Το οδοιπορικό του «Nomadland» στη σεζόν των βραβείων ολοκληρώθηκε με έναν θρίαμβο: το Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Το φιλμ της Κινέζας Κλοέ Ζάο είχε ξεκινήσει με τον Χρυσό Λέοντα, τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Βενετία, και έφυγε και με το χρυσό αγαλματάκι στα εφετινά Οσκαρ, τα οποία απονεμήθηκαν το βράδυ της Κυριακής (ξημερώματα Δευτέρας, ώρα Ελλάδος) στο Χόλιγουντ.
Ο θρίαμβος αυτής της ταινίας που ανέδειξε μια άλλη, πολύ πιο γκρίζα αλλά εξίσου υπαρκτή Αμερική, αυτή των σύγχρονων νομάδων που αναζητούν εποχιακή εργασία και λίγα δολάρια χωρίς να έχουν καν σπίτι, έμοιαζε να αντικατοπτρίζει και τα όσα συνέβησαν αυτόν τον χρόνο σε ολόκληρη τη βιομηχανία του θεάματος, η οποία σαρώθηκε από την πανδημία, με παραγωγές που διακόπηκαν, πρεμιέρες που αναβλήθηκαν και λιγοστές ταινίες που ο κόσμος τις είδε όχι στους κινηματογράφους, αλλά σε ταμπλέτες.
Αλλωστε ακόμα και αυτή η τελετή των 93ων Όσκαρ είχε τους… ψηφιακούς της νομάδες, υποψήφιους και παρουσιαστές που περίμεναν τα βραβεία σε τηλεσύνδεση με Λονδίνο, Παρίσι κλπ.
«Σκέφτομαι πολύ τελευταία τι να κάνω όταν τα πράγματα δεν θα είναι πια τόσο καλά. Όταν μεγάλωνα στην Κίνα, λέγαμε κάτι ποιηματάκια με τον πατέρα μου. Η πρώτη φράση που θυμάμαι έλεγε “οι άνθρωποι είναι εκ γενετής καλοί”. Αυτό έχει επίδραση σε μένα μέχρι και σήμερα. Έβρισκα πάντα καλοσύνη στους ανθρώπους που συναντούσα. Αυτό το βραβείο είναι για όποιον έχει την πίστη και το κουράγιο να παραμένουμε καλοί στον εαυτό μας και στους άλλους, και το αφιερώνω σε όσους με ενέπνευσαν», είπε η 39χρονη Ζάο, η οποία ύστερα από καταπληκτική χρονιά, έγινε η πρώτη γυναίκα που τιμάται με Όσκαρ Σκηνοθεσίας, έπειτα από 12 χρόνια και τη νίκη της Κάθριν Μπίγκελοου για το «Hurt Locker».
«Εκ μέρους των παραγωγών μου, ευχαριστούμε την Ακαδημία και τους συνυποψήφιους μας και όσους μας βοήθησαν για να γίνει αυτή η ταινία, τη συγγραφέα του βιβλίου στο οποίο βασιστήκαμε, όλους όσους έπαιξαν, όσους βρήκαμε στο δρόμο και μας δίδαξαν τι σημαίνει πραγματική καλοσύνη», δήλωσε μετά την απονομή και του Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας.
Η εφετινή τελετή ήταν διαφορετική. Χωρίς γκλάμουρ, χωρίς σόου, χωρίς πολλούς καλεσμένους στο λιτό σκηνικό του Union Station. Οι περισσότεροι έμειναν στις πατρίδες τους, λόγω κορονοϊού, στο Λος Αντζελες βρέθηκαν λίγοι —πολλά από τα βραβεία απονεμήθηκαν μέσω τηλεοπτικής σύνδεσης. Δεν υπήρχε περιορισμός χρόνου στις ομιλίες, αλλά η απόσταση έδινε σε όλους μια αίσθηση βιασύνης.
Μια άλλη ανατροπή ήταν πως το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας δεν ανακοινώθηκε τελευταίο —όπως συνέβαινε έως τώρα στην ιστορία του θεσμού— αλλά πριν από την απονομή των βραβείων Α’ Γυναικείου και Α΄ Ανδρικού Ρόλου.
Αυτά δόθηκαν σε δύο γίγαντες του Χόλιγουντ:
Η Φράνσις ΜακΝτόρμαντ, πρωταγωνίστρια στο «Nomadland» τιμήθηκε με το τέταρτο Οσκαρ της καριέρας της. Μετά το Β’ Γυναικείου για το «Mississippi Burning» (1988), έχει πια και τρία Οσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου: «Fargo» (1997), «Three Billboards Outside Ebbing, Missouri» (2017) και τώρα «Nomadland». Η ΜακΝτόρμαντ έγινε η μόνη εν ζωή ηθοποιός με τόσα Οσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου (περισσότερα και από τη Μέριλ Στρίπ). Η Κάθριν Χέπμπορν είχε τέσσερα Οσκαρ.
«Είμαι η Φερν. Δείτε την ταινία μας στην πιο μεγάλη οθόνη που μπορείτε, δείτε σε κινηματογραφική αίθουσα. Το ίδιο να κάνετε σε κάθε ταινία που είδατε εδώ», είπε η ΜακΝτόρμαντ αναφερόμενη στην ηρωίδα που ενσάρκωσε.
Τις οκτώ υποψηφιότητες, χωρίς να έχει κερδίσει, συμπλήρωσε η Γκλεν Κλόουζ, η οποία ισοφάρισε το… ρεκόρ του Πίτερ Ο’ Τουλ. Εφέτος η Κλόουζ ήταν υποψήφια για το Οσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της στο «Hillbilly Elegy». Το βραβείο το πήρε η Νοτιοκορεάτισσα Γιο-Τζον Γιουνγκγια το «Minari». Μάλιστα η Τσονγκ «παραπονέθηκε» επειδή ο Μπραντ Πιτ, παραγωγός του φιλμ, δεν πέρασε μια μέρα από τα γυρίσματα…
O Ντέιβιντ Καλούγια αναδείχθηκε νικητής στη κατηγορία Β’ Ανδρικού Ρόλου για το «Judas and the Black Messiah» του Σάκα Κινγκ, που κέρδισε και το Βραβείο Τραγουδιού.
Ο Αντονι Χόπκινς, τριάντα χρόνια μετά τη «Σιωπή των Αμνών», τιμήθηκε με το Όσκαρ για την ερμηνεία του στο «Father». Μολονότι αναμενόμενο, καθώς ο 83χρονος Ουαλός παίζει καταπληκτικά στον ρόλο ενός ηλικιωμένου με άνοια, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που εξεπλάγησαν καθώς περίμεναν ότι η Ακαδημία θα τιμούσε, μετά θάνατον, τον αδικοχαμένο Τσάντγουικ Μπόουζμαν, πρωταγωνιστή του «Ma Rainey’s Black Bottom».
Η βράβευση του Χόπκινς σηματοδότησε ένα ρεκόρ –στα 83 του είναι ο πιο ηλικιωμένος νικητής για Α’ Ανδρικού Ρόλου– στέρησε όμως από την τελετή την όποια κορύφωση. Ο ηθοποιός δεν ήταν καν παρών ούτε στο τμήμα που είχε στηθεί στο BFI του Λονδίνου. Και έτσι η τελετή έληξε άδοξα.
Οχι ότι αυτή η γιορτή του σινεμά δεν είχε τις μεγάλες στιγμές της. Ο Χάρισον Φορντ, παρουσιάζοντας το Οσκαρ για το Μοντάζ, διάβασε το αποκαρδιωτικό σημείωμα των παραγωγών του θρυλικού «Blade Runner» όταν είχαν δει την πρώτη προβολή της αριστουργηματικής αυτής ταινίας του Ρίντλεϊ Σκοτ, στην οποία πρωταγωνιστούσε ο ίδιος. «Αυτό μας βοηθά να καταλάβουμε γιατί η διαδικασία του μοντάζ είναι αρκετά πιο σύνθετη», παρατήρησε ο Φορντ, καταχειροκροτούμενος.
Για την Ιστορία:
-Το «Blade Runner» που πρωτοπροβλήθηκε το 1982, παρουσιάστηκε με άλλες δύο εκδοχές δεκαετίες αργότερα, με άλλο μοντάζ.
-Το Οσκαρ Μοντάζ εφέτος πήρε ο Μίκελ Νίλσεν για το «Sound of Metal» και όχι ο δικός μας Γιώργος Λαμπρινός που ήταν υποψήφιος για το «The Father».
Η πιο δυνατή στιγμή των εφετινών Οσκαρ ήταν για το βραβείο Ξενόγλωσσης Ταινίας. Ο δανός σκηνοθέτης Τόμας Βίντερμπεργκ σε έναν από τους πιο συγκινητικούς λόγους της βραδιάς αποθεώθηκε για τη νίκη του «Another Round» στην κατηγορία της Ξενόγλωσσης Ταινίας. Ο Βίντερμπεργκ ευχαρίστησε την Ακαδημία και αφιέρωσε το βραβείο στην κόρη του, την οποία έχασε πρόσφατα σε δυστύχημα: «Είχα φανταστεί αυτήν την στιγμή από όταν ήμουν πέντε χρονών και ετοίμαζα λόγους. Είναι μία ταινία για το πώς μπορείς να χάσεις τον έλεγχο στη ζωή. Θέλω να ευχαριστήσω τη σύζυγό μου για τη δύσκολη περίοδο που περάσαμε. Το συνεργείο έκανε τα πάντα για να σώσει την ταινία και να σώσει εμένα. Η ταινία μιλάει για έναν απομονωμένο άνθρωπο που χάνεται στη μάχη του για το αλκοόλ. Θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Μαντς Μίκελσεν, που έδωσε τον καλύτερο εαυτό του. Θέλαμε να κάνουμε μία ταινία που να γιορτάζει τη ζωή και κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων συνέβη κάτι απίστευτο. Κάποιος κοίταζε το κινητό του όσο οδηγούσε και μέσα ήταν η κόρη μου. Πριν σκοτωθεί μου είχε στείλει ένα γράμμα και μου έλεγε ότι αγαπούσε αυτό το σενάριο. Νιώθω ότι είναι εδώ και με επευφημεί. Το έκανα για εκείνη, σαν φόρο τιμής. Αυτό το βραβείο είναι για εκείνη».
Κατά τα άλλα, το «Soul» της Pixar κέρδισε δύο βραβεία, εκείνα της Καλύτερης Μουσικής και της Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων. Το «Sound of Metal» έφυγε με τα βραβεία Ήχου και Μοντάζ, το «Tenet» με αυτό των Ειδικών Εφέ, το «Mank» απέσπασε βραβεία για την Καλλιτεχνική Διεύθυνση και τη Φωτογραφία του, η «Η Θρυλική Μα Ρέινι» διακρίθηκε στις κατηγορίες των Κοστουμιών και του Μακιγιάζ, ενώ το «Promising Young Woman» κέρδισε το Βραβείο Πρωτότυπου Σεναρίου.
Μεγάλος ηττημένος της βραδιάς το «The Trial of The Chicago 7», που ήταν υποψήφιο για έξι βραβεία και δεν πήρε κανένα.
Ακολουθούν αναλυτικά τα βραβεία Οσκαρ:
Καλύτερη ταινία: Nomadland
Σκηνοθεσία: Κλοέ Ζάο («Nomadland»)
Α’ Γυναικείος Ρόλος: Φράνσις ΜακΝτόρμαντ («Nomadland»)
Α’ Ανδρικός ρόλος: Αντονι Χόπκινς («The Father»)
Β’ Γυναικείος Ρόλος: Γιο-Τζον Γιουνγκ («Minari»)
Β’ Ανδρικός Ρόλος: Ντάνιελ Καλούγια («Judas and the Black Messiah»)
Πρωτότυπο Σενάριο: Έμεραλντ Φενέλ («Promising Young Woman»)
Διασκευασμένο Σενάριο: Φλόριαν Ζέλερ και Κρίστοφερ Χάμπτον («The Father»)
Διεθνής Ταινία: «Ασπρο Πάτο» («Another Round»)
Ντοκιμαντέρ: «My Octopus Teacher»
Animation Μεγάλου Μήκους: «Soul»
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Έρικ Μέσερσμιντ («Mank»)
Κοστούμια: «Η Θρυλική Μα Ρέινι»
Μοντάζ: «Sound of Metal»
Μακιγιάζ: «Η Θρυλική Μα Ρέινι»
Πρωτότυπη Μουσική: «Soul»
Πρωτότυπο Τραγούδι:«Fight For You» («Judas and the Black Messiah»)
Σχεδιασμός Παραγωγής: «Mank»
Ήχος: «Sound of Metal»
Ειδικά Εφέ: «Tenet»
Μυθοπλασία Μικρού Μήκους: «Two Distant Strangers»
Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους: «Colette»
Animation Μικρού Μήκους: «If Anything Happens I Love You».