Ακόμη σκληρότερη στάση στο ζήτημα της μετανάστευσης ετοιμάζεται να πάρει ο Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος με προεδρικό διάταγμα θα αφαιρέσει το δικαίωμα να παίρνουν αυτόματα την αμερικανική υπηκοότητα τα παιδιά αλλοδαπών -μεταναστών ή όχι- τα οποία γεννιούνται στις ΗΠΑ.
Σε συνέντευξή του στον ιστότοπο Axios, ο πρόεδρος των ΗΠΑ λέει ότι το διάταγμα ετοιμάζεται ενώ δηλώνει βέβαιος ότι μια τέτοια αλλαγή – που είναι σε κάθε περίπτωση τεράστιας σημασίας – δεν χρειάζεται διαβούλευση από το Κογκρέσο.
«Πάντα μου έλεγαν ότι χρειάζεται συνταγματική αναθεώρηση, αλλά τελικά δεν χρειάζεται καθόλου», είπε για να διευκρινίσει ότι έχει ρωτήσει τους νομικούς του Λευκού Οίκου για το ζήτημα.
Πρόσθεσε ότι δεν χρειάζεται ούτε νόμος, αλλά απλώς ένα προεδρικό διάταγμα (Executive Order).
Είπε ακόμη ότι «είναι γελοίο το ότι έρχεται κάποιος εδώ, κάνει ένα μωρό και αυτό το μωρό να είναι πολίτης για 85 χρόνια με όλα τα προνόμια. Είναι γελοίο και πρέπει να τελειώσει».
Παρά τα όσα δηλώνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ και με την προϋπόθεση ότι η υπόσχεση θα υλοποιηθεί, ο τερματισμός του καθεστώτος για την χορήγηση της υπηκοότητας θα έχει σοβαρές νομικές επιπλοκές, που θα φτάσουν ακόμη και στην αμφισβήτηση της συνταγματικότητας του μέτρου. Είναι το jus soli (δίκαιο του εδάφους) που ισχύει σε πολλές χώρες και δίνει την υπηκοότητα σε όποιον γεννιέται στο έδαφος της χώρας, αντίθετα με την νομική πρακτική του jus sangunis (δίκαιο του αίματος) που δίνει δικαιώματα πολίτη σε άτομα που έχουν γονέα ή γονείς με την υπηκοότητα της χώρας.
Αυτό γιατί το καθεστώς χορήγησης υπηκοότητας στα παιδιά που γεννιούνται σε αμερικανικό έδαφος απορρέει από την 14η Αναθεώρηση του Συντάγματος των ΗΠΑ (1868), η οποία ιστορικά ρύθμισε το ποιος είναι πολίτης των ΗΠΑ. Ιστορικά, πρόκειται για την Αναθεώρηση που κατέστησε πολίτες των ΗΠΑ τους Αφροαμερικανούς μετά την άρση του καθεστώτος της δουλείας.
Παρά το σαφές κείμενο της Αναθεώρησης, υπάρχουν συντηρητικοί νομικοί που πιστεύουν ότι η υπηκοότητα πρέπει να παραχωρείται μόνο σε παιδιά γονέων που ζουν νόμιμα στη χώρα και όχι σε παράτυπους μετανάστες ή προσωρινούς επισκέπτες με βίζα.
Σε κάθε περίπτωση, αν ο Τραμπ προωθήσει το σχετικό διάταγμα -και μάλιστα αν πάρει την πιο σκληρή θέση για την απόλυτη άρνηση παραχώρησης υπηκοότητας- τα αμερικανικά δικαστήρια θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις για ένα νομικό και κοινωνικό ζήτημα που απασχολεί εκατομμύρια ανθρώπους.