Η Αντάρ, η αδικοχαμένη καλλονή αντάρτισα | CreativeProtagon
Επικαιρότητα

Οχι, δεν ήταν η «Αντζελίνα Τζολί των Κούρδων»

Η 19χρονη Ασια Ραμαζάν Αντάρ σκοτώθηκε πολεμώντας τζιχαντιστές του ISIS. Οι κούρδοι μαχητές τη θυμούνται για το έργο της, την αυτοθυσία της, τον αγώνα της για την απελευθέρωση των γυναικών, ενώ τα ξένα μίντια εστιάζουν στην ομορφιά της και την ομοιότητά της με την Τζολί. Είναι αυτά ασυμβίβαστα;
Μαρίσσα Δημοπούλου

Η Ασια Ραμαζάν Αντάρ ήταν όμορφη. Δεν μπορούσες να το παραβλέψεις. Τα έντονα χαρακτηριστικά της απέπνεαν ένα μείγμα αγριάδας και καλοσύνης. Η μακριά πλεξούδα, τα μαντήλια, τα ρούχα παραλλαγής, η πράσινη αθλητική τσάντα, το πολυβόλο ρωσικής παραγωγής -πάντα στον ώμο της- όλα τα εξαρτήματα ενός στρατιώτη απλώς ενίσχυαν την ακτινοβολία της.

Σκοτώθηκε λίγο πριν κλείσει τα 20 της. «Πέθανε πολεμώντας τζιχαντιστές η Αντζελίνα Τζολί των Κούρδων», έγραφαν τα ξένα μέσα ενημέρωσης. Το πρόσωπό της ήταν ήδη οικείο και η σύγκριση ανάμεσα στη μαχητή και τη χολιγουντιανή σταρ είχε ήδη γίνει. Θα μπορούσε να είναι η Πενέλοπε Κρουζ για όποιον παρατηρήσει τη φωτογραφία της, αλλά η Τζολί ήταν σίγουρα πιο ταιριαστή με την περίπτωσή της.

Μπορείς να εστιάσεις στην εξωτερική εμφάνιση μίας γυναίκας –κορίτσι ήταν- που ουσιαστικά θυσιάστηκε για την ισότητα των δύο φύλων; Δεν υποβαθμίζεις το έργο της; Η Αντάρ πολεμούσε την πιο φονική οργάνωση της Μέσης Ανατολής, ό, τι πρεσβεύει το ISIS, «την ασχήμια των πεποιθήσεών τους», όπως έλεγε η ίδια. Ηταν πεπεισμένη ότι η οργάνωσή της θα απελευθέρωνε τις γυναίκες της Μέσης Ανατολής, θα τις αποδέσμευε από την αρσενική νοοτροπία και κυριαρχία. Σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια επιχείρησης απενεργοποίησης τριών παγιδευμένων οχημάτων, στη βόρεια Συρία, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, στις 31 Αυγούστου.

Μία από τις φωτογραφίες της ηρωίδας των Κούρδων που ενέπνεε άλλους μαχητές (Twitter)

Εντάχθηκε στις Μονάδες Προστασίας Κούρδων Γυναικών (YPJ), τη γυναικεία πτέρυγα των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) των Κούρδων της Συρίας στα τέλη του 2014. Ξεχώρισε για τη δύναμή της αλλά και για την ομορφιά της. Γρήγορα έγινε ένα σύμβολο της οργάνωσης. Αλλά η φιλοσοφία του YPJ είναι η καταπολέμηση του σεξισμού, με έμφαση στην απλότητα και τη σεμνότητα. Αρα πολλοί μαχητές της οργάνωσης βρίσκουν το όνομα της Τζολί ασυμβίβαστο με τη μνήμη της Αντάρ.

«Αυτό που θέλουμε είναι να μην αντιμετωπίζονται οι γυναίκες ως σεξουαλικά αντικείμενα. Θέλουμε να δώσουμε στις γυναίκες τη θέση που τους αξίζει στην κοινωνία, να έχουν η καθεμία τη δική της μοίρα», δήλωσε ο Χομάν Κανάανι, ένας από τους κούρδους μαχητές που έχει αναλάβει την ανοικοδόμηση της πόλης του Κομπάνι, το οποίο καταστράφηκε από την πολιορκία τζιχαντιστών το 2014-2015. «Η Βιγιάν (το ψευδώνυμό της) πέθανε για αυτά τα ιδανικά. Στα μέσα ενημέρωσης κανείς δεν μίλησε για αυτά τα ιδανικά ή για ό, τι κατάφερε η ίδια για τις γυναίκες μας τα τελευταία τέσσερα χρόνια».

Βέβαια το πρόσωπο της Αντάρ δεν θα έφτανε σε αυτά τα μέσα ενημέρωσης -εδώ στο πρωτοσέλιδο των βρετανικών Times!- αν δεν είχε συνδεθεί με το πρόσωπο της Τζολί, ή της Λάρα Κροφτ, αν τέλος πάντων δεν ήταν αυτό το πρόσωπο. Ούτε θα αφιέρωναν δημοσιεύματα οι εφημερίδες στις 10.000 γυναίκες που μάχονται στις μονάδες του YPJ σήμερα. Αλλωστε, οι ίδιοι οι κούρδοι μαχητές στηρίζονταν σε αυτό το πρόσωπο για την προπαγάνδα τους κατά των τζιχαντιστών. Τους ενέπνεε η καλλονή ηρωίδα που βρισκόταν ανάμεσά τους, μία δυναμική προσωπικότητα που έλεγε ότι «η γυναίκα έχει πονηριά δεν χρειάζεται να αντιγράφει τον άνδρα».

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η ομορφιά της πρέπει να σημαδέψει τη μνήμη της. «Ολοι (οι πεσόντες Κούρδοι) είναι άγγελοι, όλοι είναι όμορφοι, δεν μπορείς να ξεχωρίσεις έναν επειδή μοιάζει με μία ηθοποιό του Χόλιγουντ, την Αντζελίνα Τζολί ή τη Τζούλια Ρόμπερτς», δήλωσε η Αγκρίν Σένα, διοικητής του YPJ που έχασε ένα πόδι σε μάχη. «Δεν έχουν τίποτα κοινό με τις σταρ του Χόλιγουντ. Προτιμούν να πεθάνουν παρά να ζουν στη σκιά της πιο καταπιεστικής οργάνωσης», τόνισε, μιλώντας για καθεμία από τις γυναίκες που εκπαιδεύεται για να πολεμήσει τρομοκράτες.

Τελετή για την κηδεία των γυναικών που σκοτώθηκαν στη μάχη (YPG)
Μία άλλη μαχητής της οργάνωσης την ώρα της εκπαίδευσης

Κι όμως, στην Αντάρ άρεσε το ψευδώνυμο, «γιατί η Τζολί είναι όμορφη και κάνει κοινωνικό έργο», όπως έλεγε. Το έργο της Αντάρ βέβαια ήταν βίαιο, πολύ πιο επικίνδυνο. Απενεργοποιούσε βόμβες, έσωζε άλλες γυναίκες, προστάτευε μικρά παιδιά και σκότωνε τρομοκράτες. Ο θάνατος από μία γυναίκα είναι η χειρότερη μοίρα ενός τζιχαντιστή, γιατί αν σκοτωθεί από χέρια γυναίκας χάνει τη λατρεμένη θέση στον  ισλαμικό παράδεισο, χάνει την αύρα του μάρτυρα. Κι αν η γυναίκα αυτή είναι καλλονή, ακόμα χειρότερα γι αυτόν.