Δεν ξέρω για εσάς, αλλά πέραν των ρεκόρ, της αγωνίας και των ιδιαίτερων στιγμών, σε κάθε Ολυμπιακούς Αγώνες θυμάμαι τις μασκότ. Στο Λονδίνο 2012, οι Γουένλοκ και Μάντεβιλ αποτελούν τις μασκότ των Ολυμπιακών και των Παραολυμπιακών Αγώνων. Δεν ξέρω αν τις έχετε δει, αλλά πρόκειται για δύο φουτουριστικά, μεταλλικά δημιουργήματα, για χειρός Γκραντ Χάντερ. Διαθέτουν μόνο ένα μάτι, το οποίο αντιπροσωπεύει το φακό μίας κάμερας που καταγράφει ό,τι βλέπουν. Οι «New York Times» έγραψαν ότι «μοιάζουν με κάμερες παρακολούθησης, με δύο πόδια». Δεν ξέρω αν σε αυτό ελλοχεύει υπόνοια περί ρουφιανιάς, αλλά όμορφες μασκότ, πάντως, δεν τις λες…
Όμως, όπως συμβαίνει σε κάθε μασκότ που σέβεται την ιστορία της χώρας της, τα ονόματά τους είναι ιδιαίτερα συμβολικά: Ο Γουένλοκ, μασκότ των Ολυμπιακών Αγώνων, πήρε το όνομά του από το χωριό Ματς Γουένλοκ. Είναι το χωριό που επισκέφθηκε ο Πιερ ντε Κουμπερτέν, το 1890, για να παρακολουθήσει τοπικούς αθλητικούς αγώνες και η ιστορία λέει ότι έτσι εμπνεύστηκε την ιδέα της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Αντίστοιχα, η μασκότ των Παραολυμπιακών, οφείλει το όνομά της στο νοσοκομείο Στόουκ Μάντεβιλ, ιατρικώς εξειδικευμένο σε περιπτώσεις αναπήρων. Το 1948 – ταυτόχρονα με τους πρώτους μεταπολεμικούς Ολυμπιακούς στο Λονδίνο – διοργανώθηκαν αγώνες για βετεράνους του Β΄ Παγκοσμίου. Μπορεί, λοιπόν, να μην είναι όμορφες μασκότ – κι αυτό υποκειμενικό είναι, σε κάθε περίπτωση – κουβαλούν, όμως, βαριά ιστορία.
Οι μασκότ εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας. Από την πρώτη εμφάνισή τους ενσάρκωναν τα παγκόσμια Ολυμπιακά Ιδεώδη και τις αξίες των Ολυμπιακών Αγώνων.
Κατά καιρούς έχουν βγει, ανά τον κόσμο, διάφορες λίστες με τις «χειρότερες μασκότ όλων των εποχών». Ο Σους, που έκανε την παρθενική του εμφάνιση σε Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 1968, χαρακτηρίστηκε ως… «σπέρμα του σκι». Οι πολικές αρκούδες «Χάιντι και Χάουντι» – για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Κάλγκαρι, το 1988 – ήταν κιτς, αφού η εμφάνισή τους παρέπεμπε σε κάουμπόι! Το1996, στην Ατλάντα, μασκότ ήταν ο Ίζι, όπου κανείς δεν κατάλαβε τι αντιπροσώπευε, οι Αμερικανοί τον είχαν φτιάξει μέσω υπολογιστή. Το 2004, στην Αθήνα, είχαμε τον «Φοίβο» και την «Αθηνά», δύο αδέρφια που αντιπροσωπεύουν τη συμμετοχή και την ομαδικότητα. Ο Φοίβος ήταν εμπνευσμένος από τον Απόλλωνα-Φοίβο, θεό της μαντικής, του ήλιου και της μουσικής, ενώ η Αθηνά, από τη θεά της σοφίας. Συγγνώμη, αλλά δεν μου άρεσαν ως φιγούρες.
Ο αγαπημένος μου ήταν και είναι ο Μίσα, η μασκότ των 22ων Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας, το 1980. Είχε παρουσιαστεί στις 19 Δεκεμβρίου του 1977 και από τότε είναι στην κορυφή κάθε λίστας με τις πιο αγαπημένες μασκότ των Αγώνων, σε όλο τον κόσμο. Το αρκουδάκι αυτό κυκλοφόρησε σε πολλές παραλλαγές, παιχνίδια και μπρελόκ, με τεράστια εμπορική επιτυχία, ενώ ήταν και η πρώτη μασκότ που τυπώθηκε σε γραμματόσημο.
Ποιος θα ξεχάσει τα δάκρυά του στην τελετή λήξης των Αγώνων εκείνων, λίγο πριν αφεθεί ελεύθερος στον ουρανό; Οι περισσότεροι που τον είχαμε δει τότε είχαμε δακρύσει, χωρίς κανείς ποτέ να μπορέσει, επακριβώς, να εξηγήσει το λόγο. Προσωπικά, τότε, ήμουν παιδάκι 8 ετών. Δεν έπαιζα με αρκουδάκια – αλλά σε χωμάτινες αλάνες, με ξύλινα σπαθιά που έφτιαχνα μόνος μου – όμως μπορούσα να διακρίνω την ευαισθησία και την αθωότητα, όπως, τουλάχιστον, φαινόταν τότε στα παιδικά μου μάτια.
Όσες μασκότ κι αν έχω δει, πάντα θα θυμάμαι τον Μίσα. Ίσως γιατί ποτέ, από τότε και μετά, δεν έχω κλάψει για Ολυμπιακούς Αγώνες.
Μίσα, αρκουδίνο, μου λείπεις…