Το πόρισμα της Εισαγγελίας Πρωτοδικών για την τραγωδία στο Μάτι είναι ένα ράπισμα. Οχι μόνο στους 20 που κατηγορούνται για ανθρωποκτονία εξ αμελείας κατά συρροήν (100 άνθρωποι βρήκαν φρικτό θάνατο στη «βάρδιά τους», για να χρησιμοποιήσουμε μια φράση της κατηγορούμενης Ρένας Δούρου), αλλά και στον ίδιο τον επικοινωνιακό μηχανισμό του Μαξίμου.
Επί εβδομάδες από την κυβέρνηση επέμεναν στο αφήγημα ότι δεν μπορούσε να γίνει τίποτα, επικαλέστηκαν την κλιματική αλλαγή και την άναρχη δόμηση, επιστράτευσαν μετεωρολόγους για να πουν ότι οι άνεμοι ήταν πολύ ισχυροί, βρήκαν δορυφορικές φωτογραφίες, έκαναν συσκέψεις υπό τον Πρωθυπουργό να αναρωτιέται αν θα σηκωθούν τα καναντερ, όλα για να μην ειπωθεί ότι αυτούς τους ανθρώπους τους άφησαν να καούν.
Ομως το εισαγγελικό πόρισμα τους διαψεύδει.
«Εάν είχε κατ’ ελάχιστον λειτουργήσει το σύστημα Πολιτικής Προστασίας και είχε ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός ενημέρωσης-προειδοποίησης των κατοίκων των περιοχών που απειλούνταν, εκείνοι θα είχαν το χρόνο να απομακρυνθούν πριν πλησιάσει η φωτιά ή ο καπνός και το θερμικό, ακόμη και με ίδια μέσα και όχι απόλυτα οργανωμένα ή να λάβουν μέτρα αυτοπροστασίας έγκαιρα και έτσι να αποτραπούν οι τραγικές συνέπειες για τη ζωή τους», ανέφεραν οι εισαγγελείς, όπως αποκάλυψε η Ιωάννα Μάνδρου στο kathimerini.gr.
Σε πιο απλά ελληνικά: αν οι αρμόδιοι, ο επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας Γιάννης Καλπάκης, η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης (που ήταν στη Μύκονο), είχαν κάνει έστω κάτι το μεσημέρι της 23ης Ιουλίου, κάποιοι από τους 100 θα είχαν προλάβει να σωθούν, αν όχι όλοι. Αλλά, κοινώς, δεν έκαναν τίποτα!
Οι εισαγγελείς που αξιολόγησαν το ογκώδες υλικό από καταθέσεις και δεδομένα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι κάτοικοι στο Μάτι αν είχαν ενημερωθεί εγκαίρως θα μπορούσαν να γλυτώσουν το θάνατο, ακόμα και χωρίς οργανωμένο σχέδιο εκκένωσης –ένα άλλο «επιχείρημα» της κυβέρνησης, ότι στον συγκεκριμένο, πολεοδομικά λαβυρινθώδη οικισμό δεν μπορούσε να υπάρξει εκκένωση.
Οπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ, προέκυψε ότι ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας αποδείχθηκε τελικά, και του εκ του αποτελέσματος, ότι από το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τη λήξη της προηγούμενης αντιπυρικής περιόδου και μέχρι την έναρξη της επόμενης, δεν κατόρθωσε, όπως επιβαλλόταν εκ του νόμου και της αποστολής του, αλλά και των σχετικών εγκυκλίων της ΓΓΠΠ, να είναι στην πράξη -και όχι επί χάρτου- κατάλληλα και έγκαιρα προετοιμασμένος και επαρκώς επιχειρησιακά οργανωμένος και να βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, όταν οι συνθήκες το απαίτησαν, όπως στην προκειμένη περίπτωση, που ο δείκτης πυρκαγιάς είναι υψηλός κατηγορία 4, προκειμένου να αντιμετωπίσει και γενικά να διαχειριστεί ταυτόχρονα, και μάλιστα στην ίδια ή έστω σε άλλη Περιφέρεια, δύο μεγάλες καταστροφές λόγω δασικών πυρκαγιών και με την έκταση και την ένταση σαν αυτές που εκδηλώθηκαν στην Κινέτα και το Νταού Πεντέλης.
Επίσης, οι εισαγγελείς αναφέρουν ότι «από τα ανωτέρω πρόεκυψε από ενέργειες, παραλείψεις, ολιγωρίες, πλημμέλειες, αρρυθμίες και δυσλειτουργίες των αρμοδίων, θεσμικά και νομικά, οργάνων και υπηρεσιών και φορέων του ισχύοντος μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της χώρας, αιτιακά προκλήθηκε ο θάνατος τουλάχιστον 100 ανθρώπων και 31 τραυματισμών, λόγω της συγκεκριμένης δασικής πυρκαγιάς».
Ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της χώρας δεν λειτούργησε κατά τα προβλεπόμενα από τον σχετικό νόμο και σύμφωνα με τις εγκυκλίους, σε όλες τις φάσεις της αντιμετώπισης της ως άνω πυρκαγιάς και γενικά της διαχείρισης του εν λόγω καταστροφικού φαινομένου και κρίσης, καθώς δεν ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά και με επάρκεια, στην εκ του νόμου αποστολή του και στις προβλεπόμενες από αυτόν αρμοδιότητες του.
Κατά τους εισαγγελείς «τα ως άνω σοβαρά λάθη, ενέργειες, αρρυθμίες και δυσλειτουργίες εντοπίζονται κυρίως στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, στο Πυροσβεστικό Σώμα, την ΕΛ.ΑΣ. την Περιφέρεια και τους Δήμους».
Θάνατος το κλείσιμο της λεωφ. Μαραθώνος
Στο εισαγγελικό πόρισμα οι εισαγγελείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το κλείσιμο της λεωφόρου Μαραθώνος το απόγευμα της 23ης Ιουλίου ήταν θάνατος για τους ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν στην περιοχή.
«Αναφορικά με την επίδραση που είχε η εκτροπή των οχημάτων που έγινε στον συγκεκριμένο χρόνο και στα συγκεκριμένα σημεία, πρέπει να σημειωθούν τα ακόλουθα.
Κατ’ αρχήν, στο χρόνο που έγινε η εκτροπή 18.25-18.30, όσα οχήματα βρίσκονταν ήδη επί της Μαραθώνος, βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο κλειστές διόδους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαφύγουν και έτσι μπροστά στην απειλή της φωτιάς, που εκείνη την ώρα έβλεπαν να είναι στη Μαραθώνος, αντιδρώντας ενστικτωδώς, έστριβαν προς το Μάτι και εισέρχονταν από κάθετες διόδους…»
Και συνεχίζει το πόρισμα, «Περαιτέρω, επειδή οι εκτροπές έγιναν και σε σημεία του εσωτερικού οδικού δικτύου στο Μάτι δημιουργήθηκε ξαφνικά μποτιλιάρισμα στα οχήματα, που κινούνταν ήδη εκεί, καθώς ξαφνικά η διακοπή της κίνησης δημιούργησε συμφόρηση εσωτερικά στην περιοχή και έτσι δεν μπορούσαν να απεγκλωβιστούν τα οχήματα και να διαφύγουν από την περιοχή.
Και το συμπέρασμα για την εγκληματική ενέργεια να κλείσει η Μαραθώνος. «Αποτέλεσμα όλων των ανωτέρω ήταν τελικά να εισέλθει μεγάλος αριθμός οχημάτων στο Μάτι, πλέον αυτών που υπήρχαν ήδη και κινούνταν εκεί, όταν οι κάτοικοι άρχισαν να κινούνται πανικόβλητοι για να απομακρυνθούν. Έτσι, η κίνηση γινόταν άτακτα με συνέπεια να δημιουργηθεί συμφόρηση στους στενούς δρόμους και τελικά οι άνθρωποι να εγκλωβιστούν»
Οι εισαγγελείς στο πόρισμά τους (πρόκειται ουσιαστικά για πολυσέλιδες απαλλακτικές διατάξεις για τους τέσσερις για τους οποίους δεν προέκυψαν ευθύνες) κονιορτοποιούν τους ισχυρισμούς της κυρίας Δούρου ότι δεν είχε εκείνη την ευθύνη της διαταγής εκκένωσης των περιοχών.
«Η λήψη της απόφασης, αναφέρουν οι εισαγγελείς για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών, αποτελεί ευθύνη των κατά τόπους δημάρχων, οι οποίοι έχουν τον συντονισμό του έργου πολιτικής προστασίας …» και διευκρινίζουν ότι «όταν η εξελισσόμενη ή επικείμενη καταστροφή μπορεί να επηρεάσει πάνω από ένα δήμο, η απόφαση λαμβάνεται από τον αρμόδιο Περιφερειάρχη, ο οποίος μπορεί να εξουσιοδοτήσει σχετικώς τον οικείο αντιπεριφερειάρχη».
Δεν ήξεραν ποιος είναι ο υπεύθυνος
Σύμφωνα με το kathimerini.gr, σοκ προκαλεί η παραδοχή ότι ήταν τέτοιο το μέγεθος της ασυνεννοησίας των κρατικών υπηρεσιών, που δεν ήξεραν ούτε ποιος ήταν ο επικεφαλής των επίγειων δυνάμεων!
«Είναι προφανές», αναφέρουν οι εισαγγελείς, «ότι δεν μπορεί να γίνει λόγος για επιχείρηση κατάσβεσης και διάσωσης ανθρώπων, που κινδυνεύουν, όταν το βασικό κεντρικό συντονιστικό όργανο, αγνοεί ποιος είναι ο επικεφαλής των επίγειων δυνάμεων, πού είναι η πυρκαγιά, πού έχει επεκταθεί, ποιος διαχειρίζεται τα εναέρια μέσα και ακόμη και αν υπάρχει πυρκαγιά».
Ενδεικτικοί είναι οι διάλογοι των αρμοδίων:
Ερμής Αθηνών προς Αξ. Υπηρεσίας του 199: «Ρε, καταλαβαίνεις τι σου λέμε τόση ώρα; Σας καλώ τόση ώρα να ρίξουν τα εναέρια, γιατί δεν μπορεί να πιάσει βόρεια-βορειοδυτικά, έχει πιάσει κορυφογραμμή και δεν μου απαντάει κανένας. Γυρνάμε σε σας και δεν μου απαντάει ούτε από σας».
Αξιωματικός του 199: «Δεν έχετε ασύρματο να μιλήσετε με τα εναέρια;»
Eρμής Αθηνών: «Όχι, όχι και δεν τα διαχειρίζομαι εγώ τα εναέρια».
Αξιωματικός 199: «Ποιος τα διαχειρίζεται;»
Eρμής Αθηνών: «Δεν ξέρω ποιος τα διαχειρίζεται, καλούσαν τον ποιος τα διαχειρίζεται, εγώ μιλάω με το κέντρο και δεν απαντάτε…»