Δεκατέσσερα χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα σε 35 χώρες, ξεκίνησε στο Σεν Πολ λε Ντιράνς, στη νότια Γαλλία, ένα φιλόδοξο έργο που θέλει να αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέραμε: η συναρμολόγηση του γιγάντιου αντιδραστήρα του προγράμματος ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor ) όταν ολοκληρωθεί θα μπορεί παράγει μέσω της σύντηξης του υδρογόνου ανεξάντλητη και καθαρή ενέργεια. Πολύ καλό για να είναι αληθινό; Ισως. Αλλά η ανθρωπότητα μπορεί να ελπίζει σε ένα άλλο, πιο καθαρό μέλλον, χωρίς ορυκτά καύσιμα, όπως είπε ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοινώνοντας την έναρξη των εργασιών.
Στο πρόγραμμα παίρνουν μέρος τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η Ελβετία, η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ.
Οπως ανέφερε ο Guardian, η συναρμολόγηση του αντιδραστήρα αποτελεί την πιο σύνθετη και περίπλοκη μηχανική εργασία στην Ιστορία. Το αρχικό κόστος του προγράμματος έχει υπολογισθεί στα 20 δισ. ευρώ, αλλά ο προϋπολογισμός αναμένεται να αναπροσαρμοστεί αναλόγως της προόδου της συναρμολόγησης.
«Το ITER είναι μία υπόσχεση ειρήνης και προόδου. Με την πυρηνική σύντηξη, το υδρογόνο μπορεί να αποτελέσει υπόσχεση για το μέλλον προσφέροντάς μας μη ρυπογόνα, απαλλαγμένη από άνθρακα, ασφαλή και πρακτικά χωρίς κατάλοιπα ενέργεια» ανέφερε ο Εμανουέλ Μακρόν σε βίντεο που προβλήθηκε στην τελετή της έναρξης των εργασιών.
Ο αντιδραστήρας συναρμολογείται σε μια εγκατάσταση στις όχθες του ποταμού Ντιράνς, παραπόταμου του Ροδανού, στη νότια Γαλλία.
– Το Tokamak, η κεντρική μονάδα του αντιδραστήρα, έχει ύψος 73 μέτρων, βάρος 23.000 τόνων και αποτελείται από 1 εκατομμύριο εξαρτήματα.
– 100.000 χλμ. υπεραγώγιμα καλώδια θα είναι τοποθετημένα στον αντιδραστήρα, κυρίως στους μαγνήτες του.
– 400.000 τόνοι το συνολικό βάρος της εγκατάστασης.
– 1 χλμ. μήκος και 400 μέτρα πλάτος η έκταση της εγκατάστασης όπου θα λειτουργεί ο αντιδραστήρας.
Η διαδικασία συναρμολόγησης θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2024.
Ενα μείγμα δύο ισοτόπων του υδρογόνου, του δευτέριου και του τρίτιου, που θα έχουν λάβει τη μορφή πλάσματος, θα θερμαίνεται σε θερμοκρασίες και πιέσεις, όπως αυτές που υπάρχουν στο κέντρο του Ηλιου.
Η θερμοκρασία στο κέντρο του μητρικού μας άστρου είναι περίπου 150 εκατομμύρια βαθμοί Κελσίου. Για να επιτευχθούν τέτοιες θερμοκρασίες, θα δημιουργούνται πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία.
Στόχος των επιτελών του προγράμματος είναι ο αντιδραστήρας να παραγάγει το πρώτο πλάσμα στο τέλος του 2025 έως τις αρχές του 2026 και ο αντιδραστήρας να λειτουργήσει σε πλήρη ισχύ το 2035. Αν επιτευχθεί η σύντηξη του υδρογόνου αυτό (θεωρητικά) θα επιτρέψει στην ανθρωπότητα να απαλλαγεί από τα ορυκτά καύσιμα.