Βρήκα τις πιο σημαντικές και χρήσιμες συζητήσεις και παρουσιάσεις στις συνεδρίες που δεν είχαν κανένα απολύτως ενδιαφέρον πολιτικής επικαιρότητας. Όπως π.χ. μια εξαιρετική παρουσίαση από τον Yariv Adan που δουλεύει για την Google στην Ελβετία, για τους Digital Assistants (Ψηφιακούς Γραμματείς), που αποτελούν ένα μικρό μόνο κομμάτι της Artificial Intelligence (Τεχνητή Νοημοσύνη) και, κόντρα στην λογική της εμμονής στο «παραδοσιακό παρελθόν», όχι μόνο δεν περιπλέκουν τη ζωή σου, αλλά την διευκολύνουν και της δίνουν χώρο να απολαύσει άλλα πράγματα, πιο ενδιαφέροντα – ας πούμε από το να αλλάξεις μια πτήση για Λάρνακα, ή να χάσεις ώρα περιφερόμενος στο πάρκινγκ του «Βενιζέλος» για να βρεις πού άφησες το αυτοκίνητό σου.
Είχαν τόσο ενδιαφέρον αυτές οι μικρές συνεδρίες, που θα γράψω χωριστό τις επόμενες ημέρες. Δεν θέλω να αναφερθώ σε αυτές αποσπασματικά σε αυτό το Σημειωματάριο των ωραίων στιγμιότυπων της τρίτης ημέρας.
Τούτο, θα το κάνω τώρα, για την επίσημη συνεδρία, και μετά γεύματος μάλιστα (σε κλειστό κύκλο, παρακαλώ, όπου μάλλον κατά τύχη βρέθηκα απαντώντας «ναι» σε όλες τις προσκλήσεις που μου έστελναν οι διοργανωτές από εβδομάδες πριν), υπό τον βαρύγδουπο τίτλο «Μια Εθνική Στρατηγική για την Εξωτερική Πολιτική: Πόσο εφικτή είναι στα χρόνια που θα έρθουν;».
Φοβερό ερώτημα, δεν είναι; «… στα χρόνια που θα έρθουν»; Τέλειο! Υπάρχει όμως και συνέχεια. Και την παίρνω ιεραρχικά.
Γιώργος Κατρούγκαλος, υπουργός Εξωτερικών εξ αγχιστείας. (Πρώτη πρόταση, στην εισαγωγή του): «Θα έχετε διαπιστώσει πόσο αναβαθμισμένο είναι το κύρος της χώρας μας μετά την Συμφωνία των Πρεσπών». Και λίγο παρακάτω: «Μπορούμε να εξάγουμε πλέον και σταθερότητα στην περιοχή». Και, ακόμα παρακάτω, ότι είμαστε χώρα που μπορεί να γίνει και παράδειγμα για το «πώς πρέπει να λύνονται οι σοβαρές διαφορές».
Τώρα δηλαδή που περάσαμε από το know how στο expertise, κάνουμε την εξωτερική μας πολιτική και franchise. Στην Κύπρο, που εκεί κι αν χρονίζουν σοβαρές διαφορές, φαντάζομαι ότι θα το προσφέρουμε δωρεάν.
Έχει και συνέχεια όμως η διαχείριση του success story μας καθώς, όπως είπε ο υπουργός, «σώσαμε την τιμή της Ευρώπης λόγω της υποδοχής που επιφύλαξε η Ελλάδα στους πρόσφυγες… κάτι που άλλωστε παραδέχτηκε πρόσφατα και η Μέρκελ».
Έτσι λοιπόν, να και ακόμα ένας λόγος που «αναδεικνύει την χώρα μας σε παράγοντα σταθεροποίησης στην Ευρώπη… και ενίσχυσε την σημασία μας ως keyplayer όπως θα έλεγαν και οι Αμερικανοί».
Ενας αριστερός υπουργός, μιας αριστερής κυβέρνησης να ενδυναμώνει την επιχειρηματολογία του με ISO από την γυναίκα που κάποτε τη σιχτίριζαν «Go Back Μαντάμ» και μάλιστα με αμερικάνικους όρους, keyplayers, είναι σίγουρα μια αξιοσημείωτη πρόοδος, που στους Δελφούς όχι μόνο δεν πέρασε απαρατήρητη, αλλά εκθειάστηκε από πολλούς ξένους παράγοντες ως «remarkable progress».
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, είπε ότι στην Εξωτερική Πολιτική, γενικά, η Ελλάδα έχει πετύχει πολλά περισσότερα σε σχέση με τα κιλά της. Ενδεικτικά ανέφερε ως χαρακτηριστικές επιτυχίες την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ (επί πρωθυπουργίας Σημίτη), και το ξεκαθάρισμα της ελληνικής θέσης για το Σκοπιανό στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι το 2008 επί Κώστα Καραμανλή. Γιατί τα καταφέρνουμε;
Τέσσερις λόγους ανέπτυξε ο κ. Σχοινάς. Εκείνος που μου άρεσε ιδιαίτερα, και δεν τον είχα ξανασκεφτεί, ήταν ότι «η Ελλάδα έχει κεφάλαιο ως “δύναμη του καλού”, ας το πούμε Ελληνικό Software. Οι άνθρωποι; Ο ήλιος; Η θάλασσα;».
Την μεθεπόμενη εβδομάδα, αναμένουμε την απόφαση του Λονδίνου για το Brexit. Κατά τον εκπρόσωπο της Κομισιόν, «ή θα αποχωρήσει στις 29 του μηνός με ένα συναινετικό διαζύγιο, ή… σταματώ εδώ!»
Σε διπλανό τραπέζι καθόταν η πρεσβευτής της Βρετανίας στην Ελλάδα , Κέϊτ Σμιθ, και ο κ. Σχοινάς έστρεψε προς αυτήν το βλέμμα και την ημιτελή πρότασή του. Μείναμε σ’ ένα χαμόγελο.
Τα λιγότερο φανταχτερά
Φάγαμε κοτόπουλο σχάρας με ρύζι στον ατμό και σαλάτα πράσινη με λαδολέμονο, και επιστρέψαμε στα λιγότερο φανταχτερά αλλά περισσότερο ενδιαφέροντα πάνελ του επάνω ορόφου.
Θέμα, το μέλλον των χώρων εργασίας, που ήδη έχουν αλλάξει δραματικά. Αρκεί να σκεφτούμε ότι μέχρι το 2025, που δεν είναι καθόλου μακριά, όλες οι μεγάλες εταιρείας θα έχουν το 30% του συνολικού χώρου που απασχολούν σε outsourcing. Οι ευέλικτοι χώροι εργασίας είναι ήδη φοβερό trend στις χώρες της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, παρασύροντας προς τα επάνω και την αγορά του real-estate.
Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης που συμμετείχε σε μία συζήτηση με θέμα «Το περιεχόμενο και πώς το παρουσιάζουμε», αποκάλυψε ότι ο δικός του χώρος εργασίας εδώ και πολλά χρόνια είναι εξαιρετικά ευέλικτος. «Το γραφείο μου είναι το σακίδιό μου στην πλάτη, με το λάπτοπ, και το καφενείο ή η καφετέρια».
Μέσω του κινητού, το περιεχόμενο διακινείται με γραπτό, οπτικό και ακουστικό τρόπο. Τα τελευταία χρόνια η ηχητική διαδραστικότητα έχει κάνει άλματα. Το αυτί, λένε, είναι το καινούργιο μάτι. Και μια φωνή που σου λέει κάτι στο αυτί , έχει πιο δυνατή επίδραση σε σένα από όποια άλλη λειτουργία. Το Audio είναι πλέον ένα πολύ οικείο προϊόν, ο πιο κοντινός σου φίλος, μέσα στο αυτί σου, είπε η Θάλεια Μαύρου (Mavros όπως τη λένε στην Αμερική όπου δημιούργησε την εφαρμογή TheFront). Για αυτό και τα podcasts πάνε τόσο καλά τα τελευταία χρόνια.
Κατέγραψα πολλά ενδιαφέροντα για τις τάσεις που οδηγούν πλέον το μέλλον του λιανικού εμπορίου, όπως και εκείνες που διαμορφώνουν το μέλλον στα ταξίδια. Θα τις παρουσιάσουμε το επόμενο διάστημα στο Protagon.
Η ημέρα μου έκλεισε με hardcore news, στην αίθουσα όπου η Λιζ Αλντερμαν των New York Times συνομίλησε, ή καλύτερα, πήρε συνέντευξη από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα. Τον καλωσόρισε ως τον «Great Survivor», και κάποια στιγμή τον τσίγκλισε για «το επίμαχο τηλεφώνημα», χωρίς να αναφέρει βεβαίως από ποιον έγινε.
Αυτό το τηλεφώνημα, είπε ο Στουρνάρας (με άψογα αγγλικά, αλλά όχι τόσο άψογη προφορά), παραβίασε τα πάντα. Τον κανονισμό που διέπει την Κεντρική Τράπεζα, τον ελληνικό νόμο και την κοινή λογική.
Το χειροκρότημα ήταν ενθουσιώδες, αν και πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι το ακροατήριο στο Φόρουμ των Δελφών, γενικά, δεν είναι εκείνο που δεν βρίσκει τίποτα παράλογο στην επικοινωνία που είχε με τον τραπεζίτη εκείνος που του τηλεφώνησε για να του πει ότι τον μαγνητοφωνεί, και που ενδέχεται να αποδειχθεί περισσότερο survivor.