Η πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της G20 στη Ρώμη, έγινε την Κυριακή «σε πολύ θετικό κλίμα», σύμφωνα με την τουρκική πλευρά.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο ομόλογός του της Τουρκίας, που συναντήθηκαν για πάνω από μία ώρα με παρόντες τους υπουργούς Εξωτερικών, συμφώνησαν, όπως αναφέρουν τα τουρκικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, στη δημιουργία ενός μηχανισμού για τη βελτίωση των διμερών τους σχέσεων.
Τουρκικές πηγές επισήμαναν ακόμη ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να αυξηθούν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τους, ενώ συζήτησαν και για το πεδίο της συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, εκφράστηκε ικανοποίηση για τα αμοιβαία βήματα που πραγματοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Στο τραπέζι τέθηκε και η επιθυμία της Τουρκίας να αποκτήσει 40 νέα F-16 και να εκσυγχρονίσει άλλα 80 αεροσκάφη αυτού του τύπου που ήδη κατέχει.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν, σύμφωνα με το Al Jazeera και άλλες πηγές, απάντησε σε αυτό ότι θα πρέπει να τηρηθεί η διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει και την έγκριση του Κογκρέσου. Υπενθυμίζεται ότι μέλη του Κογκρέσου έχουν εκφράσει τη διαφωνία τους για την προοπτική αυτής της πιθανής πώλησης και αναβάθμισης.
Η εκδίωξη της Τουρκίας από το πρόγραμμα των αεροσκαφών F-35 ήλθε μετά την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος. Η Αγκυρα, που είχε εκφράσει την επιθυμία να αγοράσει δεκάδες F-35, είχε καταβάλει περίπου 1,4 δισ. δολάρια για τα πρώτα έξι αεροσκάφη, που δεν απέκτησε ποτέ. Ζητεί τώρα σε αντιστάθμισμα την αγορά των μαχητικών και του εκσυγχρονισμού.
Ο Ερντογάν, πριν από τη συνάντηση, όπως γράφει η Hurriyet, θεωρούσε αυτό το ζήτημα ως το πλέον σημαντικό και έλεγε ότι υπάρχουν ενδείξεις από την Ουάσινγκτον ότι θα υλοποιηθεί η παραγγελία.
Σε ανακοίνωσή του ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν επισήμανε ότι επιθυμεί τη διατήρηση εποικοδομητικών σχέσεων, την επέκταση των τομέων στους οποίους οι δύο χώρες συνεργάζονται και την αποτελεσματική διαχείριση των διαφωνιών μεταξύ τους.
Ακόμη εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για το ότι η Τουρκία για δύο δεκαετίες συνεισέφερε στις συμμαχικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν.
Ακόμη, πάντα κατά τον Λευκό Οίκο, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τη Συρία, την ανθρωπιστική βοήθεια στους Αφγανούς, τις εκλογές στη Λιβύη, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τον Νότιο Καύκασο.
Επιπλέον, ο αμερικανός πρόεδρος επιβεβαίωσε τη σημασία της Τουρκίας ως συμμάχου στο ΝΑΤΟ, αλλά εξέφρασε τις ανησυχίες του για την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400 από τη Αγκυρα.
Τέλος, επισήμανε την ανάγκη για ισχυρούς δημοκρατικούς θεσμούς, τον σεβασμό των ανθρωπιών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Πριν από τη συνάντηση, αμερικανός αξιωματούχος έλεγε στο Reuters ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα προειδοποιούσε τον τούρκο ομόλογο του ότι οι «ριψοκίνδυνες ενέργειες δεν θα βοηθήσουν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Η αναφορά του αξιωματούχου αφορούσε τις απειλές του Ερντογάν για την απέλαση 10 πρεσβευτών δυτικών χωρών, μεταξύ τους και αυτόν των ΗΠΑ, που ζήτησαν την αποφυλάκιση του επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά. Όπως είπε ο ίδιος, αν είχαν απελαθεί οι διπλωμάτες, η συνάντηση των δύο προέδρων δεν θα είχε γίνει.