Οταν στη μέση υπάρχει ένα παιδί, δεν υπάρχουν νικητές και νικημένοι, ανέφερε ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας, ανοίγοντας την Τρίτη τη συζήτηση και επεξεργασία του νομοσχεδίου «Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίου», στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές. Μια συζήτηση που όπως αποδεικνύεται δεν θα είναι καθόλου εύκολη, καθώς πέρα από τις ομοφοβικές ιλαρότητες που ακούστηκαν από την Ελληνική Λύση περί παιδιού που θα πηγαίνει «στον Βαγγέλη και στον Ανέστη», ακόμα και βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας διατύπωσαν ήδη ενστάσεις.
«Κάνουμε ένα βήμα να γλιτώσουμε τον ανθρώπινο πόνο, να προστατεύσουμε το παιδί, να εναρμονιστούμε με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα και κυρίως να δημιουργήσουμε μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία, μεταξύ των γονέων που πολλές βάζουν στη μέση το παιδί τους, με πολύ αρνητικές συνέπειες», είπε αρχικά ο κ. Τσιάρας και υπογράμμισε ότι «τον τελευταίο λόγο θα έχει πάντα η δικαιοσύνη», αλλά πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια να μην χρειαστεί να φτάσουν έως εκεί.
«Σύσσωμο το πολιτικό σύστημα έχει μια ευκαιρία να κάνει ένα βήμα μπροστά σε μια σοβαρή μετριοπαθή μεταρρύθμιση, που κατά γενική ομολογία, έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία», είπε επίσης ο κ. Τσιάρας και διαβεβαίωσε τις επιτροπές της Βουλής που συζητούν τις νέες διατάξεις ότι στόχος των νέων ρυθμίσεων είναι οι γονείς να λύνουν τις διαφορές τους, αν είναι δυνατό, πριν φτάσουν στο δικαστήριο. «Θέλουμε να εμπεδώσουμε μια άλλη φιλοσοφία και να εμπεδώσουν οι γονείς ότι δεν χρειάζεται να φτάσουν στο δικαστήριο πληγώνοντας τους εαυτούς τους και πολύ περισσότερο, πληγώνοντας τα παιδιά τους», προσέθεσε.
Αναφερόμενος στις βασικές καινοτομίες του νομοσχεδίου, ο υπουργός Δικαιοσύνης υπογράμμισε ότι το νέο πλαίσιο έχει παιδοκεντρικό χαρακτήρα και εξήγησε πιο αναλυτικά ότι προβλέπεται:
-η από κοινού και εξίσου άσκηση της γονικής μέριμνας και από τους δύο γονείς, μετά από το διαζύγιο. Η πρόνοια αφορά και τα παιδιά εκτός γάμου που έχουν αναγνωριστεί. «Θέλουμε να δείξουμε ότι μετά το χωρισμό, πρέπει και οι δύο γονείς να έχουν συμμετοχή σε αυτό που συμβαίνει στο παιδί», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης.
-εντάσσεται η διαμεσολάβηση, ως πρόδρομο στάδιο, πριν καταλήξουν οι γονείς στον φυσικό δικαστή.
-θεσπίζεται το μαχητό τεκμήριο για το 1/3 του χρόνου επικοινωνίας του παιδιού με το γονέα με τον οποίο το παιδί δεν θα διαμένει τον περισσότερο χρόνο. «Εισάγουμε το μαχητό τεκμήριο γιατί οι δικαστικές αποφάσεις, με βάση το νόμο του 1983, δίνανε περίπου αυτόν τον χρόνο επικοινωνίας», είπε ο κ. Τσιάρας και πρόσθεσε ότι το μαχητό τεκμήριο εισάγεται προκειμένου οι δύο γονείς να μπορέσουν να συνεννοηθούν πριν φτάσουν στα δικαστήρια, για να προλάβουν τις ψυχολογικές επιπτώσεις που δημιουργούνται στους ίδιους και στο παιδί.
-εισάγονται αντικειμενικά κριτήρια με βάση τα οποία ο δικαστής θα κρίνει που πρέπει να κατανείμει τη γονική μέριμνα. Τέτοια αντικειμενικά κριτήρια είναι η μη καταβολή της διατροφής, η μη τήρηση των δικαστικών αποφάσεων, η προσπάθεια διάρρηξης των σχέσεων του παιδιού με τον έναν από τους δύο γονείς. Στο σημείο αυτό ο υπουργός υπογράμμισε ότι «κλείνει κάθε πιθανότητα να έχουν πρόσβαση στα πλεονεκτήματα του νέου νόμου, όσοι έχουν ασκήσει ενδοοικογενειακή βία».
-οργανώνονται επιμορφωτικά προγράμματα για 900 δικαστές «πρώτης γραμμής», τους επόμενους δύο μήνες για το νέο πλαίσιο, με τη συμμετοχή ψυχολόγων.
Ο υπουργός επεσήμανε ότι το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο υφίσταται από το 1983 και αυτό ενώ «σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό έχει αλλάξει ο ρόλος του πατέρα και ο τρόπος που το παιδί αντιλαμβάνεται τη σημερινή πραγματικότητα».
«Τα παιδιά που μεγαλώνουν με τη φυσική παρουσία και των δύο γονέων διαμορφώνουν με πολύ καλύτερο τρόπο τη δική τους προσωπικότητα», συμπλήρωσε, διευκρινίζοντας ότι αυτό σε καμία περίπτωση δεν συνιστά μομφή για τις μονογονεϊκές οικογένειες που δίνουν έναν τεράστιο αγώνα να μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Ο υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι το 90% των περιπτώσεων γονέων που αποφασίζουν να χωρίσουν σημειώνονται αποκλεισμοί στην επικοινωνία γονέων με τα παιδιά τους. «Αυτό το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα επιχειρούμε να επιλύσουμε με τη συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση που συζητάμε σήμερα. Επιχειρούμε να πετύχουμε μια ισορροπία και επιχειρούμε να δώσουμε το δικαίωμα στον κάθε γονέα να έχει σχέση και επικοινωνία με το παιδί του», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης.
«Η αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου, για τις σχέσεις παιδιών και διαζευγμένων γονέων, καλώς ή κακώς, τέσσερις δεκαετίες μετά την τελευταία μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, προβάλλει αναγκαία», ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος της διαρκούς επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης Μάξιμος Χαρακόπουλος. «Η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα καταδεικνύει ότι, όχι μόνο όλο και λιγότεροι Έλληνες συνάπτουν γάμο και δεν αποφασίζουν να κάνουν παιδιά, αλλά δυστυχώς αυξάνονται δραματικά και τα διαζύγια. Όλοι αναγνωρίζουμε ότι τις πλέον αρνητικές συνέπειες των χωρισμών, τις βιώνουν τα παιδιά. Είτε είναι αρκετά μικρά είτε στην εφηβεία, ο χωρισμός των γονιών συνιστά πάντοτε για ένα παιδί μια συντριβή του κόσμου που έχε οικοδομήσει εντός του. Για να λειανθούν οι αρνητικές συνέπειες ενός διαζυγίου στην παιδική ψυχή απαιτείται η συνεργασία των δύο γονιών. Η δική τους αγάπη είναι αυτή που δημιουργεί ασπίδα προστασίας στον παιδικό ψυχισμό, στηρίζει το παιδί, το κάνει να ξεπεράσει την κρίση που βιώνει και το βοηθά να αναπτύξει την προσωπικότητα και την ομαλή κοινωνικοποίησή του. Η Πολιτεία πρέπει να προσαρμόσει το νομοθετικό πλαίσιο και ο κύριος γνώμονας δεν μπορεί να είναι άλλος από το πώς θα μειώσει τις πιθανές εντάσεις μεταξύ των γονέων, πως θα προσδιορίσει με τη μεγαλύτερη λεπτομέρεια τη διαμοίραση του χρόνου ή τουλάχιστον τη χρονική δυνατότητα που μπορεί να έχει ο κάθε γονέας να περνάει με το παιδί του».
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα και στους δύο γονείς να υπάρχουν στη ζωή του παιδιού τους και κυρίως δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να απολαμβάνει τη φυσική παρουσία και των δύο γονέων, είπε η εισηγήτρια της ΝΔ Αννα Μάνη Παπαδημητρίου και πρόσθεσε ότι η γονική μέριμνα είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων και περιλαμβάνει την επιμέλεια του παιδιού, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπησή του σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη που αφορά το παιδί ή την περιουσία του. «Για όλα αυτά τα κρίσιμα ζητήματα για τη ζωή και την ανατροφή του παιδιού τους, έχουν πλέον λόγο και οι δύο γονείς», είπε, για να προσθέσει ότι με το νομοσχέδιο δίνεται λύση σε ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που απασχολούσε εδώ και δεκαετίες χιλιάδες γονείς και αφορούσε τη ζωή χιλιάδων παιδιών.
Ακολούθησαν οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Θεόφιλος Ξανθόπουλος, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έδωσε στη Βουλή το πόρισμα της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, το οποίο, «κατά ασφαλείς πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης το αγνόησε, προχώρησε σε δικές της προσθαφαιρέσεις για να καταλήξουμε σε ένα νομοσχέδιο που προκαλεί πάρα πολύ σοβαρές επιφυλάξεις». Ο κ. Ξανθόπουλος επεσήμανε δε, ότι για την κατάρτιση του νομοσχεδίου, δεν κλήθηκε ούτε μια γυναικεία οργάνωση, ήταν απούσα η Γενική Γραμματεία Ισότητας και την ίδια ώρα οι διατάξεις δέχονται κριτική από όλο το πολιτικό φάσμα, περιλαμβανομένων και προσώπων με ισχυρό πολιτικό αποτύπωμα από την παράταξη της ΝΔ που επισημαίνουν τα προβλήματα που θα δημιουργήσει το νομοσχέδιο. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι το νομοσχέδιο διαπνέεται από βαθιά συντηρητική αντίληψη και «από παιδοκεντρικό, το σύστημα γίνεται γονεοκεντρικό» και το παιδί καθίσταται πλέον παρακολούθημα των γονέων και εγκαθίσταται στο κέντρο της κρίσης, ανάμεσα στους γονείς. Ο κ. Ξανθόπουλος είπε ότι η αναγκαστική συνεπιμέλεια θα δημιουργήσει εντάσεις, αντιπαραθέσεις και επιπλέον τριβές και διευκρίνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ της συνεπιμέλειας, πιστεύει ότι απαιτούνται τροποποιήσεις στο υφιστάμενο πλαίσιο, αλλά διαφωνεί με την αναγκαστική και την εξίσου συνεπιμέλεια, γιατί καθιστά δέσμιο τον δικαστή να αποφασίσει σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο, ενώ το νέο πλαίσιο διαφοροποιεί αυτό που προσδιορίζεται εδώ και χρόνια, ως το συμφέρον του παιδιού. Είπε επίσης, ότι εισάγονται κριτήρια αχρείαστα σε σχέση με το συμφέρον του παιδιού. «Μας καλείτε να νομοθετήσουμε για θέματα που θα έπρεπε να υπάρχει συναίνεση και συμφωνία και για τα οποία το ισχύον νομικό οπλοστάσιο δίνει στο δικαστή τη δυνατότητα να απαντήσει. Παρεμβαίνετε άτσαλα στη δικαιοδοτική κρίση, δημιουργείτε εντάσεις στην κοινωνία», είπε ο κ. Ξανθόπουλος.
Η Γιαννακοπούλου για το λόμπι των χωρισμένων μπαμπάδων
Να κατατεθεί στη Βουλή το κείμενο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, ζήτησε από τον υπουργό Δικαιοσύνης η ειδική αγορήτρια του Κινήματος Αλλαγής Νάντια Γιαννακοπούλου, που επεσήμανε ότι το νομοσχέδιο προκαλεί ήδη σφοδρές αντιδράσεις όχι μόνο από τις γυναικείες οργανώσεις αλλά και από έγκριτους νομικούς που μετείχαν στην νομοπαρασκευαστική επιτροπή, για το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου.
«Κανείς μα κανείς δεν θα μπορούσε να είναι κατά της συνεπιμέλειας, αλλά οι διατάξεις που φέρνει η κυβέρνηση είναι ατελέσφορες», είπε η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ και πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο δεν είναι μεταρρύθμιση, δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες για τη γονική μέριμνα και δεν θέτει στο επίκεντρο το συμφέρον του παιδιού. «Πρώτιστο έπρεπε να είναι το συμφέρον του παιδιού. Η όποια λύση πρέπει να εξυπηρετεί πρωτίστως το συμφέρον του παιδιού που μπορεί να διαφέρει κάθε φορά. Αυτό αναφέρουν όλες οι διεθνείς συμβάσεις για τα δικαιώματα του παιδιού, διότι κάθε παιδί και κάθε οικογένεια ζει κάτω από διαφορετικές συνθήκες», είπε επίσης η κυρία Γιαννακοπούλου και κατηγόρησε το υπουργείο Δικαιοσύνης ότι αρνήθηκε τη διαβούλευση με την Κοινωνία των Πολιτών, δεν διαβουλεύθηκε με δικηγόρους, δικαστές και ψυχιάτρους, αλλά «επέλεξε να συνδιαλλαγεί μόνο με τη μία πλευρά των γονέων, την πλευρά ενός λόμπι χωρισμένων μπαμπάδων και να παρακάμψει όλες τις γυναικείες οργανώσεις».
«Στην ανάπτυξη του παιδιού, δεν μπορεί παρά να είναι καθοριστικός παράγοντας σε ποιες οικονομικές, κοινωνικές συνθήκες αναπτύσσεται η γονική ευθύνη, δηλαδή σε τι κόσμο μεγαλώνουν τα παιδιά και με ποιους οικονομικούς και κοινωνικούς όρους», επισήμανε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα και πρόσθεσε ότι οι αλλαγές που κατέθεσε η κυβέρνηση σε σχέση με τη γονική μέριμνα, αντικειμενικά θα λειτουργήσουν μέσα στο πλαίσιο των οικονομικών και κοινωνικών αντιλήψεων της σύγχρονης εκμεταλλευτικής κοινωνίας που δεν έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες του παιδιού, «όπως το αντιλαμβάνεται κανείς από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά της η λαϊκή οικογένεια». Όπως υπογράμμισε, αφετηρία της θέσης του ΚΚΕ για τη γονική μέριμνα είναι οι κοινωνικές ανάγκες του παιδιού και όχι οι συναισθηματικές ανάγκες των γονέων, αν αυτές έρχονται σε αντίθεση με το συμφέρον του παιδιού. Η κ. Κομνηνάκα δεν αρνήθηκε την ανάγκη τροποποιήσεων στο οικογενειακό δίκαιο που θα λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις στη γονική σχέση, αλλά προϋπόθεση για τις τροποποιήσεις είναι η επιστημονική και κοινωνική έρευνα, η οποία όμως δεν έγινε από το υπουργείο Δικαιοσύνης. Η βουλευτής του ΚΚΕ κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι εκβιάζει τη συγκεκριμένη κατεύθυνση που θα λάβει η νομολογία και αυτό ενώ απουσιάζουν οι κατάλληλες υποστηρικτικές δομές που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην επίλυση των οικογενειακών διαφορών.
Κώτσηρας: «Ο ρόλος των γονέων έχει αλλάξει»
Ο ρόλος των γονέων έχει αλλάξει, επεσήμανε από την πλευρά του ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Κώτσηρας και πρόσθεσε ότι με το νομοσχέδιο το κέντρο βάρους μετατοπίζεται στο παιδί και στα δικαιώματά του, σε σχέση με τους γονείς, στη βάση της γονικής ισότητας και με την ενεργή παρουσία και των δύο γονέων στην ανατροφή του. Ο κ. Κώτσηρας ανέφερε επίσης, ότι τίθενται οι κατευθυντήριες γραμμές και αποτυπώνεται το πνεύμα με το οποίο θα πρέπει να εξετάζονται οι οικογενειακές διαφορές, σε αντιστοιχία με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, για τα δικαιώματα του παιδιού. «Το συμφέρον του παιδιού, προφανώς συναντάται με την ομαλή επικοινωνία του παιδιού και με τους δύο γονείς. Αυτή είναι η αφετηρία πάνω στην οποίο εκκινούμε και στον πυρήνα της παρέμβασης μας είναι η σχέση του παιδιού με τους γονείς του», είπε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Αννα Καραμανλή: Μεγάλωσα μόνη δύο παιδιά
Η πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου βουλευτής της ΝΔ Αννα Καραμανλή, υπογράμμισε ότι το οικογενειακό δίκαιο που ήταν προοδευτικό, για την εποχή του, σήμερα έχει ανάγκη προσαρμογής δεδομένων των νέων μοντέλων οικογενειακής ζωής και της αλλαγής του τρόπου συμμετοχής των πατέρων στην ανατροφή των παιδιών τους. «Ο ρόλος των πατέρων έχει μεταβληθεί πολύ σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Οι πατέρες σήμερα και επιθυμούν και πρέπει να έχουν λόγο στην ανατροφή των παιδιών τους, όχι μόνο ποσοτικά αλλά και ποιοτικά», είπε η βουλευτής της ΝΔ και πρόσθεσε: «Η ζωή για τις μητέρες είναι πολύ δύσκολη. Ως μητέρα που μεγάλωσα μόνη μου δύο παιδιά, μπορώ να το διαβεβαιώσω. Όσο όμως και αν κουράστηκα, όσο και αν εξαντλήθηκα ή αγανάκτησα, ακόμα και να έκλαψα, ποτέ μα ποτέ δεν διανοήθηκα να βάλω το προσωπικό μου συμφέρον πάνω από το συμφέρον των παιδιών μου. Και το συμφέρον των παιδιών μου με υποχρεώνει να βάζω στην άκρη τον εγωισμό μου ή τα δικαιολογημένα παράπονά μου και με δύναμη να συνεχίζω να τα φροντίζω μαζί με τον πατέρα τους».
Η βουλευτής της ΝΔ Ολγα Κεφαλογιάννη, αν και δήλωσε σύμφωνη με την αρχή του νομοσχεδίου, είπε ότι οι διατάξεις που εξειδικεύουν το συμφέρον του παιδιού έχουν γονεοκεντρικό χαρακτήρα, όπως η διάταξη που ορίζει πως το δικαστήριο πρέπει να συνεκτιμά παραμέτρους όπως η ικανότητα του γονέα να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου, τη συμπεριφορά του γονέα κατά το προηγούμενο διάστημα. «Ακόμη και αν έπρεπε να θεσπίσουμε κριτήρια, αυτά θα έπρεπε να είναι παιδοκεντρικά», είπε η κυρία Κεφαλογιάννη και επισήμανε ότι ο ρόλος του δικαστηρίου είναι αναντικατάστατος για να εξειδικεύσει ποιο είναι το συμφέρον του παιδιού, που διαφέρει κατά περίπτωση. Επεσήμανε επίσης ότι η επιτροπή του ΟΗΕ που είναι αρμόδια για την παρακολούθηση της εφαρμογής της σύμβασης για τα δικαιώματα του παιδιού, αναφέρει ότι το συμφέρον του παιδιού εξειδικεύεται κατά περίπτωση. Η βουλευτής της ΝΔ δήλωσε αντίθετη με την διάταξη για την εξίσου γονική μέριμνα. «Εφόσον οι γονείς δεν ασκούσαν εξίσου τη γονική μέριμνα κατά τον γάμο, δεν είναι άστοχο να λέμε ότι θα την ασκούν εξίσου, μετά την λύση ή την ακύρωση του γάμου;», είπε η κυρία Κεφαλογιάννη και παρατήρησε ότι «εάν το εξίσου ερμηνευθεί ως ισόχρονη γονική μέριμνα, τότε περνάμε στην υποχρεωτική ισόχρονη εναλλασσόμενη διαμονή για κάθε παιδί αδιακρίτως».
Νωρίτερα και η βουλευτής της ΝΔ Μαριέττα Γιαννάκου έκανε λόγο για «σολομώντειες λύσεις» και «παρανοϊκές καταστάσεις», τονίζοντας ότι τέτοιου είδους ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν από νομικούς. «Οι αποφάσεις δεν πρέπει να ρυθμίζονται άκαμπτα και οριζόντια. Σολομώντειες λύσεις δεν είναι προς το συμφέρον του παιδιού διότι τα παιδιά δεν αποτελούν μαθηματική εξίσωση», είπε η βουλευτής της ΝΔ.
«Μεταρρύθμιση με πολιτικό κόστος»
«Προφανώς πίσω από μια πολιτική επιλογή, προφανώς υπάρχει και το πολιτικό κόστος», ανέφερε, κλείνοντας τη συζήτηση ο υπουργός Δικαιοσύνης και πρόσθεσε ότι «η κοινωνία δεν περιμένει από τους πολιτικούς να λειτουργούν με βάση το πολιτικό κόστος, αλλά να αποφασίζουν συγκεκριμένες επιλογές που θα προσφέρουν στην κατεύθυνση της λύσης των προβλημάτων». Ο υπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι υπουργείο άκουσε το δυνατό περισσότερους φορείς και πρόσθεσε ότι η νομοπαρασκευαστική επιτροπή προτείνει αλλά την τελική ευθύνη την έχει η κυβέρνηση, όπως προβλέπει το Σύνταγμα για τη νομοθετική λειτουργία. Ο κ. Τσιάρας κατέθεσε στα πρακτικά και το πόρισμα της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής. Για την γονική μέριμνα, από κοινού και εξίσου, ο κ. Τσιάρας είπε ότι το «εξίσου» σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί επιβολή της συνεπιμέλειας αλλά αποτελεί έκφραση της αρχής της μη διάκρισης και της ισότητας των γονέων. «Το εξίσου, κατά τη γνώμη κάποιων, παροτρύνει στην εναλλασσόμενη κατοικία. Πρέπει όλοι να κατανοήσουμε ότι αν στο τέλος δεν υπάρχει συνεννόηση, σε όλα τα προηγούμενα επίπεδα, προφανώς ο φυσικός δικαστής είναι αυτός που θα κρίνει», είπε ο κ. Τσιάρας και τόνισε: «Αν θέλετε να κάνουμε όλοι μαζί ένα μεταρρυθμιστικό βήμα ή αυτό να το αφήσετε απλά και μόνο στην επιλογή της κυβέρνησης, προφανώς συνιστά μια πραγματικότητα, την οποία θα την κρίνουν οι πολίτες».