Από τη φωτιά της Κινέτας, που εκδηλώθηκε στις 12 το μεσημέρι της 23ης Ιουλίου 2018, ξεκίνησε η αλυσίδα των απίστευτων λαθών και τραγικών παραλείψεων, η οποία οδήγησε στην τραγωδία με τους 102 νεκρούς στο Μάτι.
Αυτό είναι, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Γιάννη Σουλιώτη στην «Καθημερινή», το συμπέρασμα του πορίσματος που συνέταξε ο πραγματογνώμονας της Εισαγγελίας Πρωτοδικών για την πυρκαγιά στην Κινέτα.
Το πολυσέλιδο έγγραφο βρίσκεται εδώ και μερικά εικοσιτετράωρα στα χέρια των εισαγγελικών αρχών που διεξάγουν προκαταρκτική έρευνα για λάθη των αρμοδίων φορέων στην αντιμετώπιση της φωτιάς. Ευθύνες καταλογίζονται, εκτός των άλλων, στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και την ηγεσία της Πυροσβεστικής.
Η πραγματογνωμοσύνη για το Μάτι υπεβλήθη στην Εισαγγελία Πρωτοδικών το περασμένο φθινόπωρο και αποτέλεσε τη βάση για την άσκηση ποινικών διώξεων εις βάρος στελεχών της Πυροσβεστικής και κυβερνητικών αξιωματούχων.
Αντίστοιχη θα είναι η διαδικασία και στην περίπτωση της πυρκαγιάς της Κινέτας που, όπως φέρεται να επιβεβαιώνει το πόρισμα του πραγματογνώμονα, προκάλεσε τις προϋποθέσεις για την κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού, το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018.
Η φωτιά στα Γεράνεια Ορη εκδηλώθηκε στις 12.03 μ.μ. Συνολικά 14 άτομα τραυματίστηκαν στις φλόγες, πάνω από 60.000 στρέμματα πυκνού πευκοδάσους έγιναν στάχτη, ενώ σε εκατοντάδες ανήλθαν οι παραθεριστικές κατοικίες που υπέστησαν ζημιές.
Η έρευνα του πραγματογνώμονα της εισαγγελίας, επιπυραγού Δημήτρη Λιότσιου, διαψεύδει το κυβερνητικό αφήγημα ότι η πυρκαγιά οφείλεται σε εμπρησμό. Και αυτό διότι προέκυψαν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι οφείλεται σε βραχυκύκλωμα σε κολόνα της ΔΕΗ. Το ίδιο άλλωστε είχε νωρίτερα εντοπίσει και η έρευνα της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού.
Στη συνέντευξη Τύπου, την επομένη της πυρκαγιάς στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, είχαν παρουσιαστεί φωτογραφίες από δορυφόρους και σχεδιαγράμματα που, σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους, αποκάλυπταν οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού.
Δικαστικές πηγές επισημαίνουν ότι στο πόρισμά του ο πραγματογνώμονας επιρρίπτει ευθύνες για τους χειρισμούς του στον τότε γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Καπάκη. Στη διάρκεια της πολύμηνης έρευνας αποκαλύφθηκε ότι ενώ η Περιφέρεια Αττικής είχε ζητήσει από τον κ. Καπάκη ήδη από την 23η Ιουλίου να κηρύξει τον νομό σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, εκείνος απέφυγε να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία. Αντ’ αυτού, με έγγραφό του που έφερε ημερομηνία 23 Ιουλίου, αλλά εστάλη μέσω φαξ την 24η Ιουλίου, ο κ. Καπάκης έχρισε την Περιφέρεια Αττικής ως αρμόδια για την κήρυξη των περιοχών που είχαν πληγεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αξιολογώντας την τραγωδία ως τοπική, μικρής έντασης καταστροφή…
Ευθύνες στο Κέντρο Επιχειρήσεων και την ηγεσία της Πυροσβεστικής
Κατά πληροφορίες της «Καθημερινής», ο πραγματογνώμονας εντοπίζει παραλείψεις και στην αξιοποίηση των εναερίων μέσων από την ηγεσία της Πυροσβεστικής. Από την έρευνά του φέρεται να προέκυψε ότι το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) της Πυροσβεστικής, που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση των αεροσκαφών και ελικοπτέρων, δεν έδωσε έγκαιρα εντολή στην Πολεμική Αεροπορία να πραγματοποιήσει πτήσεις εναέριας επιτήρησης πάνω από την Αττική, όπως προβλέπεται τις ημέρες με υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς. Οταν κατέθεσε σχετικό αίτημα, οι καιρικές συνθήκες ήδη καθιστούσαν αδύνατη την απογείωση των αεροσκαφών.
Στελέχη της Πυροσβεστικής που ρωτήθηκαν σχετικά, διευκρίνισαν στην «Κ» ότι οι πτήσεις εναέριας επιτήρησης (προβλέπονται τις ημέρες με πολύ υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς -κατηγορία κινδύνου 4) δίνουν τη δυνατότητα έγκαιρου εντοπισμού και άμεσης προσβολής της πυρκαγιάς, κάτι που δεν συνέβη την 23η Ιουλίου 2018.
Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, μόνο ένα μονοκινητήριο αεροπλάνο από ιδιωτική αερολέσχη φέρεται να πραγματοποίησε πτήση επιτήρησης, χωρίς πάντως το πλήρωμά του να εντοπίσει και να ενημερώσει για την έναρξη της πυρκαγιάς στην Νταού Πεντέλης.
Στο πόρισμα επισημαίνεται ακόμα ότι η ηγεσία της Πυροσβεστικής δεν προχώρησε προληπτικά σε μετασταθμεύσεις πυροσβεστικών αεροσκαφών, παρότι ήδη από την παραμονή η ΕΜΥ είχε ενημερώσει για τις υψηλές θερμοκρασίες και τους ισχυρούς ανέμους που θα έπνεαν στην Αττική. Ετσι, όταν το απόγευμα της 23ης Ιουλίου τα αεροδρόμια έκλεισαν λόγω των ισχυρών ανέμων, τα πυροσβεστικά αεροσκάφη έμειναν καθηλωμένα στο έδαφος.
Πάντως, αντίθετα με την καθυστερημένη ανταπόκριση των επίγειων δυνάμεων στη φωτιά της Ανατολικής Αττικής, ικανοποιητική κρίνεται η κινητοποίηση των υδροφόρων της Πυροσβεστικής στο μέτωπο της Κινέτας. Αυτό επισημαίνεται στο πόρισμα. Για την εκδήλωση της πυρκαγιάς το «199» ειδοποιήθηκε στις 12.03 μ.μ. και το πρώτο πυροσβεστικό όχημα έφτασε στο μέτωπο στις 12.10 μ.μ., δηλαδή μόλις επτά λεπτά αργότερα.
Αποτελεσματικά εφαρμόστηκαν και οι διαδικασίες εκκένωσης, κάτι που δυστυχώς δεν συνέβη στη φωτιά στο Μάτι. Από την πολύμηνη έρευνα φέρεται να προέκυψε ότι ο επικεφαλής αξιωματικός της Πυροσβεστικής στο μέτωπο της πυρκαγιάς έδωσε έγκαιρα εντολή στον δήμαρχο Μεγάρων να προχωρήσει στην εκκένωση των οικισμών που απειλούνταν από τις φλόγες. Κάτοικοι και παραθεριστές απομακρύνθηκαν έγκαιρα, πριν κινδυνεύσουν ή εγκλωβιστούν από τις φλόγες, κάτι που έγινε στο μέτωπο της Ανατολικής Αττικής.