Το σκληρό πρόσωπο της παγκοσμιοποίησης, του Brexit και της κουλτούρας της φοροαποφυγής γνώρισε ξαφνικά η Ολλανδία, μετά την αιφνιδιαστική απόφαση της Shell, του κολοσσού των πετρελαϊκών εταιρειών, να μεταφέρει την έδρα της από τη Χάγη στο Λονδίνο.
Η ολλανδική κυβέρνηση δήλωσε ότι «εξεπλάγη δυσάρεστα» από την ανακοίνωση της Royal Dutch Shell PLC ότι σχεδιάζει να μεταφέρει την έδρα της στη βρετανική πρωτεύουσα.
«Η κυβέρνηση λυπάται βαθύτατα που η Shell θέλει να μεταφέρει την έδρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων και Κλίματος, Στεφ Μπλοκ. «Είμαστε σε διάλογο με τη διοίκηση της Shell για τις συνέπειες αυτού του σχεδίου σε ό,τι αφορά τις θέσεις εργασίας, κρίσιμες επενδυτικές αποφάσεις και τη βιωσιμότητα», προσέθεσε.
Ο αγγλο-ολλανδικός κολοσσός υδρογονανθράκων ανακοίνωσε νωρίτερα ότι σκοπεύει να μετακομίσει προκειμένου να απλοποιήσει την εταιρική δομή του και να καταστήσει ευκολότερη τη διανομή κέρδους στους μετόχους.
Η κίνηση ανακοινώθηκε μερικούς μήνες αφότου ολλανδικό δικαστήριο διέταξε τη Shell να επισπεύσει τα σχέδιά της για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, απόφαση εναντίον της οποίας η εταιρεία έχει ασκήσει έφεση.
Ακολουθεί χρόνια προβληματισμού των ολλανδικών αρχών για την ασυνήθιστη φορολογική δομή και το διττό σύστημα κατηγοριοποίησης μετοχών της Shell, που ισχύει από το 2005.
Ενώ η Ολλανδία κατακρατεί 15% του φόρου στα μερίσματα για τις εταιρείες με έδρα την Ολλανδία, η Βρετανία δεν έχει τέτοιο φόρο. Βάσει λοιπόν του διττού συστήματος της Shell, οι κάτοχοι μετοχών «Α» λαμβάνουν κανονικά μερίσματα και υπόκεινται στον φόρο. Ωστόσο οι πληρωμές για τις μετοχές «Β» διανέμονται μέσω ενός Μηχανισμού Πρόσβασης Μερισμάτων, ουσιαστικά μέσω ενός καταπιστεύματος καταχωρισμένου στο Τζέρσεϊ των Νησιών της Μάγχης, αποφεύγοντας έτσι την ολλανδική φορολόγηση.
Αν και η διευθέτηση εγκρίθηκε από τις ολλανδικές φορολογικές αρχές με μια εμπιστευτική συμφωνία, η νομιμότητά της βάσει του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης αμφισβητήθηκε από ειδικούς σε φορολογικά θέματα.
Οι μέτοχοι αναμένεται να αποφασίσουν στις 10 Δεκεμβρίου, στη διάρκεια της γενικής συνέλευσης στο Ρότερνταμ, για τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, που περιλαμβάνουν επίσης τη δημιουργία μιας και μοναδικής σειράς μετοχών.
Η Shell και η Unilever άσκησαν αμφότερες πιέσεις προκειμένου να απαλλαγούν από τον φόρο κατακράτησης μερισμάτων στην Ολλανδία. Υπομνήματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την ολλανδική κυβέρνηση το 2018 αποκάλυψαν ότι ο φόρος ήταν ένας «αποφασιστικός» παράγοντας για τη Unilever, όταν έλαβε μια παρόμοια απόφαση να τοποθετήσει τη μοναδική έδρα της στο Λονδίνο εκείνη τη χρονιά.
Στο μεταξύ, η περιβαλλοντική οργάνωση που κέρδισε την αγωγή στην Ολλανδία εναντίον της Shell, υποχρεώνοντας τον πετρελαϊκό κολοσσό να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, δήλωσε ότι τα σχέδια της εταιρείας να μεταφέρει την έδρα της στο Λονδίνο δεν θα επηρεάσουν την υπόθεση.
«Τα νέα δεν έχουν αρνητικές συνέπειες για την κλιματική υπόθεση Milieudefensie εναντίον Shell», ανέφερε σε ανακοίνωση η οργάνωση, γνωστή διεθνώς ως Friends of the Earth. «Μάλλον, η μεταφορά στο Ηνωμένο Βασίλειο ανοίγει ένα νέο μέτωπο, μεταξύ άλλων και για μελλοντικές υποθέσεις».