία και τα τοιαύτα να αντικατασταθούν από πραγματικά ιστορική ενημέρωση, όχι γιορτές δηλαδή και μάλιστα επιθετικές».