Ο Φρανσουά Μιτεράν φωτογραφημένος από την Αν Πενζό - την επί 32 χρόνια κρυφή ερωμένη του | ANNE PINGEOT
Επικαιρότητα

«Τα 1.218 ερωτικά γράμματα που μου έγραψε ο Μιτεράν»

Η Αν Πενζό, η επί δεκαετίες ερωμένη του γάλλου σοσιαλιστή ηγέτη δημοσιεύει τις ερωτικές επιστολές που της έγραψε στη διάρκεια της πολύχρονης και ταραχώδους σχέσης τους. Και για πρώτη φορά η γυναίκα συνώνυμο της διακριτικότητας αποκαλύπτεται
Κιάρα Σουγκανίδου

Ο μακαρίτης το είχε με το γράψιμο. Ξέδινε. Του’ δινε να καταλάβει. Δεν έγραφε μόνο στον «κρυφό» για 32 χρόνια έρωτά του, την Αν Πενζό. Είχαν προηγηθεί και 2.000 επιστολές στην πρώτη αρραβωνιαστικιά του, με την οποία τελικά χώρισε το 1942 σε ραντεβού στις όχθες του Σηκουάνα. Εκείνη του έδωσε πίσω το δαχτυλίδι κι εκείνος το πήρε. Ολο θεατρικότητα έκανε πως το πετάει στο ποτάμι, αλλά το έβαλε στην τσέπη του. Ο μακαρίτης ήταν από μικρός γυναικάς.

Δύο χρόνια αργότερα, και δύο μέρες πριν από τα γενέθλιά του, το 1944, νυμφεύθηκε τη μετέπειτα Πρώτη Κυρία της Γαλλίας, Ντανιέλ Γκουζέ με την οποία απέκτησε τρία αγόρια (το πρώτο πέθανε στη γέννα). Το 1962 γνώρισε την κατά 27 χρόνια νεότερή του, Αν Πενζό, 19 ετών και φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών. Το 1974 απέκτησε μαζί της μία κόρη, τη Μαζαρίν. Το 1988 σχετίστηκε με μία σουηδή δημοσιογράφο, την Κριστίνα Φόρσνε. Απέκτησε και μαζί της έναν γιο ο οποίος σήμερα πολιτεύεται στη Σουηδία.

Μετά ο ερωτύλος πρόεδρος έπαθε προστάτη και τελείωσε το αστείο…

Φρανσουά Μιτεράν και Αν Πενζό στην Ακρόπολη. Οταν γνωρίστηκαν το 1964, εκείνος ήταν 46 ετών και εκείνη 19. Εμειναν μαζί ως τον θάνατό του, το 1996, ενώ ο γάλλος σοσιαλιστής πρόεδρος δεν χώρισε ποτέ από την σύζυγό του, Ντανιέλ

«Γυναίκα μου, κορίτσι μου, λουλούδι μου, φρούτο μου, όμορφε ήλιε μου», «αγαπημένη μου Αν», «αγαπημένη μου Νανόν», «Ναγάπη» (στα γαλλικά «Nannour»), «Αναγάπη» (στα γαλλικά «Animour», «πάπια με νεράντζι» προσφωνεί στις επιστολές ο Μιτεράν την ερωμένη του, Αν Πενζό, η οποία δέχθηκε για 32 χρόνια να εξυπηρετήσει τη δειλία και τις φιλοδοξίες του και να μείνει στην αφάνεια – με το αζημίωτο, υποθέτουμε, αν και η ίδια περιγράφει πλέον τον εαυτό της ως θύμα των στερεοτύπων της υποταγμένης γυναίκας με τα οποία μεγάλωσε. Αλλωστε ο γάλλος πρόεδρος δεν χώρισε ποτέ από τη σύζυγό του Ντανιέλ.

Κάθε βράδυ όμως κοιμόταν στο σπίτι της Πενζό στην Αριστερή Οχθη του Σηκουάνα (στην αποβάθρα Μπρανλί). Η Ντανιέλ, πρώην μέλος της Εθνικής Αντίστασης, φυσικά γνώριζε, αλλά Ok. Τα παιδιά επίσης γνώριζαν αλλά κι αυτά Οk. Οι ψηφοφόροι όμως δεν έπρεπε να γνωρίζουν. Εξ ου και μια ειδική ομάδα 36 αστυνομικών παρακολουθούσε νυχθημερόν το διαμέρισμα της Αν Πενζό και απέκρουε κάθε ύποπτη κίνηση που θα μπορούσε να οδηγήσει στο ξεμπρόστιασμα του επί 14 έτη προέδρου της Γαλλίας.

Τα γράμματα στην Αν, «Lettres à Anne, 1962-1995», κυκλοφορούν αυτές τις ημέρες από τις εκδόσεις Gallimard για να συμπέσουν με τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Φρανσουά Μιτεράν – ο σοσιαλιστής πολιτικός είχε γεννηθεί 26 Οκτωβρίου 1916. Οταν τα ξεμπροστιάσματα συμπίπτουν με επετείους πουλάνε περισσότερο και τα λεφτά αυτή τη στιγμή είναι αναγκαία. Θα τα μοιραστούν τα παιδιά και το ένα από αυτά, ο 73χρονος Ζαν-Κριστόφ Μιτεράν οφείλει πρόστιμο στο γαλλικό κράτος 375.000 ευρώ, για παράνομη διακίνηση όπλων από το 2009.

Ο Μιτεράν και η Ντανιέλ, η οποία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου ήταν μέλος της γαλλικής Αντίστασης, παντρεύτηκαν το 1944 και έκαναν τρία αγόρια. Το πρώτο πέθανε νεογέννητο

«Είναι τόσο ρομαντικά τα γράμματα, είμαι κατασυγκινημένος» δήλωσε ο υπόδικος γιος στους δημοσιογράφους. «Θα τα διαβάσω κομμάτι κομμάτι πολύ προσεκτικά. Θα μου πάρει λίγο χρόνο. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ποτέ ως τώρα πόσο ερωτευμένος ήταν ο πατέρας μου. Η μητέρα μου ήξερε για τη σχέση αυτή αλλά θα διαφωνούσε αν γνώριζε την έκταση του πάθους. Ευτυχώς δεν θα διαβάσει ποτέ τα γράμματα». Η Ντανιέλ Μιτεράν αποχαιρέτησε τα εγκόσμια πριν από πέντε χρόνια.

«Ο αδελφός μου κι εγώ πάντως, δεν καταλάβαμε ποτέ ότι υπήρχε πρόβλημα στην οικογένειά μας» κατέληξε ο υιός Μιτεράν. Ετσι, οι δύο γιοι της Ντανιέλ, συμφώνησαν να δημοσιεύσει η, 73χρονη σήμερα, ερωμένη, τα γράμματα (μόνο του Μιτεράν και όχι τα δικά της) και μετά να μοιραστούν τα λεφτά από τα δικαιώματα μαζί με την ετεροθαλή αδελφή τους, Μαζαρίν Πενζό.

Το βιβλίο «Lettres a Anne» κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα στη Γαλλία από τις εκδόσεις Gallimard και περιέχει μόνο τις επιστολές του Μιτεράν προς την Πανζό. Οχι τις επιστολές της Πενζό προς τον γάλλο πρόεδρο

«Λατρεύω το σώμα σου, τη χαρά που με πλημμυρίζει όταν κρατώ το στόμα σου, το αγαθό που καίει με όλες τις φωτιές του κόσμου, όταν το αίμα μου ξεχύνεται μέσα στα βάθη σου, όταν ο οργασμός σου εκρήγνυται από το ηφαίστειο των σωμάτων μας, φλόγες στο διάστημα, που καίνε…». Αυτό είναι ένα από τα πιο ποιητικά αποσπάσματα των επιστολών του ερωτύλου μακαρίτη, το οποίο γράφτηκε το 1964, όταν γνώρισε τη νεαρή φοιτήτρια Αν. Τότε εκείνος ήταν 46 ετών.

«Oταν σε συνάντησα, αμέσως κατάλαβα ότι αναχωρούσα για σπουδαίο ταξίδι… Ευλογώ αυτό το πρόσωπο, φως μου. Δεν θα υπάρξει ξανά σκοτεινή νύχτα. Η μοναξιά του θανάτου, θα είναι λιγότερο μοναξιά, Αν, έρωτά μου», γράφει την ίδια χρονιά.

«Ω, επιθυμώ τα χέρια σου, την ύπαρξή σου, τη φωτιά και το φούσκωμα, την κραυγή που μας αφήνει στην άλλη άκρη του κόσμου». (1964)

Η Πενζό αντί των δικών της γραμμάτων, στο βιβλίο, περιγράφει ορισμένα περιστατικά. Οπως ότι πέντε μήνες μετά την πρώτη εκλογή του, το 1981, ο Μιτεράν της αποκάλυψε πως οι γιατροί του είπαν πως έχει καρκίνο του προστάτη και δύο ακόμα χρόνια ζωής. «Η Γαλλία δεν έμαθε τίποτα για τον καρκίνο τα επόμενα εννέα χρόνια». Η Γαλλία κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου γενικώς.

Η γνωριμία στα 14 της

Η Πενζό για δεκαετίες έμεινε στην αφάνεια. Τώρα, χάρη στο βιβλίο, η Γαλλία την ανακαλύπτει. Η Πενζό, επί χρόνια έφορος του Μουσείου Ορσέ, δίνει από το βράδυ της Δευτέρας (17/10) και για κάθε βράδυ αυτής της εβδομάδας μισάωρες συνεντεύξεις στον ιστορικό Ζαν-Νοέλ Ζανενέ στο ραδιόφωνο France Culture. Πώς αυτή η γυναίκα συνώνυμο της διακριτικότητας δέχτηκε να κάνει αυτές τις αποκαλύψεις δημοσιεύοντας τις επιστολές; «Επρεπε να τα δημοσιεύσω; (…) Δεν ξέρω, δεν ξέρω. Γνώριζε πως κρατούσα τα πάντα, εξ επαγγέλματος και εκ φύσεως. Θα ήθελε όμως να δημοσιευτούν;… Ξέρετε… Πάντα αναρωτιέμαι», είπε.

Η ίδια στην πρώτη εκπομπή της Δευτέρας μίλησε για τα παιδικά της χρόνια και πώς γνώρισε για πρώτη φορά στα 14 (!) της τον Φρανσουά Μιτεράν. «Αν δεν υπήρχε το γκολφ τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί. Η μεγάλη αγάπη του (πατέρα μου) ήταν να παίζει γκολφ στο Χοσγκόρ όπου βρέχει πολύ και έχει ένα υπέροχο γρασίδι. Μετά τα παιχνίδια έφερνε τους φίλους του σπίτι μας, ένα ωραίο σπίτι δίπλα στη λίμνη. Οταν ήμουν 14 ετών έφερε τον Αντρέ Ρουσλέ και τον Φρανσουά Μιτεράν. Μου άφησε μια εντύπωση… ανεξίτηλη».

Ασφαλώς η σχέση τους ξεκίνησε όχι τότε, αλλά πέντε χρόνια αργότερα, όταν η Πενζό ήταν πια 19 ετών. Σε αυτή την πρώτη συνέντευξη η ίδια περιέγραψε πώς ήταν να μεγαλώνεις ως κορίτσι και έφηβη στη γαλλική επαρχία εκείνη την εποχή σε μια οικογένεια της γαλλικής μπουρζουαζίας – σε αυτό το πλέγμα εντοπίζει τελικά και η ίδια την εξήγηση για τη ζωή που επέλεξε ως η αιώνια κρυφή αγαπημένη ενός παντρεμένου πολιτικού ηγέτη: «Ηταν η επαρχία, πολύ αντιδραστική, δεξιά, όχι ανεπτυγμένη… Πιστεύω πως αυτό μέτρησε πολύ…», είπε στον Ζαν-Νοέλ Ζανενέ. «Και τι δεν είχα ακούσει, για παράδειγμα, για την ιδανική γυναίκα… Η γυναίκα είναι ένας άνθρωπος που οφείλει να είναι υποταγμένος, που δεν πρέπει να έχει καμία πνευματική ζωή· αυτή η πλευρά της υποταγής με έκανε να αποδεχθώ ουσιαστικά το απαράδεκτο».

Το 1974, όταν γεννήθηκε η Μαζαρίν, ο πολυγραφότατος πρόεδρος της έγραψε κι αυτής επιστολή: «Να μεγαλώσεις αλλά όχι πολύ γρήγορα. Η Αν είναι η μαμά σου. Θα δεις πως δεν υπάρχει καλύτερη επιλογή».

Η Αν Πενζό συμφώνησε να ζήσει στην αφάνεια για 32 χρόνια, μέχρι να πεθάνει ο Μιτεράν. Εκείνος είχε βάλει να την προστατεύουν 36 αξιωματικοί της αστυνομίας. Αυτοί εξασφάλισαν και τη μυστικότητα της εξωσυζυγικής σχέσης του προέδρου

«Δεν σου οφείλω τίποτα» γράφει σε άλλη επιστολή προς την ερωμένη, το 1971. «Θα υπάρχει πάντα ένας λόγος, μια εκλογή, ένα συμβούλιο. Κουράζομαι, έχω καθημερινό άγχος. Αν μ΄αγαπάς πρέπει να προσπαθήσεις να με κάνεις ευτυχισμένο. Και για να με κάνεις ευτυχισμένο πρέπει να κάνεις την παρουσία σου πιο διακριτική».

Οταν πάντως το 1965 είχε αποφασίσει να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της είχε γράψει: «Το ξέρεις ότι σε σκέφτομαι; Και ότι θα είναι υπέροχα χρήσιμο να υπάρχει η αγάπη “Aν-Φρανσουά”;».

Αλλοτε πάλι στα γράμματά του ο πρόεδρος αναφέρεται στη θυσία στην οποία έχει υποχρεώσει την ερωμένη του αλλά και στη δική του απιστία. «Το να έχεις δύο γυναίκες σε κάνει διαρκώς να τρέχεις».

Εδώ πληρώνονται όλα. Το φέρετρο με τη σημαία, οι δύο χήρες και τα τρία ορφανά, πρώτη σειρά. Πίσω η Γαλλία θρηνεί τον (σημαντικότατο πάντως) πρόεδρο που της έκρυψε την αρρώστια, τον παράνομο έρωτα και την άγνωστη κόρη του

Το 1963, την ημέρα που δολοφονήθηκε ο Κένεντι, ο Μιτεράν έγραψε στην αγαπημένη του: «Μίσος και βλακεία. Αυτά τα δύο με ενοχλούν περισσότερο από τον ίδιο τον θάνατο, που ούτως ή άλλως τον συναντάς σε κάθε σταυροδρόμι. Όμως το φως, η ζεστασιά και η χαρά που ξεχύνονται από τον ήλιο που έχουμε εμείς οι δύο μέσα μας… Θέλω να είμαι μαζί σου».

Η σχέση του Μιτεράν με την Αν Πενζό και η ύπαρξη της Μαζαρίν, τελικά αποκαλύφθηκαν στους ψηφοφόρους το 1994, σε φωτογραφικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε το γαλλικό περιοδικό Paris Match. Κανένας από το οικογενειακό-ερωτικό τρίγωνο δεν έκανε καμία δήλωση. Ούτως ή άλλως ο πρόεδρος δεν είχε ακόμα πολύ καιρό μπροστά του. Ο καρκίνος κάλπαζε και οι μετά θάνατον υποθέσεις (υστεροφημία, κληρονομικά κτλ.) είχαν πλέον περισσότερη σημασία από τα οικογενειακά δράματα. Πέθανε τον Ιανουάριο του 1996.

Το τελευταίο γράμμα του, ο Μιτεράν το έγραψε την ερωμένη του το 1995: «Ησουν η μεγάλη τύχη της ζωής μου. Δεν θα μπορούσα να σε αγαπήσω περισσότερο απ΄όσο σ΄αγάπησα. Δεν μπορώ να κατανοήσω πώς είναι δυνατόν ένας έρωτας να νικήσει τόσο απόλυτα τον χρόνο».