Ενα σκάνδαλο με διαστάσεις άνευ προηγουμένου ξεσκέπασαν την Τρίτη η εφημερίδα Washington Post, το γερμανικό κανάλι ZDF και το ελβετικό SRF, αποκαλύπτοντας ότι η CIA και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες (BND) διάβαζαν τις απόρρητες επικοινωνίες τουλάχιστον 120 χωρών, για πάνω από 30 χρόνια.
Οι δύο υπηρεσίες είχαν αγοράσει την ελβετική εταιρεία Crypto, νούμερο ένα στην κατασκευή μηχανών κωδικοποίησης και κρυπτογράφησης μηνυμάτων, όμως κανείς δεν το ήξερε αυτό, εκτός από τις δύο κυβερνήσεις και την ελβετική.
Η εταιρεία Crypto AG είχε καταστεί ηγέτιδα στον τομέα της κωδικοποίησης/κρυπτογράφησης μηνυμάτων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πουλούσε τις μηχανές σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, εκτός από τη Σοβιετική Ενωση και την Κίνα, οι οποίες υποπτεύονταν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και δεν την εμπιστεύονταν.
Μεταξύ των πελατών της εταιρείας ήταν το Ιράν, στρατιωτικά καθεστώτα στη Λατινική Αμερική, η Ινδία, το Πακιστάν, ακόμη και το ίδιο το Βατικανό.
Μέσω αυτών των «πειραγμένων» μηχανών, Αμερικανοί και Γερμανοί μάθαιναν όλες τις μυστικές επικοινωνίες και τις μεταβίβαζαν στους ενδιαφερόμενους ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Για παράδειγμα, οι Αμερικανοί διάβαζαν τα μηνύματα των Ιρανών σχετικά με την κρίση των ομήρων στην αμερικανική πρεσβεία της Τεχεράνης, τις κινήσεις της Αργεντινής στα Φόκλαντ –τις οποίες μετέφεραν στη Μάργκαρετ Θάτσερ– παρακολουθούσαν τις μυστικές αποστολές για τη δολοφονία λατινοαμερικανών δικτατόρων και υπέκλεπταν τις αλληλοσυγχαρητήριες συνομιλίες λίβυων αξιωματούχων μετά την επίθεση σε ντισκοτέκ στο Δυτικό Βερολίνο το 1986, όπου είχαν χάσει τη ζωή τους δύο αμερικανοί στρατιώτες.
Η Crypto AG είχε εξαγορασθεί το 1970 από τη CIA, έναντι 5,75 εκατ. δολαρίων, στο πλαίσιο «ενός άκρως εμπιστευτικού συνεταιρισμού» της με την αντίστοιχη γερμανική υπηρεσία πληροφοριών BND. Στην εξαγορά είχαν βοηθήσει η Siemens και η Motorola.
Οι Γερμανοί αποδεσμεύθηκαν από την εταιρεία το 1993 και η CIA πούλησε την Crypto το 2018. Οι δύο μυστικές υπηρεσίες «παραχάραξαν τα μηχανήματα της εταιρείας, ώστε να μπορούν εύκολα να σπάζουν τους κωδικούς των πελατών της, που τα χρησιμοποιούσαν για την κρυπτογράφηση μηνυμάτων».
H επιχείρηση, που έφερε την κωδική ονομασία «Ρουβίκωνας», υπήρξε το «κόλπο του αιώνα» όσον αφορά τις μυστικές υπηρεσίες, σύμφωνα με έκθεση της CIA το 2004, που περιήλθε στην κατοχή των ομάδων που διερεύνησαν το θέμα. Στα χέρια τους βρέθηκαν και παρόμοια έγγραφα από τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες που χρονολογούνται έως το 2008.
Ούτε η CIA, αλλά ούτε και η BND θέλησαν να σχολιάσουν το δημοσίευμα της Washington Post, χωρίς ωστόσο να διαψεύδουν την αυθεντικότητα των εγγράφων που παρουσιάζονται.
Ο πρώην συντονιστής των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών Μπερντ Σμιντμπάουερ, επιβεβαίωσε στην ZDF την ύπαρξη αυτής της επιχείρησης, υποστηρίζοντας πως η επιχείρηση βοήθησε «να γίνει ο κόσμος πιο ασφαλής».
Από την πλευρά της, η σουηδική εταιρεία Crypto International, που εξαγόρασε την Crypto AG, χαρακτήρισε «άκρως ανησυχητική» την έρευνα, διαβεβαιώνοντας συνάμα πως «δεν έχει κανένα δεσμό με τη CIA ή την BND».
Η ελβετική κυβέρνηση διέταξε έρευνα για την Crypto μετά τις αποκαλύψεις.
Υποψίες για τη δράση της εταιρείας υπήρχαν για χρόνια, όμως, δεν είχαν επιβεβαιωθεί ποτέ ως τώρα. Στον Πόλεμο των Φόκλαντ, μάλιστα, οι Αργεντίνοι υποπτεύονταν ότι οι Βρετανοί είχαν πρόσβαση στις επικοινωνίες τους, όμως η CIA έστειλε έναν σουηδό μηχανικό, που συνεργαζόταν μαζί της, να πείσει –επιτυχώς– το Μπουένος Αϊρες ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα.