Λίγο πριν το προεδρείο της Βουλής «σφυρίξει» τη λήξη της συζήτησης στην Ολομέλεια για το πολυνομοσχέδιο και ξεκινήσει η καταμέτρηση των «ναι» και των «όχι», η κυβέρνηση πέρασε στις «καθυστερήσεις» μια σειρά από αλλαγές στη φορολόγηση προϊόντων και υπηρεσιών.
Με τον υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο να… κόβει και να ράβει τους φόρους έτσι ώστε να μην αλλοιωθεί ο τελικός στόχος των προσδοκώμενων εσόδων, οι παρεμβάσεις της τελευταίας στιγμής δεν ήταν επ’ ωφελεία των καταναλωτών.
Επί παραδείγματι, η αύξηση του φόρου στην μπίρα έρχεται ενάμιση χρόνο νωρίτερα σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, από την 1η Ιουνίου 2016, ενώ η επιβολή τέλους σταθερής τηλεφωνίας και Ιντερνετ θα ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2017 (αντί για τον Ιούλιο του επόμενου έτους). Στην προσπάθεια να κλείσουν δημοσιονομικές τρύπες, επιστρατεύονται ακόμα και τα πρόστιμα τα οποία αρχικά ακυρώνονταν αλλά εν συνεχεία απλώς περιορίζονται στο μισό για την εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων στοιχείων ακινήτων Ε9, ενώ ύστερα από πολλά μπρος πίσω η κυβέρνηση κλείδωσε στο 35% τον συντελεστή φορολόγησης των κερδών για όλες τις εταιρείες τυχερών παιχνιδιών.
Χωρίς αλλαγές ψηφίστηκαν και βρίσκονται προ των πυλών για την εφαρμογή τους οι αυξήσεις του ΦΠΑ από το 23% στο 24%, η επιβολή τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης με συντελεστή 10% επί των μηνιαίων λογαριασμών προ ΦΠΑ, οι αλλαγές στα τέλη ταξινόμησης ΙΧ και η κατάργηση της έκπτωσης επί των συντελεστών ΦΠΑ σε μια ομάδα έντεκα νησιών του Αιγαίου. Από την 1η Ιουνίου καταργείται η έκπτωση στους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά Σύρο, Θάσο, Ανδρο, Τήνο, Κάρπαθο, Μήλο, Σκύρο, Αλόννησο, Κέα, Αντίπαρο και Σίφνο.
Μετά τις αλλαγές οι διατάξεις που ψηφίστηκαν προβλέπουν:
Μπίρα. Ο φόρος διπλασιάζεται από την 1η Ιουνίου 2016 ενώ αρχικά το νομοσχέδιο προέβλεπε αύξηση από την 1η Ιανουαρίου 2018. Με την αλλαγή αυτή, σε λιγότερο από δέκα ημέρες οι λιανικές τιμές της μπίρας αναμένεται να επιβαρυνθούν σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς κατά 20 λεπτά το κουτάκι (330 ml).
Νέο τέλος σταθερής τηλεφωνίας και Ιντερνετ.Οι μηνιαίοι λογαριασμοί κάθε σύνδεσης σταθερής τηλεφωνίας με πρόσβαση σε υπηρεσίες φωνής ή/και ευρυζωνικής πρόσβασης (Ιnternet) θα επιβαρύνονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 (και όχι από την 1η Ιουλίου) με τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας 5% επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού, περιλαμβανομένου και του παγίου τέλους που εισπράττεται υπέρ της επιχείρησης προ ΦΠΑ.
Τυχερά παιχνίδια.Η αύξηση της συμμετοχής του ελληνικού Δημοσίου από το 30% στο 35% προβλέφθηκε αρχικά στις διατάξεις του νομοσχεδίου για το Ασφαλιστικό αλλά αποσύρθηκε. Επανακατατέθηκε διαφοροποιημένη με πρόβλεψη κλιμάκωσης του συντελεστή από το 30% έως και το 35% ανάλογα με το ύψος των μεικτών κερδών αλλά εν τέλει επανήλθε η αρχική διάταξη. Ετσι, αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2016 αυξάνεται από το 30% στο 35% η συμμετοχή του Δημοσίου στα μεικτά κέρδη των εταιρειών τυχερών παιχνιδιών.
Πρόστιμα για Ε9. Στην αρχική της μορφή η διάταξη προέβλεπε πλήρη απαλλαγή από πρόστιμα για αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) ετών 2010 και επομένων που υποβλήθηκαν ή θα υποβληθούν από 31.12.2014 έως και 29 Ιουλίου 2016. Με τις αλλαγές της τελευταίας στιγμής τα πρόστιμα απλώς περιορίζονται στο μισό.
Εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Τα νέα ελάχιστα όρια οφειλόμενου φόρου για εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία και χαρτοφυλακίου καθώς και για οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου 2016 και όχι αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου όπως προβλεπόταν αρχικά.
Η ίδρυση του Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Πέρα από αυτές τις επιμέρους αλλαγές στη φορολόγηση, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής την ίδρυση ενός Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης -που αρχικά θα έχει «προίκα» 700 εκατ. ευρώ- παρουσιάζοντας και τις πρώτες δράσεις που θα υλοποιηθούν.
Μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, ο κ.Τσίπρας σημείωσε ότι από το Ταμείο αυτό θα βρεθούν τα χρήματα ώστε να μην «παγώσουν» τα ειδικά μισθολόγια (ειδικά για τους ένστολους θα βρεθεί κονδύλι από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας) και να μη χρειαστεί να επιστρέψουν τα αναδρομικά του ΕΚΑΣ οι συνταξιούχοι.
Ο «κόφτης»
Ακόμη, για το πολυνομοσχέδιο ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι «ο κόφτης δεν θα εφαρμοστεί», προσθέτοντας πως «θα υπάρξει δότης» και εξήγησε ότι, με βάση τη συμφωνία, από τα 1,7 δισ. ευρώ πλεόνασμα τα 500 εκατ. ευρώ θα πάνε για χρέος, τα 500 εκατ. ευρώ για ληξιπρόθεσμες οφειλές και τα 700 εκατ. ευρώ για δράσεις που θα επιλέξει η κυβέρνηση.
Αυτά τα χρήματα -δηλαδή τα 700 εκατ. ευρώ- θα πάνε στο Ταμείο, στο οποίο στόχος είναι σταδιακά να κατευθυνθούν κονδύλια και από άλλες πηγές (π.χ. φοροδιαφυγή). Με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό δεν θα υπάρξει μία εφάπαξ παροχή, αλλά θα επιλεγεί ένα ευρύτερο πλέγμα δράσεων.
Μεταξύ άλλων θα χρηματοδοτηθούν η επέκταση του προγράμματος για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, η ενίσχυση του προγράμματος για την καταπολέμηση της ανθρωπιστικής κρίσης, η ανάπτυξη προγραμμάτων για την καταπολέμηση της ανεργίας και η αποκατάσταση -όπως τόνισε ο πρωθυπουργός- αδικιών.
Τι θα γίνει με το ΕΚΑΣ
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο κ. Τσίπρας έκανε ειδική αναφορά σε δύο θέματα που είχαν προκαλέσει αντιδράσεις και έντονες αντιπαραθέσεις:
- Τα αναδρομικά του ΕΚΑΣ: Χαρακτηριστικά σημείωσε ότι «μία αδικία είναι αυτή που αφορά τη γνωστή από τη συμφωνία μείωση των εισοδηματικών κριτηρίων για το ΕΚΑΣ», προσθέτοντας ότι «δεν μπορεί εμείς, που έχουμε δεσμευθεί ότι δεν θα μειώσουμε τις κύριες συντάξεις, να ζητήσουμε από αυτούς τους ανθρώπους να μας φέρουν πίσω αυτά τα χρήματα από συντάξεις». Ουσιαστικά δεν πρόκειται να ζητηθεί αναδρομικά η επιστροφή τους ΕΚΑΣ για το πρώτο εξάμηνο του 2016 από όσους δεν πληρούν τα νέα εισοδηματικά κριτήρια. Εκτιμάται ότι η τροποποίηση αυτή αφορά 70.000 συνταξιούχους.
- Τα ειδικά μισθολόγια: Από το νέο Ταμείο θα βρεθούν τα απαιτούμενα χρήματα ώστε να μην «παγώσει» το 2017 και το 2018 η μισθολογική ωρίμανση των ειδικών μισθολογίων (εκτιμάται ότι αφορά 220.000 άτομα). Η αρχή έγινε χθες το απόγευμα, όταν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, ανακοίνωσε ότι με νομοτεχνική βελτίωση δίνεται στην κυβέρνηση η δυνατότητα ώστε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016 να καταθέσει ισοδύναμα μέτρα για την εξοικονόμηση των 118 εκατ. ευρώ προκειμένου να μην ισχύει το «πάγωμα» για μια διετία που προέβλεπε η τροπολογία που είχε κατατεθεί την Παρασκευή.
Στη βραδινή ομιλία του ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι τα απαιτούμενα θα βρεθούν από το νέο Ταμείο, ενώ ειδικά για τους ενστόλους το κονδύλι θα προκύψει από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.
Μάλιστα, ο Πάνος Καμμένος είπε στην ομιλία του ότι το ποσό για τους ένστολους θα καλυφθεί από τον κωδικό 6900 για τα εξοπλιστικά. Οπως σημείωσε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, θα βρεθούν τα 27,3 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για το 2017 και το ίδιο ποσό που χρειάζεται για το 2018.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι χθες το μεσημέρι είχε υπάρξει διάταξη για το Ασφαλιστικό των εκπαιδευτικών. Συγκεκριμένα, με το παλαιό συνταξιοδοτικό καθεστώς θα αποχωρήσουν όσοι εκπαιδευτικοί υποβάλουν φέτος αίτηση για «έξοδο», καθώς ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, έκανε δεκτή τροπολογία βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.
Η τροπολογία αναφέρει ότι οι εκπαιδευτικοί των οποίων η πράξη συνταξιοδότησης εκδίδεται την επομένη της λήξης του σχολικού έτους 2015-2016 (δηλαδή στις 31 Αυγούστου 2016) δεν υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και ο χρόνος παραμονής τους στην υπηρεσία λογίζεται ως συντάξιμος.
Υπό στενή επιτήρηση τα funds
Ακόμη πιο αυστηρό επιδιώκει να κάνει η κυβέρνηση το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης και απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (funds), με αλλαγές «στο παρά ένα» της χθεσινής ψηφοφορίας του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή.
Ετσι, ανάμεσα στα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλουν οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος, ώστε να αδειοδοτηθούν, σε εκείνο της «εμπεριστατωμένης έκθεσης, όπου θα καταγράφονται διεξοδικά οι βασικές αρχές και οι μέθοδοι που θα διασφαλίζουν την επιτυχή αναδιάρθρωση δανείων», προστίθενται με νομοτεχνική βελτίωση που έκανε ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, διατάξεις της ευρωπαϊκής αλλά και της εθνικής νομοθεσίας, βάσει των οποίων τα funds θα προτείνουν εναλλακτικές μεθόδους ρύθμισης των δανείων.
Πώς θα λειτουργούν
Σύμφωνα με αυτές (κοινοτικές οδηγίες, Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών), θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τυχόν κατηγοριοποιούν τους δανειολήπτες σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες.
Με άλλη τροποποίηση αυξάνεται ο χρόνος προθεσμίας από τις 20 ημέρες σε δύο μήνες για τη χορήγηση άδειας σε εταιρείες διαχείρισης και απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
Επιπλέον, με νομοτεχνική βελτίωση αναπροσαρμόζονται τα πάγια τέλη που θα πρέπει να πληρώνουν οι προαναφερόμενες εταιρείες σε υποθηκοφυλακείο, κτηματολόγιο ή ενεχυροφυλακείο σε 2.500 ευρώ.
Τέλος, με αλλαγές στο νομοσχέδιο ο υπουργός αποσαφηνίζει ότι αναφορικά με τις επιχειρήσεις που θα αποκτούν απαιτήσεις από δάνεια θα πρέπει να περιγράφεται στο καταστατικό τους η συγκεκριμένη δραστηριότητα, καθώς και ότι θα πρέπει να διαθέτουν έδρα ή υποκατάστημα στην Ελλάδα.