Πέρασαν σχεδόν 12 χρόνια από ‘κείνο το αλησμόνητο βράδυ της 4ης Ιουλίου 2004, που βρήκε ένα ανθρώπινο κουβάρι -23 ποδοσφαιριστές, έναν προπονητή και τον βοηθό του- να πανηγυρίζει τη μεγαλύτερη έκπληξη στα χρονικά των ομαδικών σπορ. Είναι σα να ‘χουν περάσει πολύ περισσότερα. Τίποτε -πια- δεν θυμίζει τη γιορτή στο «Ντα Λουζ» της Λισαβόνας, το «Στάδιο του Φωτός». Τρία Euro μετά, τα πάντα έχουν σκοτεινιάσει. Για την Ελλάδα και τους Ελληνες, για την Εθνική μας ομάδα, για τους ίδιους τους «ήρωες της Πορτογαλίας». Που σκόρπισαν, ακολουθώντας -ο κάθε ένας τους- τον δικό του δρόμο.
Δέκα από τους 25 πρωταγωνιστές του πιο ωραίου παραμυθιού που έχει να διηγηθεί ο ελληνικός αθλητισμός, δεν έχουν -σήμερα- καμία σχέση με το ποδόσφαιρο. Εξι έγιναν επιχειρηματίες, ένας πολιτικός, άλλοι… συνταξιοδοτήθηκαν και ζουν από την περιουσία που απέκτησαν στα γήπεδα. Κάποιοι «ψάχνονται» ακόμη ή τα ίχνη τους έχουν χαθεί. Οκτώ πρώην διεθνείς εξακολουθούν να παίζουν μπάλα – αλλά όχι με τα πόδια. Τρεις απ’ αυτούς εργάζονται για τις Εθνικές ομάδες. Και μόνον ένας, που ήταν ο «Βενιαμίν» της μεγάλης οικογένειας του 2004, είχε παραμείνει στην ενεργό δράση όταν ξημέρωσε το 2016.
Οι περισσότεροι, πάντως, έχουν λύσει το πρόβλημα του βιοπορισμού. Ακόμη και πριν από το 2004 είχαμε αρκετούς πρεσβευτές του ελληνικού ποδοσφαίρου στο εξωτερικό: τον Αγγελο Χαριστέα στη Βέρντερ Βρέμης, τον Γιώργο Καραγκούνη στην Ιντερ, τον Ζήση Βρύζα στην Περούτζια και τη Φιορεντίνα, τον Τάκη Φύσσα στην Μπενφίκα, τον Τραϊανό Δέλλα στη Ρόμα. Χάρη στο «θαύμα της Πορτογαλίας», κατάφεραν κι άλλοι -τα επόμενα χρόνια- να εξασφαλίσουν πλουσιοπάροχα συμβόλαια σε ξένους συλλόγους. Ολοι ήθελαν να ψωνίσουν από τους πρωταθλητές της Ευρώπης.
Ο Γιούρκας Σεϊταρίδης είναι, ίσως, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση. Εξαργύρωσε τις καταπληκτικές εμφανίσεις του στο Euro 2004 με μια ηχηρή μετεγγραφή στην Πόρτο (τότε κάτοχο του Champions League). Επειτα, στην Ντινάμο Μόσχας και στην Ατλέτικο Μαδρίτης.
Ο Αγγελος Μπασινάς πήγε στη Μαγιόρκα, ο Θοδωρής Ζαγοράκης στην Μπολόνια, ο Κώστας Κατσουράνης στην Μπενφίκα, ο Βασίλης Λάκης στην Κρίσταλ Πάλας, ο Μιχάλης Καψής στην Μπορντό. Αλλά και όσοι ήδη αγωνίζονταν στην Ευρώπη, συνέχισαν τις προσοδοφόρες μετακινήσεις τους από σύλλογο σε σύλλογο.
Ας δούμε, όμως, πού βρίσκονται και τι κάνουν σήμερα τα 23 μέλη του «Πειρατικού» που, κάποτε, άφησε άφωνο τον ποδοσφαιρικό κόσμο. Σαραντάρηδες… plus, οι περισσότεροι.
Ο Αντώνης Νικοπολίδης (45) είναι ομοσπονδιακός εκλέκτορας της Εθνικής Ελπίδων, από τον περασμένο Οκτώβριο. Εχει αποκτήσει δίπλωμα προπονητή και -μετά το τέλος της καριέρας του, το 2011- θήτευσε ως βοηθός στον Ολυμπιακό, δίπλα στον Ζαρντίμ και τον Μίτσελ. Στο μεταξύ, εξέδωσε και την αυτοβιογραφία του. Από την Εθνική είχε αποσυρθεί στις 15 Ιουνίου 2008, μία ημέρα μετά την ήττα από τη Ρωσία και τον αποκλεισμό από την τελική φάση του Euro 2008.
Οι άλλοι δυο πρώην διεθνείς που εργάζονται στην ΕΠΟ, είναι ο Γιάννης Γκούμας και ο Φάνης Κατεργιαννάκης. Ο Γκούμας (41) είναι προπονητής της Εθνικής Νέων (U19) από τον Δεκέμβριο του 2014. Εχει αποκτήσει το δίπλωμα UEFA PRO και στο παρελθόν συνεργάστηκε με την Ξάνθη, ως βοηθός προπονητή. Εβαλε τέλος στην καριέρα του ως παίκτης το 2009, όταν ο Παναθηναϊκός τού ανακοίνωσε οτι δεν τον υπολογίζει. Από τότε δεν πηγαίνει στο γήπεδο, επειδή -όπως λέει ο ίδιος- η ομάδα που τόσα χρόνια υπηρέτησε, τον πληγώνει. Παλαιότερα είχε αναλάβει κόουτς στον ΠΑΟΚ Γλυφάδας. Ο Κατεργιαννάκης (42) είναι προπονητής τερματοφυλάκων της Εθνικής Νέων από τον Δεκέμβριο του 2014. Στο παρελθόν συνεργάστηκε με τις ακαδημίες του Ολυμπιακού στη Θεσσαλονίκη, όπου διατηρεί και πρακτορείο ΟΠΑΠ.
Με το ποδόσφαιρο -αλλά όχι με την Εθνική- ασχολούνται σήμερα άλλα οκτώ μέλη εκείνης της ευλογημένης γενιάς. Ο Τάκης Φύσσας (43) έβαλε κοστούμι κι έγινε τεχνικός διευθυντής. Αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 2008 και συνεργάστηκε με την ΕΠΟ, για τέσσερα χρόνια, ως team manager της Εθνικής ομάδας. Στη συνέχεια δούλεψε στον Παναθηναϊκό, ως διευθυντής ποδοσφαίρου, έως τον περασμένο Φεβρουάριο.
Ο Νίκος Νταμπίζας (43) ακολούθησε τον ίδιο δρόμο. Αφού κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια, το καλοκαίρι του 2013 προσελήφθη ως τεχνικός διευθυντής στον Παναθηναϊκό. Απολύθηκε τον Νοέμβριο του 2014 και αποφάσισε να αναζητήσει την τύχη του στο εξωτερικό. Θεωρείται θαυμάσιος σκάουτερ, επειδή το μάτι του… κόβει. Πάντως, είναι απ’ αυτούς που δεν μπορούν να ζήσουν μακριά από το ποδόσφαιρο.
Ο Τραϊανός Δέλλας (40), αφού δοκίμασε την τύχη του στον επιχειρηματικό στίβο -με συνέταιρο τον Βασίλη Μπορμπόκη- και απογοητεύτηκε, κατέληξε οτι του ταιριάζει καλύτερα να γίνει προπονητής. Σήμερα εργάζεται στον Ατρόμητο. Η πρώτη του δουλειά ήταν στην ΑΕΚ (από τον Απρίλιο του 2013), λίγους μήνες αφότου εγκατέλειψε την ενεργό δράση, το καλοκαίρι του 2012. Αν και ανέλαβε την πρώην ομάδα του όταν είχε πέσει στη Γ’ Εθνική, ο Δέλλας κατόρθωσε κάτι πολύ σπάνιο: να έχει εργαστεί δυο φορές σε επίπεδο Σούπερ Λιγκ στα πρώτα τρία χρόνια της προπονητικής του σταδιοδρομίας.
Ο Ζήσης Βρύζας (43) ακολουθεί διοικητική καριέρα στο ποδόσφαιρο. Το καλοκαίρι του 2015 ανέλαβε χρέη γενικού και τεχνικού διευθυντή στην ΠΑΕ Βέροια. Αρχισε, όμως, από τον ΠΑΟΚ, ως τεχνικός διευθυντής, αξιοποιώντας τις σημαντικές γνωριμίες που έκανε όταν έπαιζε μπάλα στην Ιταλία. Στον ΠΑΟΚ πέρασε από διάφορα πόστα: αντιπρόεδρος, πρόεδρος, τεχνικός διευθυντής. Ενδιάμεσα εργάστηκε και στην ΕΠΟ, ως βοηθός του Φερνάντο Σάντος στις Εθνικές ομάδες. Κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια το 2008.
Ο Βασίλης Τσιάρτας (44) προσπάθησε πρώτα να γίνει επιχειρηματίας. Ανοιξε μαγαζί με πούρα στη Γλυφάδα και -αργότερα- εστιατόριο fast food. Αλλά δεν κατάφερε να κρατηθεί μακριά από το ποδόσφαιρο. Τώρα είναι μάνατζερ και ασχολείται με την εκπροσώπηση ποδοσφαιριστών, αλλά και με το τένις. Στον κατάλογο των πελατών του περιλαμβάνονται πολλά γνωστά ονόματα.
Ο Στέλιος Βενετίδης (40) έγινε προπονητής. Αμέσως μόλις σταμάτησε την μπάλα, το 2012, κάθισε στα θρανία, και έχει φτάσει σε επίπεδο UEFA Pro. Ακολουθεί τον Δημήτρη Ελευθερόπουλο παντού. Συνεργάστηκαν στην ΑΕΚ Λάρνακας, στον Ολυμπιακό Βόλου, στον Πανθρακικό, στη Βέροια. Εχουν γίνει αχώριστο «δίδυμο».
Προπονητές έγιναν και οι Γιώργος Γεωργιάδης και Στέλιος Γιαννακόπουλος. Αν και εντελώς διαφορετικού… βεληνεκούς. Ο Γεωργιάδης (44) το καλοκαίρι του 2015 είχε αναλάβει τη Βέροια, από την οποία αποχώρησε τον περασμένο Ιανουάριο. Προηγουμένως πέρασε από την Εθνική Ελπίδων και από το τεχνικό τιμ του ΠΑΟΚ, όπου υπηρέτησε και ως υπηρεσιακός προπονητής. Ο Γιαννακόπουλος (42) αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 2010 και έγινε πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών, όμως το ‘χει βάλει σκοπό να ακολουθήσει την προπονητική. Τον Αύγουστο του 2012 ανέλαβε τον Πανηλειακό αλλά έξι μήνες αργότερα απολύθηκε. Τον περασμένο Φεβρουάριο προσελήφθη στην Κηφισιά (Γ’ Εθνική). Γενικώς «ψάχνεται», γιατί δεν θέλει να απομακρυνθεί από το ποδόσφαιρο.
Από την προεδρία του ΠΣΑΠ πέρασε και ο Κώστας Χαλκιάς (42). Αλλά, μετά τον Οκτώβριο του 2013, οπότε παραιτήθηκε «λόγω έλλειψης του αναγκαίου χρόνου που απαιτείται για την περαιτέρω ορθή εκπλήρωση των καθηκόντων μου στον Σύνδεσμο», τα ίχνη του χάθηκαν. Πάντως, σε συνέντευξή του (τον Απρίλιο του 2015) είχε δηλώσει ότι θέλει να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, αλλά «με τον τρόπο και στον χρόνο που θέλω εγώ».
Ο Γιώργος Καραγκούνης (39) «ορκίζεται» οτι δεν πρόκειται να τον ξαναδούμε στο ποδόσφαιρο. Μετά το άτυχο πέρασμά του από την τεχνική διεύθυνση της Εθνικής, απογοητεύτηκε. Τον περασμένο Νοέμβριο είχε πει, σε τηλεοπτική εκπομπή: «Για μένα τελείωσε το ποδόσφαιρο. Τώρα είναι η οικογένειά μου και τα παιδιά μου». Μόνο που δεν τον πιστεύει ούτε η σύζυγός του, Νανά, που είναι γιατρός. Το μυαλό του το ‘χει διαρκώς στη μπάλα, μέρα – νύχτα. Κι ας έχουν περάσει σχεδόν δυο χρόνια από τον τελευταίο του αγώνα (με την Κόστα Ρίκα, στους «16» του Μουντιάλ της Βραζιλίας). Προς το παρόν, προπονεί στο ποδόσφαιρο τους δυο γιους του. Τον έναν, τον Θανάση, τον έγραψε στην Κ12 του Πανιωνίου.
Ο Αγγελος Μπασινάς (40), ο οποίος αποσύρθηκε το 2011, θέλει να ασχοληθεί με την εκπροσώπηση ποδοσφαιριστών. Προς αυτή την κατεύθυνση κάνει τα τελευταία γνωστά επαγγελματικά του βήματα. Ο Νικοπολίδης τον είχε ζητήσει για βοηθό του στην Ελπίδων, όμως η ΕΠΟ προτίμησε τον Μιχάλη Ιορδανίδη. Παραλλήλως, κάθισε στα θρανία της προπονητικής. Επίσης, τον είδαμε να διαφημίζει -μαζί με τον Αγγελο Χαριστέα- εταιρεία αθλητικού στοιχήματος.
Ο Χαριστέας (36), λοιπόν, ο χρυσός σκόρερ του Τελικού του 2004, ο οποίος επέλεξε τη σαουδαραβική Αλ Νασρ για το κύκνειο άσμα της καριέρας του (2013) -έναντι 500.000 ευρώ για τέσσερις μήνες- εμφανίζει τη μεγαλύτερη κινητικότητα. Το 2014 άρχισε να ασχολείται με το τένις. Τον Μάρτιο του 2015 πήγε στη Θήβα, για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία στο Πυροβολικό. Επειτα, ανέλαβε τεχνικός διευθυντής στην ΠΑΕ Αρης. Και τον περασμένο Δεκέμβριο άνοιξε -στη Θεσσαλονίκη- ένα κουρείο αλλιώτικο από τ’ άλλα. Φέρει την επωνυμία «Athletic Barbers», και οι πελάτες του μπορούν να παρακολουθούν αγώνες -σε μεγάλες οθόνες- απολαμβάνοντας και τον καφέ τους. Το σλόγκαν της επιχείρησης είναι «Εδώ κουρεύουμε πρωταθλητές».
Επιχειρηματίας έγινε και ο Γιούρκας Σεϊταρίδης (35), ο οποίος άνοιξε το εστιατόριο – μπαρ «Moma» στο Θησείο. Από το 2013, που έκοψε την μπάλα, έριξε μαύρη πέτρα πίσω του (στο ποδόσφαιρο). Εκανε και μια εμφάνιση – έκπληξη στην τηλεόραση, στη σειρά του ΑΝΤ1 «Τρίχες». Στον (μπόλικο) ελεύθερο χρόνο του ασχολείται με τη μεγάλη του αγάπη: τα γρήγορα αυτοκίνητα. Δύσκολα θα τον ξαναδούμε στα γήπεδα.
Το ποδόσφαιρο εγκατέλειψε οριστικά και ο Μιχάλης Καψής (43), που εργάζεται στο Πυροσβεστικό Σώμα. Είχε διοριστεί από το 2004 και το παράδοξο είναι πως -όπως μαρτυρούν συνάδελφοί του- εμφανιζόταν κανονικά στις βάρδιές του ακόμα και όταν ήταν εν ενεργεία παίκτης. Αποσύρθηκε από τα γήπεδα το 2012. Αν και γιος του Ανθιμου -βασικού μέλους του Παναθηναϊκού που έφτασε στον ιστορικό τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971- το… γονίδιο δεν ήταν αρκετό για να τον κρατήσει στα γήπεδα.
Ακόμη τρεις διεθνείς του «ελληνικού έπους» ασχολούνται, πλέον, με τις επιχειρήσεις. Ο Ντέμης Νικολαϊδης (43), αφού θήτευσε επί πενταετία στην προεδρία της ΑΕΚ -«τρέχοντας» παραλλήλως διάφορα επαγγελματικά πρότζεκτ στην Αθήνα και την Αλεξανδρούπολη (κυρίως στον κλάδο της εστίασης), ίδρυσε την «Eleven Concerts» (από το νούμερο 11 της φανέλας του) για τη διοργάνωση συναυλιών και άλλων εκδηλώσεων. Οταν αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες, έγινε «Eleven Tickets», με αποκλειστική δραστηριότητα τα εισιτήρια θεαμάτων.
Ο Παντελής Καφές (38) άνοιξε -τον Ιούνιο του 2014- το «Bro», ένα μαγαζί με καφέδες και σνακ στον Νέο Μαρμαρά Χαλκιδικής, το οποίο λειτουργεί μαζί με τα αδέλφια του. Ο Βασίλης Λάκης (40) δραστηριοποιείται από το 2013 στην εκμετάλλευση ποδοσφαιρικών γηπέδων 5Χ5 και 8Χ8. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια ακαδημία ποδοσφαίρου που εδρεύει στο Χαλάνδρι με την επωνυμία «Βασίλης Λάκης – Ατρόμητος Χαλανδρίου».
Ο Θοδωρής Ζαγοράκης (45) άλλαξε… κερκίδα εντελώς. Από το γήπεδο, στην Ευρωβουλή. Ο εμβληματικός αρχηγός του Euro 2004 εξελέγη ευρωβουλευτής με τη ΝΔ, και συμμετέχει σε επιτροπές για τον Πολιτισμό, την Παιδεία και την Προστασία των Καταναλωτών. Αμέσως μετά το τελευταίο του ματς, το καλοκαίρι του 2007, ανέλαβε πρόεδρος του ΠΑΟΚ, έως το 2009. Μετά τη συνεργασία του με τον Ιβάν Σαββίδη, ως προσωπικός του σύμβουλος, και την παράλληλη ενασχόλησή του με το πρακτορείο ΟΠΑΠ που διατηρεί, ο «Ζαγόρ» εγκατέλειψε το ποδόσφαιρο και στράφηκε στην πολιτική.
Ο Κώστας Κατσουράνης (37) ήταν ο προτελευταίος από εκείνη τη «φουρνιά» που συνέχισε να αγωνίζεται. Μέχρι τις 29 Σεπτεμβρίου 2015, που ανακοίνωσε το τέλος της ποδοσφαιρικής του σταδιοδρομίας. Επαιξε και στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, το 2014, ενώ ο τελευταίος του σταθμός ήταν η Ινδία – όπου φόρεσε, για πολύ λίγο, τη φανέλα της Πούνε. Ούτε ο ίδιος δεν γνωρίζει, ακόμη, πού θα τον οδηγήσουν τα επόμενα βήματά του.
Ο «τελευταίος των Μοϊκανών» είναι ο Δημήτρης Παπαδόπουλος (35). Ο μοναδικός από εκείνη την Εθνική που αγωνίστηκε φέτος, πρώτα στον Αστέρα Τρίπολης κι έπειτα στον Ατρόμητο. Αλλωστε, στην Πορτογαλία ήταν και ο νεώτερος διεθνής μας, μαζί με τον Γιούρκα. Δεν έχει αποφασίσει ακόμη, αν θα σταματήσει. Ούτε τι θα κάνει μετά.
Ο «αρχιτέκτονας» του θριάμβου, ο Οτο Ρεχάγκελ (78), είχε διακόψει τη συνταξιοδότησή του, το 2012, για να κοουτσάρει τη Χέρτα του Βερολίνου, την ομάδα στην οποία αγωνίστηκε στις αρχές της δεκαετίας των ’60s. Αλλά, πολύ σύντομα, επέστρεψε στο σπίτι του για να συνεχίσει να ζει με τις ένδοξες αναμνήσεις του. Κυρίως από τα όσα απίστευτα κατάφερε καθοδηγώντας την Εθνική μας. Το alter ego του, ο Γιάννης Τοπαλίδης (54), προσπάθησε να βγεί από τη σκιά του. Να γίνει, επιτέλους, πρώτος προπονητής. Δεν τα κατάφερε. Τη σεζόν 2014-2015 διετέλεσε γενικός διευθυντής της ΠΑΕ Αρης. Τον περασμένο Φεβρουάριο προσελήφθη ως τεχνικός διευθυντής στη Ραχ Αχάν, μια ομάδα της Τεχεράνης. Η περήφανη Εθνική του 2004 υπάρχει, πλέον, μόνο στις αναμνήσεις μας.