Είναι η στέγαση βασική ανάγκη του ανθρώπου ή «σκέτο» εμπόρευμα; Το ερώτημα (το οποίο απαντάται μόνο με βάση το οικονομικό πλαίσιο – καπιταλισμός ή σοσιαλισμός) επανέρχεται στην καθημερινότητα των Βερολινέζων, Γερμανών και μη, οι οποίοι είναι αναγκασμένοι να ζουν στο πανάκριβο νοίκι, σε διαμερίσματα παλαιά και κακοσυντηρημένα, εταιρικής ιδιοκτησίας (πέντε επιχειρηματικοί όμιλοι κατέχουν συνολικά περί τα 200.000 ακίνητα).
Η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera δημοσιεύει ανταπόκριση από τη γερμανική πρωτεύουσα (με φωτογραφία από τη λεωφόρο Καρλ Μαρξ του Ανατολικού Βερολίνου), η οποία επικεντρώνει στις αντιδράσεις των ενοικιαστών, και σχολιάζει τα καθέκαστα παραφράζοντας την εισαγωγή του Κομμουνιστικού Μανιφέστου: «Ενα φάντασμα πλανάται πάνω από το Βερολίνο, το φάσμα της μαζικής απαλλοτρίωσης. Τριάντα χρόνια μετά την πτώση του τείχους και το τέλος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, το Βερολίνο προετοιμάζεται για μια νέα σοσιαλιστική επανάσταση! Η συλλογή υπογραφών ξεκινά στις 6 Απριλίου και αφορά έκκληση για δημοψήφισμα που αποσκοπεί στην απαλλοτρίωση των ακινήτων των εταιρειών οι οποίες κατέχουν περισσότερα από 3.000 διαμερίσματα. Το 55% των Βερολινέζων βρίσκει την πρωτοβουλία σωστή, αφού θα μπορούσε να επαναφέρει σε δημόσια ιδιοκτησία χιλιάδες καταλύματα και, έτσι, να συγκρατήσει τα ενοίκια».
Η είδηση για την πρόθεση αμφισβήτησης της εταιρικής ιδιοκτησίας ακινήτων είναι σημαντική, καθώς συνιστά λαϊκή αντίδραση στην προβληματική βερολινέζικη κτηματαγορά (τεράστιες αυξήσεις στα ενοίκια, δεκάδες χιλιάδες εξώσεις, μικρή προσφορά διαμερισμάτων με λογικό τίμημα, άνθηση της πολυτελούς οικοδομής). Ωστόσο εξίσου σημαντική, αν όχι και περισσότερο σημαντική, είναι η πληροφορία ότι τα εν λόγω «αλμυρά» εταιρικά ακίνητα, που τώρα αναστατώνουν τη ζωή στο Βερολίνο, πριν από 15 χρόνια ήταν ιδιοκτησίας του δήμου ο οποίος τα πούλησε για να ξελασπώσει από τα δικά του χρέη.
Το άρθρο 15 του συντάγματος της Γερμανίας είναι με το μέρος των υποστηρικτών της απαλλοτρίωσης: «Η γη, οι φυσικοί πόροι και τα μέσα παραγωγής μπορούν να μεταφερθούν σε δημόσια ιδιοκτησία και να κοινωνικοποιηθούν για το κοινό καλό». Σε μία τέτοια θεωρητική περίπτωση, ο τρόπος και το ύψος της αποζημίωσης ορίζονται με νόμο. Το πρόβλημα για τους σοσιαλίζοντες ενοικιαστές είναι ότι ουδέποτε έγινε χρήση του άρθρου 15.
Μεγαλύτερο δε πρόβλημα τούτο: αν γίνει απαλλοτρίωση, θα κοστίσει περί τα 9 δισ. ευρώ…